Startmenu en taakbalk aanpassen
Het startmenu van Windows 10 is niet alleen kakelbont, maar ook overladen. Met een paar eenvoudige handelingen maak je dat wat overzichtelijker. En de taakbalk kan meer dan je op het eerste gezicht beseft.
De taakbalk en het startmenu zijn waarschijnlijk de meest gebruikte onderdelen van de Windows-gebruikersinterface. Als je een Windows 10-pc zo effectief mogelijk wilt gebruiken, kun je niet om die twee onderdelen heen. Vooral het startmenu is in de fabrieksinstellingen verre van efficiënt te noemen. Maar gelukkig kun je daar wat aan tweaken. Maar eerst de taakbalk.
TAAKBALK UITBREIDEN
Standaard kun je de hoogte en positie van de taakbalk niet aanpassen. Dat kun je wijzigen in het snelmenu. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en verwijder het vinkje voor ‘Taakbalk vergrendelen’. Dan kun je hem met de muis naar een andere rand van het scherm verplaatsen. Als je de rand van de taakbalk versleept, kun je hem hoger of breder maken zodat er meer rijen of kolommen pictogrammen op passen.
In hetzelfde menu kun je verschillende extra pictogrammen laten weergeven of verbergen: voor het schermtoetsenbord, de contacten, het zoekvak, de Ink-werkruimte, de taakweergave (ook toegankelijk via Windows+Tab) en op apparaten met een touchscreen een virtueel touchpad. Zelf vastgemaakte werkbalken kunnen handig zijn om snel toegang te krijgen tot mappen. Klik op ‘Werkbalken / Nieuwe werkbalk ...’ in het snelmenu van de taakbalk. Dubbelklik bij de volgende mapselectie op ‘Deze pc’ en bevestig met ‘Map selecteren’. De nieuwe werkbalk verschijnt op de taakbalk direct naast het systeemvak, dat wil zeggen het blok met de klok en verschillende statuspictogrammen aan de rechterkant. In een werkbalkmenu openen submappen altijd meteen. Als je ze toch in een Verkenner-venster wilt openen, helpt het erop te dubbelklikken.
Wat het systeemvak betreft: je kunt instellen wat daar wordt weergegeven. Daarvoor klik je met de rechtermuisknop op het lege gebied op de taakbalk en selecteer je ‘Taakbalkinstellingen’. Daar kun je via ‘Selecteren welke pictogrammen op de taakbalk worden weergegeven’ vastleggen welke pictogrammen direct worden getoond en welke niet. Om die te zien moet je klikken op de kleine naar boven wijzende pijl. Bovendien kun je via ‘Systeempictogrammen in- of uitschakelen’ pictogrammen volledig verwijderen.
Met dit instellingenmenu kun je de taakbalk ook een klein beetje Windows XP-flair geven. Schakel ‘Kleine taakbalkknoppen gebruiken’ in en stel de optie ‘Taakbalkknoppen combineren’ in op Nooit. Als je de taakbalk niet de hele tijd wilt zien, kun je hem verbergen met de schakelaar ‘De taakbalk automatisch verbergen in bureaubladmodus’.
Een andere functie van de taakbalk hoef je niet te activeren maar is nauwelijks bekend. Als je Shift+Ctrl ingedrukt houdt en op een vastgemaakt programma klikt, start je het met administratorrechten.
STARTMENU OPRUIMEN
Als je het startmenu kleiner wilt maken, lijkt het logisch om de tegels te verbergen, zodat alleen de lijst met apps zichtbaar is, maar dat werkt niet. Je kunt het menu wel in hoogte en breedte aanpassen door de randen met de muisaanwijzer te verslepen, maar niet echt heel klein maken. Dus moet je alle tegels verwijderen – wat gelukkig vrij eenvoudig is. In Windows 10 versie 1903 kun je hele tegelgroepen eenvoudig verwijderen door met rechts te klikken op de groepsnaam en ‘Groep van Start losmaken’ te kiezen. Bij vorige versies moest je op elke tegel afzonderlijk met rechts klikken en vervolgens op ‘Van Start losmaken’.
Misschien is het al genoeg om de tegels te verkleinen (klik met rechts en kies ‘Formaat wijzigen’) of ze te groeperen. Als je een tegel met de muis op een andere zet, wordt er een nieuwe groep gemaakt. Dat gaat soms lastig, omdat een tegel meestal wegglijdt wanneer je met een andere tegel in de buurt komt. Schuif
ze zo snel mogelijk boven op elkaar, dat werkt het beste. Je kunt groepen tegels ook een naam geven. Klik als de groep open is op ‘Mapnaam opgeven’.
Om de lijst met apps op te schonen, kijk je in het menu ‘Persoonlijke instellingen / Start’. Daar kun je de weergave van de meest gebruikte en onlangs geinstalleerde apps verwijderen, evenals de ‘suggesties’ (reclame) voor meer overzicht. De schakelaar ‘Meer tegels weergeven’ zorgt er alleen voor dat de tegelgroepen vier in plaats van drie middelgrote tegels breed zijn. De optie ‘Recent geopende items tonen in Jumplists ...’ laat bijvoorbeeld bij een rechtsklik op Edge de meest recente browsegeschiedenis zien. Dat werkt zowel in het startmenu als op de taakbalk.
Het is vrij onbekend dat het startmenu ook snelkoppelingen bevat naar verschillende documentmappen. Die vind je helemaal links, bij de pictogrammen voor afmelden en afsluiten en dergelijke. Bij de instellingen kun je via ‘Persoonlijke instellingen / Start’ en ‘Kiezen welke mappen in Start worden weergegeven’ bepalen welke pictogrammen daar verschijnen.
OMRUILEN
Je hebt dus geen extra software nodig, maar het installeren van een alternatief startmenu kan een andere manier zijn om aan een beter startmenu te komen. Het bekendste programma van dat type is Classic Shell, of beter gezegd: de opensource-opvolger ervan Open Shell (zie de link rechts op deze pagina). Na het installeren kun je kiezen uit verschillende stijlen, waaronder ook de bekende en beproefde tweekoloms lay-out van Windows 7. Tegel-apps komen in een aparte map. Belangrijke functies die Microsoft te oud vindt om te laten zien zijn makkelijk te vinden, zoals het klassieke Configuratiescherm, met een pop-upmenu dat direct toegang biedt tot alle opties. Bovendien is Open Shell buitengewoon flexibel. Neem gerust de tijd om het aan je eigen smaak aan te passen.
Overigens is zo’n startmenu vooral handig voor gebruikers die programma’s, instellingen en dergelijke bij voorkeur met de muis starten. Voor liefhebbers van toetsenbordbediening werkt het zelfs eerder contraproductief, want dan is een krachtige bureaubladzoekfunctie essentieel. Bij onze laatste vergelijkingstest van startmenu’s haalden de zoekfuncties van de meeste alternatieve startmenu’s het niet bij Microsofts eigen zoekfunctie [1].
Literatuur
[1] Jan Schüßler, Terug naar vroeger, Klassieke startmenu's voor Windows 10, c’t 7-8/2018, p.80