E-book-readers

In het algemeen halen e-book-readers in de praktijk zeker niet dezelfde helderheid als smartphones en tablets wanneer ze zo hoog mogelijk ingesteld zijn. De lichtsterkte van de Oasis 2019 is bijvoorbeeld maximaal zo'n 175 candela per vierkante meter(cd/m2) bij koelwitte verlichting en maximaal maar 138 cd/m2 bij warm wit. Andere apparaten blijven daar met iets meer dan d100 cd/m2 bij warm licht dan zelfs ook nog onder.

Bij alle e-book-readers kan de lichtintensiteit verminderd worden, en bij sommige kan het licht worden aangepast naar een warmere wittint om comfortabeler te lezen. Terwijl de verlichting in readers zoals de Tolino geler lijkt, neemt het roodaandeel toe bij sommige Kobo-modellen en apparaten van PocketBook. Nieuwere readers zoals de Kindle Oasis 2019 en Tolino Epos 2 regelen de verandering in kleurtemperatuur volgens de tijden voor zonsop- en -ondergang. Als een van de tot nu toe weinige readers met een lichtsensor past de Oasis 2019 de helderheid ook automatisch aan het omgevingslicht aan.

Of het voor je werk of vrije tijd is: vaak heb je verschillende applicaties tegelijkertijd nodig, die op andere momenten weer helemaal niet actief hoeven te zijn. Dan wil je niet dat ze onnodig rekenkracht verbruiken. Met een batchscript kun je je veel muiklikken besparen. Met onze tips maak je zo’n script in een handomdraai.

Bij Windows is het eigenlijk maar op één moment mogelijk om meerdere programma’s tegelijk te openen: bij het opstarten van het besturingssysteem. Windows kan programma’s dan automatisch starten (autostarts). Er zijn verschillende manieren om dat in te stellen, en een van de makkelijkste is om op Windows+R te drukken en shell:startup in te typen. Daarmee open je de Opstarten-map van het Startmenu, die je kunt vullen met snelkoppelingen naar programma’s die dan automatisch samen met Windows starten.

Soms kan het handig zijn om – afhankelijk van wat je wilt doen – zelf te kunnen bepalen of een groep programma’s wel of niet moet starten. Neem het thuiswerken als voorbeeld: op werkdagen meld je je aan op een VPN, en gebruik je gedurende de dag een officesuite, videoconferentiesoftware, chat- en mailclient enzovoort. Maar als je bent uitgewerkt of in het weekend een lekker potje wilt gamen, zitten al die programma’s alleen maar in de weg. De oplossing: maak een batchscript dat je computer met een dubbelklik verbindt met het bedrijfs-VPN en alle programma’s en websites opent die je nodig hebt om te werken. En als de werkdag dan voorbij is, start je Windows opnieuw op en is er niets dat je je nog aan het werk doet denken – vergeet overigens niet, voordat je in al je enthousiasme de pc herstart, eerst je werk op te slaan.

Voor het maken van zo’n script is er niet veel batchkennis nodig. Je moet enkele commando’s intypen, maar die zijn kort en de rest is in principe een kwestie van kopiëren en plakken.

HET BATCHBESTAND

Als eerste stap open je de Windows-teksteditor Notepad.exe. Daar typ je per regel de programma’s in die gestart moeten worden. Dat gaat altijd volgens hetzelfde stramien: start "" "C:\Program Files\Programma.exe"

De dubbele aanhalingstekens na het commando start zijn daarbij geen typfout, maar een vereiste als er nog meer aanhalingstekens volgen (die bijvoorbeeld nodig zijn als er spaties in het pad zitten). Met het commando kun je niet alleen een programma starten, maar ook opdrachten uitvoeren. Om dat te doen opent het commando eerst een nieuw venster. Het commando verwacht de naam van dat venster als eerste parameter tussen aanhalingstekens en pas als tweede de naam van het programma/commando.

Bij het starten van programma’s is het echter niet nodig om een vensternaam op te geven, omdat programma’s die zelf toewijzen. Daarom hoeft er niets tussen de aanhalingstekens te staan.

Het vinden van de naam en het volledige pad van het te starten programma is eenvoudig: zoek de bijbehorende vermelding van het programma in het startmenu. Open het snelmenu door er rechts op te klikken. Onder Meer staat dan het item ‘Bestandslocatie openen’. Als je daarop klikt, kom je bij de snelkoppeling op de harde schijf terecht die diep in ‘C:\Users\\AppData’ of ‘C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs’ verborgen zit. Klik in het snelmenu op Eigenschappen. Daar staat achter Doel wat je nodig hebt om het programma op te roepen, inclusief eventuele vereiste parameters. Een simpel voorbeeld is Firefox. Daarvoor luidt de oproep "C:\ Program Files\Mozilla Firefox\firefox.exe". Iets ingewikkelder is Microsoft Teams: C:\Users\ [gebruikersnaam]\AppData\Local\Microsoft\ Teams\Update.exe --processStart "Teams.exe". Kopieer de volledige inhoud van de regel die achter Doel staat achter start "" , en de oproep is klaar.

