FAQ: Raspberry Pi
Zowel beginners als professionals hebben altijd vragen over het gebruik van de single-board computer. VOEDING EN USB-C
?
Ik heb een Raspberry Pi gekocht, maar weet niet zeker hoeveel vermogen de adapter moet leveren om het systeem stabiel te laten draaien.
!
De vereisten zijn afhankelijk van het model. Kort gezegd zit je voor een Raspberry Pi 1, Pi Zero (W) en Pi 2 met een 2A-adapter aan de veilige kant. Voor de Raspberry Pi 3 moet dat 2,5 ampère zijn en voor de Pi 4 zelfs 3 ampère. Daarbij komt nog het stroomverbruik voor de randapparatuur zoals harde schijven. De Raspberry Pi Foundation houdt een lijst bij over de aanbevolen voeding voor elk Pi-model en het maximale vermogen dat usb-randapparatuur mag trekken. Die lijst staat bij de link op de volgende pagina.
Klopt het dat de USB-C-aansluiting van de Raspberry Pi 4 niet correct werkt?
!
De ontwikkelaars van de Raspberry Pi 4 hebben bij de elektronica voor de USB-C-aansluiting een weerstand willen uitsparen. Maar dat had tot gevolg dat er problemen zijn met zogenaamde ‘intelligente’ USB-C-kabels. In die kabels zit een chip die de details over de verbinding regelt. Bij de verbinding met de Raspberry Pi gaan die chips ervan uit dat het om een audioapparaat gaat dat geen stroom via de kabel trekt.
Helaas kun je aan de kabels niet zien of er een chip inzit of niet. Je kunt ze alleen maar uitproberen. Een indicatie is de prijs van de kabel, want de kabels met chip zijn normaal gesproken een paar euro duurder.
Er wordt vaak beweerd dat de Raspberry Pi op bepaalde adapters niet werkt. Dat klopt niet. Alleen de kabel is de bepalende factor – tenzij die natuurlijk in de adapter geïntegreerd is. Bij nieuwere revisies van de Pi 4 is dat probleem opgelost.
Ik wil een Raspberry Pi 4 kopen zonder de USBC-problemen. Hoe kan ik het verschil zien?
!
Aan de buitenkant is dat moeilijk. De verpakking zegt niets over de verbeterde aansluiting. In het algemeen zouden alle nieuwe Pi 4-versies de juiste USB-C-aansluiting moeten hebben, maar verkopers hebben vaak nog oudere modellen in voorraad. Als je van plan bent een Pi 4 met 8 GB RAM te kopen, heb je geluk, want alle die Pi’s hebben de goede aansluiting.
Op de printplaat zelf kun je kijken of er direct naast het woord ‘MICRO’ van het opschrift bij het microSD-kaartslot een kleine (driepolige) transistor zit. Alleen de verbeterde boards van revisie 1.2 hebben een transistor op deze positie.
BEHUIZING, INDUSTRIE EN KOELING
? Is een behuizing voor de Raspberry Pi nodig? Kan ik hem niet gewoon op een plank leggen?
!
Dat kun je doen. De Pi werkt ook prima zonder behuizing. In de Pi zitten weliswaar geen mechanische onderdelen, maar het kan toch gebeuren dat een van de componenten beschadigd raakt als hij op de grond valt. Bij contact met metalen voorwerpen kun je bovendien kortsluiting krijgen waardoor de Pi en misschien ook de aangesloten randapparatuur beschadigd raakt. Daarom is het slim om de Pi ter bescherming in een behuizing te stoppen of tenminste zo te beschermen dat anderen hem niet per ongeluk kapot maken.
? Ik wil voor een klein bedrijf de Raspberry Pi in een project gebruiken. Is dat een goed idee?
!
Dat hangt helemaal van de toepassing af. De Raspberry Pi Foundation biedt met de Compute Module 3+ een speciale vormfactor voor industrieel gebruik. Voor het programmeren heb je daarbij nog de development-kit nodig.
Voor kleinere projecten kun je ook een Pi in zijn normale vormfactor gebruiken. Er zijn al een aantal behuizingen voor industrieel gebruik.
Let er wel op dat dergelijke zelfbouwprojecten mogelijk niet door je verzekering of die van je werkgever gedekt zijn. Treden er storingen of problemen op, of loopt iemand schade op, dan ben je bij twijfel persoonlijk aansprakelijk. Ook de Raspberry Pi Foundation is niet aansprakelijk voor schade. Als alle juridische zaken geregeld zijn, kun je met je project aan de slag.
?
In het begin waren er over de Raspberry Pi 4 veel berichten dat de chip erg heet wordt. Ook bij de Pi 3 ontstaat volgens mij veel restwarmte. Is dat normaal? Moet ik de chip koelen?
!
De warmteproblemen van de Raspberry Pi 4 zijn door de ontwikkelaars met firmwareaanpassingen opgelost. Een bepaalde hoeveelheid warmte is overigens bij iedere processor normaal. De Pi past zijn kloksnelheid aan wanneer hij te heet wordt. Hij gaat dus ook zonder koellichaam niet kapot. Bovendien gebruikt hij niet alleen het oppervlak van zijn cpu, maar de hele printplaat als koellichaam.
