Processors
AMD mag cpu’s gaan leveren voor de PlayStation 5 en de langverwachte VCS van Atari, en Elon Musk vindt gewoon iedereen stom.
AMD mag de nieuwe generatie gameconsole van Sony – die naar alle waarschijnlijkheid PlayStation 5 zal gaan heten – van een combiprocessor voorzien. Waarschijnlijk zullen er Zen-2-processorcores en een gpu uit de Navigeneratie in een 7nm-productieprocedé inzitten. Mark Cerny, die aan de PS5 meewerkt, versprak zich en vertelde dat de console ook raytracingfuncties en 8K-resolutie zal ondersteunen.
De ontwikkelingsopdracht en alle vergoedingen voor de licentierechten zullen AMD geen windeieren leggen. Er zullen dan ook aardige inkomsten binnenstromen. Die zullen dan bij de AMD-afdeling Enterprise, Embedded and Semi-Custom (EESC) terechtkomen. Die afdeling heeft recent twee nieuwe Ryzen-processors voor embedded systemen voorgesteld: de Ryzen Embedded R2606G en de Ryzen R1505G, waar elk twee Zen-cores, vier threads en een Vega-3-gpu in zitten. De chips lijken op de 15 watt mobiele processor Ryzen 3 3200U, die gemaakt is voor laptops van rond de 400 euro en die ook in de Atari VCS moet komen. Deze retro gameconsole op Linux kun je al sinds 2018 bij Indiegogo voorbestellen. Atari zou inmiddels naar een verschijningsdatum in december streven.
SERVERSTRIJD
AMD moet zich gaan voorbereiden op een harde prijzenoorlog. Op de processordatabase van Intel, http://ark.intel.com, staan namelijk drie bijzonder scherp geprijsde U-versies van de nieuwe Cascade Lake-Xeon processors vermeld: de Xeon Gold 6209U, 6210U en 6212U met 20 of 24 cores. Het enige verschil met de bijna twee keer zo dure normale versie is dat de U-versies alleen in hun eentje kunnen werken, en niet in paren of kwartetten. Intel wil duidelijk de markt van de single socket server niet zonder tegenstand gewonnen geven aan AMD’s succesvolle Epyc-cpu. Voor maximale benutting van het werkgeheugen of het Optane-geheugen moet je bij Intel het volle pond betalen. De M-versies die tot 2 terabyte DDR4-sdram en Optane DC persistent memory (DCPMM) ondersteunen zijn rond de 3000 dollar duurder, en voor de L-versies tot 4,5 TB moet je zelfs 7000 doller meer neertellen. Wat je voor Optane DCPMM moet gaan betalen is nog steeds niet helemaal duidelijk: hoewel al enkele handelaars in de Verenigde Staten het geheugen in hun assortiment aanbieden en de bestelnummers van Intels sets van vier stuks noemen, zijn de prijzen nog onduidelijk.
De prijzen van de ssd’s blijven maar dalen. Inmiddels zitten die al onder de grens van 10 cent per gigabyte: de eerste 1 TB-ssd’s zijn al voor minder dan 100 euro te vinden. Ook de prijzen van werkgeheugen zitten nu inmiddels op het laagste punt in twee jaar tijd. Pc-bouwers kunnen dus een spannend jaar tegemoet zien.
Samsung maakt de Exynos 9820 voor de Galaxy S10 nog in 8nm-techniek. Maar zo langzaamaan moet ook Samsungs 7nm-techniek met EUVlithografie van de grond komen. TSMC past EUV toe bij zijn ‘N7+’ productieproces, waarmee alleen de allerfijnste structuren worden gemaakt en de rest met de oudere immersielithografie gebeurt.
TESLA ALS CHIPPRODUCENT
Omdat autonome auto’s steeds krachtigere processors nodig hebben, heeft elektrische autopionier Tesla besloten die nu zelf te fabriceren. Teslabaas Elon Musk heeft zich in het verleden al vaker minachtend uitgelaten over de matige prestaties bij KIalgoritmen van de Nvidia-processors die het bedrijf eerder gebruikte. Daarbij zullen de botsende ego’s van Musk en Nvidia-baas Jen-Hsun Huang zeker een rol gespeeld hebben. Los daarvan is de techniek van de Tesla FSD-chip voor Full Self Driving (FSD) interessant: twaalf Cortex-A72 ARM-cores en meerdere beeldverwerkingsunits voor camera’s, maar vooral zeer veel eenvoudig gekoppelde rekeneenheden met 32 MB SRAM voor de Neural Network Accelerator NNA. Daarmee kan deze 71 biljoen rekenoperaties per seconde uitvoeren (Tera Operations Per Second, TOPS). Daarbij verbruikt hij 36 watt.
Musk haalde tijdens de presentatie van de FSD ook nog even uit naar Apple en Intel: wie voor autonome auto’s inzet op dure lidar-scanners in plaats van goedkope camera’s is dom bezig. Musk weet dat Apple onderzoek doet naar lidar en dat Mobileye, een dochteronderneming van Intel, onlangs de Israelische start-up Eonite Perception heeft opgekocht. Dat bedrijf ontwikkelt eveneens lidarsoftware.