Om te testen of het werkt, sla je het bestand in Kladblok op met een naam naar wens en de extensie .bat, bijvoorbeeld ‘Thuiskantoor.bat’. Je moet de extensie zelf achter de bestandsnaam invoeren, anders komt er in plaats van een batchbestand een niet-uitvoerbaar tekstbestand op de schijf terecht, waarmee je niets kunt starten. Als je vergeet de extensie toe te voegen is dat geen ramp, je kunt dat later altijd nog wijzigen. Open het bestand weer in Kladblok en sla het opnieuw op, maar deze keer met de extensie erbij.

Om te testen of het batchbestand het gewenste programma start dat achter start "" staat, dubbelklik je op het batchbestand. Als dat goed gaat, kun je op dezelfde manier nog meer programma’s toevoegen. Dubbelklik daarvoor niet op het batchbestand, maar open het opnieuw met Kladblok door er met de rechtermuisknop op te klikken en in het snelmenu de optie Bewerken te selecteren.

Elk programma dat je wilt starten, moet in een aparte regel staan. Als het venster van Kladblok niet breed genoeg is voor een van de regels, kun je in de menubalk onder Opmaak de ‘Automatische terugloop’ in- en uitschakelen. Zonder automatische terugloop moet je mogelijk naar rechts scrollen om een hele regel te zien.

APPS

Voor sommige toepassingen werkt de beschreven methode niet omdat er geen conventionele links zijn waarmee je de applicatie kunt starten. Dat zijn de ‘apps’ in Windows, dat wil zeggen de applicaties die je in het tegelmenu vindt en die van huis uit deels al in Windows zitten, en waar je er via Microsoft Store nog meer van kunt installeren. Voorbeelden hiervan zijn de Edge-browser en de Kaarten-app.

Voor het starten van dergelijke apps via een batchscript is een omweg nodig. Druk op Windows+R en typ vervolgens

in. Daarmee open je een map met de naam Applications die normaal verborgen is. Daarin staan de items van het startmenu. Zoek de gewenste app (Edge is daar te vinden als Microsoft Edge) en selecteer ‘Snelkoppeling maken’ in het contextmenu. Omdat je in de Applications-map niets mag opslaan, wordt als enig mogelijke doel van de snelkoppeling het Bureaublad genoemd. Daarna kun je de snelkoppeling wel verplaatsen en hernoemen. Ga via Verkenner naar de locatie van de snelkoppeling.

Net als de andere snelkoppelingen staat de link om de applicatie te starten in de eigenschappen genoemd, alleen kun je die niet kopiëren. Dat maakt niet uit: houd de Shift-toets ingedrukt en klik met de rechtermuisknop op de snelkoppeling. In het snelmenu staat nu de optie ‘Als pad kopiëren’. Daarmee kopieer je het pad naar het klembord, dat je dan weer in je script achter start "" plakt. Laat je niet verwarren door het feit dat het pad eindigt met ‘.lnk’. Dat is de standaard extensie voor het bestandstype ‘snelkoppeling’ (meer over dergelijke eigenzinnigheden van Verkenner staat in [1]). Het .lnk-bestand is nodig om te zorgen dat het starten via het script blijvend werkt.

TIPS

Aan sommige toepassingen kun je specifieke parameters toewijzen voor het starten. Je kunt bijvoorbeeld

VPN

Als je de toegang tot een VPN ook door het batchscript wilt laten regelen, moet je wel het een en ander voorbereiden. De eerste stap is om te zorgen dat je niet telkens het wachtwoord voor de VPN-verbinding hoeft in te voeren. Om dat te doen, laat je Windows die aanmeldingsgegevens opslaan. Belangrijk daarbij is om misbruik te voorkomen.

Daarom moet je het account waarmee je op je Windows-pc werkt met een wachtwoord beveiligen dat niemand anders kent. Een laptop zou je moeten versleutelen. Afhankelijk van welke Windows-versie je gebruikt, kun je dat met de on-board tool BitLocker doen [2]. Als je een Windows-Home-versie hebt, kun je daar de gratis tool VeraCrypt voor gebruiken, de opvolger van TrueCrypt [3].

Om ervoor te zorgen dat Windows het VPN-wachtwoord opslaat, klik je met de rechtermuisknop op het netwerkpictogram in de taakbalk en selecteer je ‘Netwerk- en internetinstellingen openen’. Klik daar op ‘Adapteropties wijzigen’ en selecteer in het snelmenu van de VPN-verbinding de optie Eigenschappen. Plaats onder Opties een vinkje voor ‘Mijn referenties onthouden’. Zet nu een verbinding op en Windows zal de inloggegevens opslaan. Daarna kun je de verbinding weer beëindigen.

Dan hoef je alleen nog maar de onderstaande regel toe te voegen aan je batchbestand. Vervang daarbij VPN door de naam van je VPN-verbinding: rasdial VPN