Daardoor lijkt de hele Pi vaak warm. Meestal koelt hij snel weer af, want de cpu wordt zelden gedurende lange tijd volledig belast. Als je van tevoren weet dat de Pi zwaar belast gaat worden, is een koeler de moeite waard omdat hij zijn kloksnelheid dan niet hoeft te verlagen. Het beste zijn behuizingen van aluminium die de warmte over hun hele oppervlakte afvoeren. We hebben in [1] enkele koelers en behuizingen getest. BESTURINGSSYSTEEM EN RANDAPPARATUUR ? Ik wil Raspberry Pi OS graag op een andere single-board computer gebruiken. Kan dat?
!
Nee. Alle single-board computers werken met speciaal aangepaste kernels, firmwares en bootloaders. Daarom kun je Raspberry Pi OS alleen op de Raspberry Pi gebruiken. Als alternatief kun je wel Armbian of een andere Linux-distributie voor single-board computers gebruiken. Armbian is net als Raspberry Pi OS gebaseerd op Debian en ondersteunt een groot aantal boards. Hoe goed die ondersteuning is, varieert per model. De achtergronden van die problematiek zijn zeer complex, die hebben we in [2] uit de doeken gedaan.
?
Jullie hebben ooit geschreven over een project dat Windows 10 op de Raspberry Pi 3 laat draaien. Is dat er ondertussen ook voor de Raspberry Pi 4?
!
Er zijn een paar initiatieven om Windows 10 op de Pi 4 te laten draaien. Maar de Pi 4 heeft aan het hoofdprobleem niets veranderd: Windows 10 draait tergend langzaam op de single-board computer en is daar niet voor ontworpen. Gebruik je tijd voor zinvollere dingen! Na uren werk en wachten heb je een onbruikbare Windows 10 op je Raspberry Pi geïnstalleerd. Daar word je niet gelukkig van.
?
Ik heb een nieuwe Raspberry Pi 4 gekocht omdat de oude Pi 3 de geest heeft gegeven. Na het insteken van de sd-kaart wilt de Pi 4 maar niet booten. Wat doe ik fout?
!
Vermoedelijk is het Raspberry Pi OS op je sdkaart te oud en ontbreekt de firmware voor de Pi 4. Wanneer je nog een andere Pi hebt, kun je die met de sd-kaart opstarten en het systeem updaten nar Raspberry Pi OS Buster. Vervolgens moet de Pi 4 daarvan kunnen opstarten. Heb je geen andere Pi bij de hand, dan moet je door de zure appel heen bijten en het systeem opnieuw installeren en de instellingen die je had aangepast opnieuw doen.
Theoretisch zou je ook kunnen proberen de firmware van een nieuwe sd-kaart naar de oude over te zetten, maar dat brengt allerlei andere problemen met zich mee. Wij hebben het niet getest en de ontwikkelaars ondersteunen de Pi 4 alleen met Raspberry Pi Buster.
DE RASPBERRY PI EN VIDEO
?
Ik wil mijn Raspberry Pi 4 op de tv gebruiken om streamingdiensten als Netflix te kijken. Wat heb ik daarvoor nodig?
!
Het is niet bepaald eenvoudig om streamingdiensten op de Raspberry Pi te kijken. De beste manier is LibreELEC met een geschikte Kodi-add-on. Handleidingen daarvoor zijn er op internet te vinden. Maar naar onze ervaring is het gebruik vaak lastig. Soms moet je meerdere pogingen doen om een video te starten, en soms werkt het helemaal niet omdat de dienst zijn API veranderd heeft. En het zoeken werkt ook heel traag.
Daar komt nog bij dat je de content op die manier door het Digital Rights Management (DRM) vaak alleen in 720p kunt afspelen. Dat kan op een kleine monitor nog wel, maar is op een 4K-TV niet om aan te zien.
Als streamen dus de hoofdtaak van je Pi moet worden, is ons advies: bespaar jezelf het gedoe en koop een streaming-stick. Dan krijg je afhankelijk van het model 4K-video en HDR en een chique, functionerende interface. Op de meeste sticks kun je Kodi er dan ook nog bij installeren.
? Kan ik met mijn Raspberry Pi 4 video’s in 4K-resolutie of zelfs in HDR afspelen?
!
Ja en nee. Je kunt met de Pi 4 video’s met HEVC/H.265 in 4K-resolutie afspelen, maar geen die met H.264 gecomprimeerd zijn. Met die codec ondersteunt de Pi alleen Full-HD. Dat komt omdat er voor het decoderen twee afzonderlijke hardwarecomponenten verantwoordelijk zijn. Video’s in HDR zijn tot nu toe niet mogelijk. Dat geldt ook voor video’s met Dolby Vision en HDR10. Literatuur [1] Ingo T. Storm en Noud van Kruysbergen, Koeloplossingen voor de Raspberry Pi 4, c’t 3/2020, p.132
[2] Thorsten Leemhuis en Marco den Teuling, Waarom upgrades bij Android zo lang op zich laten wachten,
c’t 7-8/2020, p.68
[3] Ulrike Kuhlmann und Christof Windeck, Compacte touchscreens voor de Raspberry Pi, c’t 1-2/2019, p.104