Tablets met stylus en toetsenbord
Als je je tablet voor het werk wilt inzetten, kom je uit bij 10,5 inch of meer. Apple, Microsoft en Samsung bieden vanaf zo’n 500 euro zeer handige tablets. Met een stylus en toetsenbord worden het multifunctionele tools.
Een filmpje bekijken en ook bewerken, als e-bookreader of als werk-pc: tablets zijn aantrekkelijke allrounders en zijn dankzij stylussen en dockable toetsenborden uitgegroeid tot concurrenten voor laptops. Het nieuwe inzetgebied is ook merkbaar in de prijs die, afhankelijk van de apparatuur, snel kan oplopen tot vier cijfers. Maar vanaf zo’n 500 euro zijn er multifunctionele versies te vinden die bijna alle taken aankunnen.
We hebben van iPadOS, Windows en Android elk een vertegenwoordiger in huis gehaald: de Apple iPad Air 3, Microsoft Surface Go 2 en Samsung Galaxy Tab S6. Alle drie de tablets ondersteunen invoer via een stylus en kunnen worden uitgerust met toetsenbordcovers. Voor een stylus en toetsenbord betaal je meestal nog extra, afgezien van Samsung die bij de Tab S6 een stylus meelevert. Voor welke doeleinden een goedkoper apparaat al prima is en wanneer het iets meer fancy mag zijn, lees je in het eerste artikel van deze reeks.
Alle apparaten zijn uitgerust met een scherm van 10,5 inch. Dat maakt ze draagbaar genoeg om op de bank te kunnen internetten en groot genoeg om productief op te kunnen werken. Ze overtuigen allemaal door hun nette afwerking. De metalen behuizingen zien er robuust uit en zijn in tegenstelling tot de glazen achterkant van smartphones niet van die vingerafdrukmagneten. Samsung heeft de Tab S6 bijzonder rank en slank uitgevoerd met een flinterdun displayframe en een vingerafdruksensor die onzichtbaar onder het display is geplaatst. De iPad Air 3 is net zo vlak,
maar heeft vanwege zijn ontwerp vrij grote randen aan alle zijdes – mede vanwege de home-button. De Surface Go 2 zier er niet voor niets wat lomper uit, want de praktische uitklapbare standaard is geïntegreerd in de achterkant en heb je dus altijd bij je.
HOEVEEL INCH MAG HET ZIJN?
De drie fabrikanten zijn het eens over het formaat van het scherm: 10,5 inch is het geworden. Bij de beeldverhouding en de technologie is het een ander verhaal. De iPad toont de inhoud op een panel in het klassieke 4:3-formaat. De Surface (3:2) maakt het iets breder. En als je het nog breder wilt hebben, is er nog de Samsung S6-tablet met zijn 14:9.
De Samsung Galaxy Tab S6 is de enige tablet in deze test met een oled-scherm. Het scherm beslaat de grootste AdobeRGB-kleurruimte van de drie, gevolgd door de iPad met een uitgebreide DCI-P3-kleurruimte en de Surface met waarden van net een beetje meer dan sRGB. Dankzij de eigenschappen van oled maakt het scherm van de Tab S6 indruk met sterke contrasten en rijke kleuren. Het licht ook helderder op dan de iPad Air 3 (458 cd/m2) en de Surface Go 2 (357 cd/m2) met een maximale helderheid van 527 cd/m2. Bij direct zonlicht wordt het bijzonder vermoeiend om nog met de Surface Go 2 te werken.
Het feit dat de scores voor het scherm nog steeds niet duidelijk naar de Tab S6 gaat, is aan de ene kant te wijten aan het feit dat de tablets van Apple en Microsoft (afgezien van de lage helderheid van de Go 2) met uitzonderlijk goede IPS-panelen zijn uitgerust. Aan de andere kant heeft de Tab S6 ook een zwak punt: hij is qua de kijkhoek minder stabiel dan de iPad en de Surface. Alle drie de tablets geven de beeldinhoud voldoende scherp weer. Ze doen het zonder de (onnodige) gigantische pixeldichtheden die sommige huidige smartphones bieden. Dat is helemaal niet erg, want dat zorgt voor een langere accuduur.
SLIMME EN MINDER SLIMME PENNEN
Alle tablets kun je bedienen met een toetsenbord en stylus (pen). De originele accessoires van de fabrikanten zijn op maat gemaakt, maar duur. Voor een Smart Keyboard (180 euro) en Pencil (100 euro) kom je bij Apple op een totaal van een 280 euro voor een compleet pakket, wat de relatief betaalbare instapprijs van de iPad Air weer een beetje onderuit haalt. Wel krijg je degelijke en net afgewerkte accessoires voor dat geld.
De Book Cover Keyboard voor Samsungs Tab S6 kost 180 euro. Alleen is het geen ideale oplossing (zie het kader verderop). De S Pen wordt sowieso meegeleverd met de Galaxy Tab S6, wat de iets hogere basisprijs van het apparaat compenseert. De Surface wordt met het bijbehorend toetsenbord met groot trackpad bijna een volwaardige laptop. Als je een tablet sowieso wilt combineren met een bijpassend toetsenbord en stylus, krijg je een betere deal bij Samsung en Microsoft dan bij Apple (kost je zo’n 100 euro meer). In alle gevallen is het de moeite waard om de aanbiedingen van derden te bekijken.
