Raspberry PI 4B met 8 GB RAM
De Raspberry Pi 4 is er nu ook in een versie met 8 GB aan geheugen. En daarnaast is ook een 64-bit versie van wat voorheen Raspbian heette uitgekomen.
Met een Raspberry Pi 4B met 8 GB geheugen doet de Raspberry Pi Foundation er weer een schep geheugen bovenop. Het topmodel van de Pi-lijn kost iets meer dan 80 euro. Naast de LPDDR4-geheugenchip met een hogere capaciteit heeft hij ook kleine wijzigingen aan de spanningsomvormers.
Op het moment van het aankondigen van de 8GB-Pi leverde de Raspberry Pi Foundation een bètaversie van een 64-bit versie van de eigen Linux-distributie. Die wordt nu Raspberry Pi OS genoemd. Dat nieuwe 64-bit Raspberry Pi OS wordt op pagina 17 in deze c’t in meer detail besproken. Het besturingssysteem maakt het uitvoeren van 64-bit software mogelijk en maakt het geheugen compleet bruikbaar. Maar dat is alleen belangrijk voor extreem geheugenvretende programma’s.
De volwassen 32-bit versie van Raspberry Pi OS wijst dankzij de zogenaamde LPAE-technologie tot 3 GB toe aan elk lopend proces. Dat is voldoende voor de meeste Docker-containers en ook voor de browser Chromium, die elk tabblad in een apart proces start.
Hoeveel RAM een Raspberry Pi daadwerkelijk gebruikt, kun je onder andere achterhalen via het taakbeheer (LXTask) dat in Raspberry Pi OS zit ingebouwd. Als je al een
Raspberry Pi hebt liggen, kun je die gebruiken om na te gaan of je überhaupt wel baat gaat hebben bij meer geheugen voordat je de portemonnee trekt voor het duurdere 8GB-model.
Het 64-bit besturingssysteem mist nog steeds enkele drivers. De 64-bit code is niet automatisch sneller dan 32-bit code, en vaak is juist het tegenovergestelde het geval. Veel 64-bit toepassingen gebruiken ook iets meer RAM dan hun 32-bit versies.
Helaas wordt ook de hoop dat het nieuwe 64-bit besturingssysteem zal bijdragen aan een snellere versleuteling en ontsleuteling via AES niet waargemaakt. Want in tegenstelling tot wat er eerder werd vermeld, hebben de Cortex-A72-cores in de Broadcom BCM2711 geen ARM Cryptographic Extensions, die een Arch64-Linux zou kunnen gebruiken. De AES-encryptie van disks via LUKS (cryptsetup) verloopt zelfs aanzienlijk langzamer met de 64-bit Linux-versie. Dat is ook te zien bij gebruik van Openmediavault.
Wat betreft de prestaties zagen we eigenlijk geen noemenswaardige verschillen tussen de versies met 2, 4 of 8 GB aan geheugen. Bij alle modellen draaiden 7-Zip, OpenSSL en LUKS op dezelfde snelheid en in de 64-bit modus 10 tot 54 procent langzamer.
De 8GB-Pi is wel 0,1 tot 0,3 watt zuiniger dan de Raspberry Pi 4-versies met minder RAM door de aangepaste spanningsomvormer. Ze worden allemaal uitgeleverd met de bootloader-opties WAKE_ON_GPIO = 1 en POWER_OFF_ON_HALT = 0, die het inschakelen via de GPIO-pinnen mogelijk maken. Maar die zorgen dan ook voor een hoger energieverbruik in de shutdown-modus. De 8GB-Raspberry Pi 4 is ook 0,5 watt zuiniger dan zijn voorganger met 1,7 in plaats van 2,2 watt.
Als je de GPIO-wake-up-functie uitschakelt, gebruiken alle Raspberry Pi 4-versies op stand-by minder dan 0,3 watt.
Het 8GB-model breidt de mogelijkheden van de Raspberry Pi 4 uit voor geheugenvretende toepassingen. De 64-bit versie van Raspberry Pi OS heeft nog steeds tijd nodig om volwassen te worden en heeft sommige programma’s tot nu toe alleen een aanzienlijk stuk trager gemaakt.
Als vervanging voor een pc zou de Raspberry PI meer baat hebben bij meer rekenkracht dan alleen maar meer geheugen, terwijl je bij een miniserver graag snelle interfaces zoals SATA of PCI Express zou willen hebben. Dergelijke speciale wensen zijn wel te vervullen met andere single-board computers – zie ook pagina 23.