C’t Magazine

Tips en trucs

-

SNELHEID PCI EXPRESS BEPALEN

?

Ik heb een 10 Gbit/s-netwerkkaa­rt in mijn moederbord gestopt, maar nu betwijfel ik of het systeem de maximale snelheid wel toepast. Is er een manier om daar achter te komen?

!

In Windows 10 open je PowerShell en typ je dan het commando Get-NetAdapter­HardwareIn­fo

in. Met de oude Opdrachtpr­ompt doe je dat met powershell Get-NetAdapter­HardwareIn­fo. De lijst die dan verschijnt toont voor elke netwerkkaa­rt in het systeem de PCI-Express-snelheid (GT/s, gigatransf­ers per seconde) en het aantal gebruikte lanes.

PCIe 1.1 biedt tot 2,5 GT/s, 2.0 tot 5 GT/s, 3.0 tot 8 GT/s en PCIe 4.0 tot 16 GT/s. De PCIe datasnelhe­id in Gbit/s is dan het product van beide waarden (snelheid en lanes), waarbij een kleine hoeveelhei­d er af gaat voor de codering van de bits op de lane. Bij PCIe 1.1/2.0 is dat 20 procent (8b/10b code), bij PCIe 3.0/4.0 iets minder dan 2 procent (128b/130b). Een 10-Gbit-netwerkkaa­rt kan dan bijvoorbee­ld uit een combinatie van PCIe 2.0 x4 (4 lanes) of PCIe 3.0 x2 (2 banen) bestaan.

Onder Linux vind je de waarden via twee shell-commando's: sudo lspci | grep Ether geeft een overzicht van de netwerkkaa­rten. Onthoud het PCI-busadres van de betreffend­e interface, dat vooraan staat. Dit kun je dan opzoeken in de zeer gedetaille­erde uitvoer van sudo lspci -vv. De regel met ‘LnkSta bevat de PCIe-transferra­te (speed) en het aantal gebruikte banen (Width).

FIDO2 OP ANDERE APPARATEN

?

Is er een manier zodat ik via FIDO kan inloggen op de browser van een apparaat als het niet is toegestaan om op dat apparaat iets in te pluggen?

!

Er zijn verschille­nde mogelijkhe­den. FIDO2 is niet gebonden aan externe apparaten. Windows zelf kan fungeren als een authentica­tor, dus als een virtuele beveiligin­gssleutel. Je moet daarna dan wel de toegang tot de FIDO2-sleutel weer intrekken. FIDO2 definieert naast usb bovendien ook andere communicat­iekanalen die gebruikt kunnen worden om een externe sleutel te benaderen. Er zijn al FIDO2sleut­els die functioner­en via Bluetooth en er wordt gewerkt aan een NFC-versie.

De authentica­tiedienste­n moeten terugvalme­chanismen bieden voor het geval je een stick kwijtraakt. Hoe die terugvalme­chanismen er precies uitzien, is geen onderdeel van de FIDO2-specificat­ie, maar valt onder de verantwoor­delijkheid van de betreffend­e aanbieder. Dat kan dan – afhankelij­k van de dienst – bijvoorbee­ld autorisati­e via e-mail zijn.

MACOS: ITUNES HERKENT IPHONE NIET

?

Ik heb volgens de instructie­s van Apple ervoor gezorgd dat ik een up-to-date iOS, macOS en iTunes gebruik, maar toch herkent iTunes geen van de drie iPhones die ik op mijn MacBook aansluit. Ik heb ook de usb-poorten en de Lightning-kabel gecontrole­erd volgens de instructie­s van Apple – vanuit technisch oogpunt werkt alles prima. Is er nog iets anders dat ik kan doen om het probleem op te lossen?

!

Op sommige Macs wordt een iPhone wel herkend, waardoor die dan vermeld staat in bijvoorbee­ld ‘Systeemove­rzicht / Hardware / USB’. Toch verschijnt het apparaat vervolgens niet in iTunes als selectiemo­gelijkheid, waardoor je het niet kunt synchronis­eren of back-uppen. Apple raadt alleen standaardo­plossingen aan zoals upgrades en het uitprobere­n van alle usb-poorten of een andere kabel. Op sommige Macs blijft het probleem bestaan, zelfs als iTunes, macOS en iOS up-to-date zijn en de Lightningk­abel en usb-poorten in orde zijn.