Alle drie de toetsenborden zijn door hun vormgeving voorzien van smallere toetsen. De lettertoetsen zijn elk ongeveer 14 millimeter breed. Toch zijn er nog steeds verschillen tussen de toetsenborden van de drie testmodellen te vinden. Door de iets grotere afstand tussen de toetsen is het typen op het Apple-toetsenbord makkelijker dan op het toetsenbord van de Samsung-tablet. Het in hoogte verstelbare toetsenbord van de Surface blijft langer comfortabel tijdens lange typsessies. De toetsenborden van Apple en Microsoft zijn iets stiller dan het Samsung-toetsenbord, dat op zijn beurt met ongeveer 1,4 millimeter iets meer feedback biedt dan zijn concurrenten Apple (0,65 mm) en Microsoft (1,1 mm).
Een trackpad is alleen beschikbaar voorde Surface- en Tab-S6-gebruikers. Echter, alleen het grote trackpad van de Surface is echt nuttig, die van de Tab S6 is meer een net-niet-oplossing. De stylussen zijn in
verschillende mate geïntegreerd in het bedieningsconcept (meer hierover in de afzonderlijke kaders). Voor langere notities hebben de invoerpennen van Apple en Microsoft een voordeel, omdat die het formaat van normale balpennen hebben.
De rubberen punt van de S Pen komt echter dichter bij een natuurlijk schrijfgevoel zoals je dat hebt bij het schrijven op papier dan de harde punt van de Apple Pencil, waarmee je zonder enige weerstand over het glasoppervlak glijdt. Het is vervelend dat de iPad alleen overweg kan met de eerste generatie Apple Pencil. Die laadt niet inductief op, maar bijzonder onhandig via de Lightning-poort van de iPad.
ARM WINT VAN X86
De drie tablets zitten wat hun invoermix van een touchscreen, toetsenbord en de stylus betreft aardig op één lijn. Maar als je kijkt naar wat de performance biedt (processors), gaat het er erg verschillend aan toe. De iPad heeft een Apple A12 Bionic, de Galaxy Tab S6 wordt geleverd met een Qualcomm Snapdragon 855 en de Surface Go 2 wordt aangedreven door een Intel Pentium Gold 4425Y: twee keer ARM-architectuur en een x86.
De prestaties van de SoC’s van Apple en Qualcomm zijn vergelijkbaar, de twee ARM-chips met 64-bit technologie bieden meer dan genoeg snelheid voor de besturingssystemen. Vooral iPadOS, maar ook Android is zeer goed aangepast aan de ARM-architectuur. De Intel-processor loopt nogal achter met zijn twee cores en maximale kloksnelheid van 1700 MHz. Zelfs multithreading verandert daar niets aan.
Bovendien moet de Pentium-processor in de Surface Go 2 een volledig Windows-systeem aansturen, en daar heeft hij aardig wat moeite mee. Dat geldt niet alleen voor de versie met 4 GB RAM, maar ook voor de versie met 8 GB RAM. Bij de benchmarkresultaten halen de concurrenten met ARM-processors ook dik hogere scores dan de Windows-tablet.
WERKPAARDEN
Windows als besturingssysteem heeft echter nog steeds zo z’n vele voordelen. Vooral de flexibiliteit van het kunnen starten van vrijwel elke gangbaar desktopprogramma is groot pluspunt waarmee de Surface Go 2 kan scoren. Om volledig te kunnen profiteren van de mogelijkheden, moet de tablet echter worden bevrijd van de beperkende beveiligingsmodus van Windows 10 Home S. Dat heb je echter binnen een paar klikken snel voor elkaar. Een update naar Windows 10 Pro is ook mogelijk, maar heeft een fikse meerprijs.
De Galaxy Tab S6 heeft een uitgebreide Android-interface, de DeX-modus. Samsung heeft die oorspronkelijk ontwikkeld voor gebruik met externe beeldschermen, maar DeX werkt ook standalone op de Tab S6. De werking van Android lijkt op klassieke desktopbesturingssystemen met een muisaanwijzer, multi-window-ondersteuning, taakbalk en startmenu. Als je met de Android-tablet productief werk wilt verzetten, ga je dat zeker waarderen.
Apple heeft met iPadOS voor een vergelijkbare aanpak gekozen. De besturingssysteemaanpassingen aan het grotere scherm en het gebruik in liggend formaat zijn zeer geslaagd en verhogen het gebruiksgemak.
SOUNDCHECK EN ACCU
De drie tablets vertonen grote verschillen op het gebied van geluid. Terwijl de twee stereoluidsprekers op de Surface Go 2 geluid vrij zacht afspelen en er geen bas te vinden is, en de iPad het geluid naar de zijkant laat uitstralen, regelen de vier AKG-luidsprekers in de Galaxy Tab S6 een krachtig geluid zonder te overdrijven. De tablets van Apple en Microsoft hebben een 3,5mm-jack voor een koptelefoon of externe speakerset, maar de Galaxy Tab S6 niet.
De drie tablets kunnen worden ontgrendeld via biometrische methodes, naast de gebruikelijke methoden zoals een pincode en wachtwoord. Apple verstopt een vingerafdruksensor in de klassieke home-knop.