Tips en trucs
SNELHEID PCI EXPRESS BEPALEN
?
Ik heb een 10 Gbit/s-netwerkkaart in mijn moederbord gestopt, maar nu betwijfel ik of het systeem de maximale snelheid wel toepast. Is er een manier om daar achter te komen?
!
In Windows 10 open je PowerShell en typ je dan het commando Get-NetAdapterHardwareInfo
in. Met de oude Opdrachtprompt doe je dat met powershell Get-NetAdapterHardwareInfo. De lijst die dan verschijnt toont voor elke netwerkkaart in het systeem de PCI-Express-snelheid (GT/s, gigatransfers per seconde) en het aantal gebruikte lanes.
PCIe 1.1 biedt tot 2,5 GT/s, 2.0 tot 5 GT/s, 3.0 tot 8 GT/s en PCIe 4.0 tot 16 GT/s. De PCIe datasnelheid in Gbit/s is dan het product van beide waarden (snelheid en lanes), waarbij een kleine hoeveelheid er af gaat voor de codering van de bits op de lane. Bij PCIe 1.1/2.0 is dat 20 procent (8b/10b code), bij PCIe 3.0/4.0 iets minder dan 2 procent (128b/130b). Een 10-Gbit-netwerkkaart kan dan bijvoorbeeld uit een combinatie van PCIe 2.0 x4 (4 lanes) of PCIe 3.0 x2 (2 banen) bestaan.
Onder Linux vind je de waarden via twee shell-commando's: sudo lspci | grep Ether geeft een overzicht van de netwerkkaarten. Onthoud het PCI-busadres van de betreffende interface, dat vooraan staat. Dit kun je dan opzoeken in de zeer gedetailleerde uitvoer van sudo lspci -vv. De regel met ‘LnkSta bevat de PCIe-transferrate (speed) en het aantal gebruikte banen (Width).
FIDO2 OP ANDERE APPARATEN
?
Is er een manier zodat ik via FIDO kan inloggen op de browser van een apparaat als het niet is toegestaan om op dat apparaat iets in te pluggen?
!
Er zijn verschillende mogelijkheden. FIDO2 is niet gebonden aan externe apparaten. Windows zelf kan fungeren als een authenticator, dus als een virtuele beveiligingssleutel. Je moet daarna dan wel de toegang tot de FIDO2-sleutel weer intrekken. FIDO2 definieert naast usb bovendien ook andere communicatiekanalen die gebruikt kunnen worden om een externe sleutel te benaderen. Er zijn al FIDO2sleutels die functioneren via Bluetooth en er wordt gewerkt aan een NFC-versie.
De authenticatiediensten moeten terugvalmechanismen bieden voor het geval je een stick kwijtraakt. Hoe die terugvalmechanismen er precies uitzien, is geen onderdeel van de FIDO2-specificatie, maar valt onder de verantwoordelijkheid van de betreffende aanbieder. Dat kan dan – afhankelijk van de dienst – bijvoorbeeld autorisatie via e-mail zijn.
MACOS: ITUNES HERKENT IPHONE NIET
?
Ik heb volgens de instructies van Apple ervoor gezorgd dat ik een up-to-date iOS, macOS en iTunes gebruik, maar toch herkent iTunes geen van de drie iPhones die ik op mijn MacBook aansluit. Ik heb ook de usb-poorten en de Lightning-kabel gecontroleerd volgens de instructies van Apple – vanuit technisch oogpunt werkt alles prima. Is er nog iets anders dat ik kan doen om het probleem op te lossen?
!
Op sommige Macs wordt een iPhone wel herkend, waardoor die dan vermeld staat in bijvoorbeeld ‘Systeemoverzicht / Hardware / USB’. Toch verschijnt het apparaat vervolgens niet in iTunes als selectiemogelijkheid, waardoor je het niet kunt synchroniseren of back-uppen. Apple raadt alleen standaardoplossingen aan zoals upgrades en het uitproberen van alle usb-poorten of een andere kabel. Op sommige Macs blijft het probleem bestaan, zelfs als iTunes, macOS en iOS up-to-date zijn en de Lightningkabel en usb-poorten in orde zijn.
Wat precies de oorzaak is van het probleem is niet duidelijk. Maar op sommige systemen is het mogelijk om het probleem op te lossen door iTunes opnieuw te installeren. Tijdens de herinstallatie zal het
besturingssysteem uiteindelijk een mysterieus updatevenster weergeven. Je hebt dat misschien al eens gezien bij een eerdere iTunes-update en op Later geklikt. Klik nu op Installeren. Die upgrade is absoluut noodzakelijk om toegang tot de iPhone te krijgen via iTunes, ook al suggereert het dialoogvenster dat een latere update ook zonder problemen zal werken. Op sommige Macs zie je die updatemelding echter niet, dus laat iTunes de iPhone gewoon geruisloos weg uit het menu.
Apple biedt de software-upgrade ook nergens anders aan, hij maakt geen deel uit van Apples iTunes-archief of van macOS. De download wordt uitsluitend door iTunes geïnitieerd. Apple blijft daar vaag over, waardoor je uiteindelijk geen idee hebt wat er geïnstalleerd wordt. Maar daarna werkt de communicatie met de iPhone wel weer.
DEBIAN PAKKET-DEPENDENCY’S ACHTERHALEN
?
Ik gebruik Ubuntu, dat het Debian pakketformaat gebruikt voor de installatie van software. Nu wil ik voor een bepaald programmapakket weten welke andere pakketten daarvan afhankelijk zijn. Is er een manier om een lijst met dependency’s te krijgen?
!
Om te zien welke dependency’s bijvoorbeeld het pakket ‘gnome-calculator’ heeft, open je een terminal en voer je het volgende commando in: apt depends gnome-calculator
Als resultaat wordt een lijst getoond met items zoals Vereisten: libgtk-3-0 (>= 3.19.12). Deze bevatten het type dependency, de naam van het pakket en in sommige gevallen het versienummer waarnaar de dependency verwijst. Als je wilt weten welke andere pakketten dependency’s hebben met de gnome-calculator, moet je op zoek gaan naar de achterwaartse dependency’s. Dit doe je met: apt rdepends gnome-calculator
De uitvoer is een beetje verwarrend, want Reverse Depends: Vereisten: gnome-core betekent in dit geval dat gnome-core afhankelijk is van gnome-calculator. De opmerking Reverse Depends geeft aan dat de dependency juist omgekeerd is.
STARTHULP VOOR BLENDER
?
Het lukt mij niet de huidige Blender-versie te starten. Als ik dat probeer, krijg ik een foutmelding waarin gevraagd wordt om een grafische kaart waarvan het stuurprogramma compatibel is met OpenGL 3.3. Is er een manier om het programma alsnog te gebruiken onder Windows?
!
Dat hangt af van de precieze oorzaak. OpenGL 3.3 is niet bepaald nieuw en bijna alle grafische kaarten van de afgelopen tien jaar ondersteunen het. Controleer of er een nieuw grafisch stuurprogramma is voor je systeem en werk dit indien nodig bij.
Als het echt te wijten is aan de hardware-ondersteuning van je grafische kaart, zoals bij oudere laptops met een Core i-2000-processor met geïntegreerde graphics, kun je een OpenGL software-renderer zoals Mesa3D voor Windows gebruiken als tijdelijke workaround (zie de link op de volgende pagina). Kopieer gewoon het bestand opengl32.dll van het pakket naar de hoofdmap van Blender en het programma zal kunnen starten.
Als je de driver niet eerst zelf wilt compileren en de voorgecompileerde versies op het internet niet vertrouwt, kun je ook de AMD Radeon-driver downloaden en uitpakken. In de Bin64-submap staat het bestand opengl32sw.dll. Dit is ook geschikt, maar je moet het eerst hernoemen naar opengl32.dll. Volgens onze metingen is het wel iets langzamer dan de Mesa3Dbibliotheek. Omdat de processor in beide gevallen ook de grafische berekening in de modelweergave verwerkt, reageert deze sowieso zeer traag. Deze oplossing is daarom hooguit een tijdelijke workaround.
DATUM IN KLADBLOK
?
Ik werk veel met tekstbestanden in Kladblok in Windows, en daarbij heb ik vaak de huidige datum en tijd nodig. Het is lastig dat ik dit telkens opnieuw moet invoeren. Is er een handigere manier om dit te doen?
!
Ja, dat kan heel eenvoudig: druk op de F5-toets, dan voegt Notepad de datum en tijd in op de positie van de cursor.
Er is zelfs een automatische functie: als je aan het begin van je tekstbestand in hoofdletters. LOG schrijft, dan zal Kladblok telkens als je het bestand opent onderaan de tijd en datum automatisch invoegen.
GLASVEZELKABELS GOED BEWAREN
?
Ik gebruik zo nu en dan lange glasvezelpatchkabels voor tijdelijke verbindingen. Het is een moeizaam klusje om die na gebruik weer voorzichtig op te rollen zonder de vezels te belasten. Een kabeltrommel voor stroomkabels zou een mogelijkheid zijn, maar die zijn onnodig groot. Zijn er alternatieven?
!
Voor dunne glasvezel-patchkabels zijn er houders waarlangs je de kabel kunt geleiden zodat de minimale buigradius wordt aangehouden. Zoek online naar ‘kabelhaspel’. We hebben zo’n haspel gevonden, verkrijgbaar voor rond 10 euro (Inline 59979) waar een glasvezel-patchkabel van 20 meter op past. Door de kabel kruislings op te wikkelen (zie foto) voorkom je dat de kabel verdraait. De kabel kun je vervolgens met het bijgeleverde klittenband vastzetten.
GEEN STEREO UPMIX
?
Ik heb een nieuwe pc gebouwd met een moederbord waar een Realtek ALC1220 geluidschip op zit. Ik heb daar een analoog 5.1-audiosysteem op aangesloten. Op mijn oude computer kon ik met de Realtek HD Audio Manager instellen dat het stereogeluid op alle zes de luidsprekers wordt weergegeven. In de nieuwe Realtek Audio Console ontbreekt echter de optie ‘Gebruik alle luidsprekers’ waarmee ik dat altijd deed. De twee achterste surround-luidsprekers blijven daardoor stil als ik stereobestanden afspeel.
!
Moderne audiochips zoals de Realtek ALC1220 gebruiken onder Windows 10 drivers in het UAD-formaat (Universal Audio Driver). In de installatiebestanden is alleen de driver opgenomen. De bijbehorende Realtek Audio Consoleinterface kun je downloaden bij de Microsoft Store.
De chipproducent biedt echter niet de mogelijkheid om audio-inhoud met stereogeluid weer te geven op de surround-speakers van 5.1-systemen.
Er is een workaround, maar daar heb je extra software voor nodig. Je moet dan het gratis programma Equalizer APO installeren (zie link aan de linkerkant van deze pagina). Dat programma gaat tussen het audioapparaat en Windows zitten. Daarom moet je tijdens de installatie het juiste audioapparaat opgeven dat analoog meerkanaalsgeluid moet weergeven. In ons testsysteem met het Threadripper-moederbord Gigabyte TRX40 Aorus Master was dat ‘Speakers Realtek USB Audio’.
Na een herstart van het systeem, moet je nog het configuratiebestand config.txt bewerken van de equalizer onder C:\Programma’s\EqualizerAPO\config\. Verwijder de inhoud van het bestand en voeg dan de volgende regels toe:
Stage: pre-mix
If: inputChannelCount == 2
Copy: 3=0.5*1+0.5*2 5=1 6=2
EndIf:
Daarmee wordt bij de weergave van stereo-audio het rechter- en het linkerkanaal naar het centerkanaal gemixt en naar de achterste surroundkanalen gestuurd – het subwooferkanaal wordt ongewijzigd via het scheidingsfilter gestuurd. Sla vervolgens het configuratiebestand op. Na het herstarten van Equalizer APO zou de upmix nu overal in Windows moeten werken. In onze test werkte deze truc alleen niet bij alle toepassingen: YouTube in de Edge-browser en de Windows Media Player werkten zonder problemen, maar in VLC Media Player werkte de nieuwe kanaal- mapping niet.
VERVANGING VOOR INTEL-RST-DRIVER
?
Ik heb gelezen dat Intel stopt met het verder ontwikkelen van de driver voor zijn Rapid Storage Technology (RST). Ik gebruik die driver omdat hij de optimale energiebesparende modus voor mijn ssd’s en hdd’s activeert. Is er een alternatief voor wanneer de RST en de Optane opslagtool niet meer beschikbaar zijn?
!
Ja en nee. Strikt genomen stopt Intel alleen de verdere ontwikkeling van de gebruikersinterfaces voor de genoemde drivers. Bestaande drivers kun je blijven gebruiken. Als je Windows 10 opnieuw zou installeren, zou je kunnen overstappen op de gratis app Intel Optane Memory and Storage Management, die Intel uitsluitend via de Microsoft Store aanbiedt (zie de link linksboven).
Als je voor het versnellen van je systeem RST en het Optane-pakket gebruikt, waarbij je de Optane-opslag als cache benut, moet je eerst de versnelling uitschakelen en je computer opnieuw opstarten. Pas dan kun je het Optane-opslagbeheer verwijderen. Maak door de caching-toegang tot het bestandssysteem voor de zekerheid eerst nog een back-up.