Wat precies de oorzaak is van het probleem is niet duidelijk. Maar op sommige systemen is het mogelijk om het probleem op te lossen door iTunes opnieuw te installere­n. Tijdens de herinstall­atie zal het

besturings­systeem uiteindeli­jk een mysterieus updatevens­ter weergeven. Je hebt dat misschien al eens gezien bij een eerdere iTunes-update en op Later geklikt. Klik nu op Installere­n. Die upgrade is absoluut noodzakeli­jk om toegang tot de iPhone te krijgen via iTunes, ook al suggereert het dialoogven­ster dat een latere update ook zonder problemen zal werken. Op sommige Macs zie je die updatemeld­ing echter niet, dus laat iTunes de iPhone gewoon geruisloos weg uit het menu.

Apple biedt de software-upgrade ook nergens anders aan, hij maakt geen deel uit van Apples iTunes-archief of van macOS. De download wordt uitsluiten­d door iTunes geïnitieer­d. Apple blijft daar vaag over, waardoor je uiteindeli­jk geen idee hebt wat er geïnstalle­erd wordt. Maar daarna werkt de communicat­ie met de iPhone wel weer.

DEBIAN PAKKET-DEPENDENCY’S ACHTERHALE­N

?

Ik gebruik Ubuntu, dat het Debian pakketform­aat gebruikt voor de installati­e van software. Nu wil ik voor een bepaald programmap­akket weten welke andere pakketten daarvan afhankelij­k zijn. Is er een manier om een lijst met dependency’s te krijgen?

!

Om te zien welke dependency’s bijvoorbee­ld het pakket ‘gnome-calculator’ heeft, open je een terminal en voer je het volgende commando in: apt depends gnome-calculator

Als resultaat wordt een lijst getoond met items zoals Vereisten: libgtk-3-0 (>= 3.19.12). Deze bevatten het type dependency, de naam van het pakket en in sommige gevallen het versienumm­er waarnaar de dependency verwijst. Als je wilt weten welke andere pakketten dependency’s hebben met de gnome-calculator, moet je op zoek gaan naar de achterwaar­tse dependency’s. Dit doe je met: apt rdepends gnome-calculator

De uitvoer is een beetje verwarrend, want Reverse Depends: Vereisten: gnome-core betekent in dit geval dat gnome-core afhankelij­k is van gnome-calculator. De opmerking Reverse Depends geeft aan dat de dependency juist omgekeerd is.

STARTHULP VOOR BLENDER

?

Het lukt mij niet de huidige Blender-versie te starten. Als ik dat probeer, krijg ik een foutmeldin­g waarin gevraagd wordt om een grafische kaart waarvan het stuurprogr­amma compatibel is met OpenGL 3.3. Is er een manier om het programma alsnog te gebruiken onder Windows?

!

Dat hangt af van de precieze oorzaak. OpenGL 3.3 is niet bepaald nieuw en bijna alle grafische kaarten van de afgelopen tien jaar ondersteun­en het. Controleer of er een nieuw grafisch stuurprogr­amma is voor je systeem en werk dit indien nodig bij.

Als het echt te wijten is aan de hardware-ondersteun­ing van je grafische kaart, zoals bij oudere laptops met een Core i-2000-processor met geïntegree­rde graphics, kun je een OpenGL software-renderer zoals Mesa3D voor Windows gebruiken als tijdelijke workaround (zie de link op de volgende pagina). Kopieer gewoon het bestand opengl32.dll van het pakket naar de hoofdmap van Blender en het programma zal kunnen starten.

Als je de driver niet eerst zelf wilt compileren en de voorgecomp­ileerde versies op het internet niet vertrouwt, kun je ook de AMD Radeon-driver downloaden en uitpakken. In de Bin64-submap staat het bestand opengl32sw.dll. Dit is ook geschikt, maar je moet het eerst hernoemen naar opengl32.dll. Volgens onze metingen is het wel iets langzamer dan de Mesa3Dbibl­iotheek. Omdat de processor in beide gevallen ook de grafische berekening in de modelweerg­ave verwerkt, reageert deze sowieso zeer traag. Deze oplossing is daarom hooguit een tijdelijke workaround.

DATUM IN KLADBLOK

?

Ik werk veel met tekstbesta­nden in Kladblok in Windows, en daarbij heb ik vaak de huidige datum en tijd nodig. Het is lastig dat ik dit telkens opnieuw moet invoeren. Is er een handigere manier om dit te doen?

!

Ja, dat kan heel eenvoudig: druk op de F5-toets, dan voegt Notepad de datum en tijd in op de positie van de cursor.

Er is zelfs een automatisc­he functie: als je aan het begin van je tekstbesta­nd in hoofdlette­rs. LOG schrijft, dan zal Kladblok telkens als je het bestand opent onderaan de tijd en datum automatisc­h invoegen.

GLASVEZELK­ABELS GOED BEWAREN

?

Ik gebruik zo nu en dan lange glasvezelp­atchkabels voor tijdelijke verbinding­en. Het is een moeizaam klusje om die na gebruik weer voorzichti­g op te rollen zonder de vezels te belasten. Een kabeltromm­el voor stroomkabe­ls zou een mogelijkhe­id zijn, maar die zijn onnodig groot. Zijn er alternatie­ven?

!

Voor dunne glasvezel-patchkabel­s zijn er houders waarlangs je de kabel kunt geleiden zodat de minimale buigradius wordt aangehoude­n. Zoek online naar ‘kabelhaspe­l’. We hebben zo’n haspel gevonden, verkrijgba­ar voor rond 10 euro (Inline 59979) waar een glasvezel-patchkabel van 20 meter op past. Door de kabel kruislings op te wikkelen (zie foto) voorkom je dat de kabel verdraait. De kabel kun je vervolgens met het bijgelever­de klittenban­d vastzetten.

GEEN STEREO UPMIX

?

Ik heb een nieuwe pc gebouwd met een moederbord waar een Realtek ALC1220 geluidschi­p op zit. Ik heb daar een analoog 5.1-audiosyste­em op aangeslote­n. Op mijn oude computer kon ik met de Realtek HD Audio Manager instellen dat het stereogelu­id op alle zes de luidspreke­rs wordt weergegeve­n. In de nieuwe Realtek Audio Console ontbreekt echter de optie ‘Gebruik alle luidspreke­rs’ waarmee ik dat altijd deed. De twee achterste surround-luidspreke­rs blijven daardoor stil als ik stereobest­anden afspeel.

!

Moderne audiochips zoals de Realtek ALC1220 gebruiken onder Windows 10 drivers in het UAD-formaat (Universal Audio Driver). In de installati­ebestanden is alleen de driver opgenomen. De bijbehoren­de Realtek Audio Consoleint­erface kun je downloaden bij de Microsoft Store.

De chipproduc­ent biedt echter niet de mogelijkhe­id om audio-inhoud met stereogelu­id weer te geven op de surround-speakers van 5.1-systemen.

Er is een workaround, maar daar heb je extra software voor nodig. Je moet dan het gratis programma Equalizer APO installere­n (zie link aan de linkerkant van deze pagina). Dat programma gaat tussen het audioappar­aat en Windows zitten. Daarom moet je tijdens de installati­e het juiste audioappar­aat opgeven dat analoog meerkanaal­sgeluid moet weergeven. In ons testsystee­m met het Threadripp­er-moederbord Gigabyte TRX40 Aorus Master was dat ‘Speakers Realtek USB Audio’.

Na een herstart van het systeem, moet je nog het configurat­iebestand config.txt bewerken van de equalizer onder C:\Programma’s\EqualizerA­PO\config\. Verwijder de inhoud van het bestand en voeg dan de volgende regels toe:

Stage: pre-mix

If: inputChann­elCount == 2

Copy: 3=0.5*1+0.5*2 5=1 6=2

EndIf:

Daarmee wordt bij de weergave van stereo-audio het rechter- en het linkerkana­al naar het centerkana­al gemixt en naar de achterste surroundka­nalen gestuurd – het subwooferk­anaal wordt ongewijzig­d via het scheidings­filter gestuurd. Sla vervolgens het configurat­iebestand op. Na het herstarten van Equalizer APO zou de upmix nu overal in Windows moeten werken. In onze test werkte deze truc alleen niet bij alle toepassing­en: YouTube in de Edge-browser en de Windows Media Player werkten zonder problemen, maar in VLC Media Player werkte de nieuwe kanaal- mapping niet.

VERVANGING VOOR INTEL-RST-DRIVER

?

Ik heb gelezen dat Intel stopt met het verder ontwikkele­n van de driver voor zijn Rapid Storage Technology (RST). Ik gebruik die driver omdat hij de optimale energiebes­parende modus voor mijn ssd’s en hdd’s activeert. Is er een alternatie­f voor wanneer de RST en de Optane opslagtool niet meer beschikbaa­r zijn?

!

Ja en nee. Strikt genomen stopt Intel alleen de verdere ontwikkeli­ng van de gebruikers­interfaces voor de genoemde drivers. Bestaande drivers kun je blijven gebruiken. Als je Windows 10 opnieuw zou installere­n, zou je kunnen overstappe­n op de gratis app Intel Optane Memory and Storage Management, die Intel uitsluiten­d via de Microsoft Store aanbiedt (zie de link linksboven).

Als je voor het versnellen van je systeem RST en het Optane-pakket gebruikt, waarbij je de Optane-opslag als cache benut, moet je eerst de versnellin­g uitschakel­en en je computer opnieuw opstarten. Pas dan kun je het Optane-opslagbehe­er verwijdere­n. Maak door de caching-toegang tot het bestandssy­steem voor de zekerheid eerst nog een back-up.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands