32- en 64-bit Windows installeren en repareren met één usb-stick
Wil je vanaf een en dezelfde stick kunnen kiezen uit verschillende Windows-installaties of Windows RE starten, zowel 32-bit als 64-bit? Daarvoor hoef je alleen de stick op de juiste manier te partitioneren, formatteren en de benodigde bestanden erop te zetten. Een bijbehorend bootmenu staat in dit artikel.
Sluit een usb-stick aan, start de pc daarvan op en bepaal dan via het opstartmenu wat er dan precies op moet starten – als het om Windows gaat, is het aanmaken van zo’n usb-stick verrassend eenvoudig.
Je kunt allerlei Windows-installatiedatasets integreren, zoals die welke je kunt downloaden met de Media Creation Tool of als onderdeel van Microsoftvolumelicenties of via de downloadportal van Visual Studio. Je kunt ook ons c’t-Windows-rescuesysteem [1] en alle soorten Windows PE [2] en RE [3] toevoegen.
En dat alles, indien gewenst, als zowel 32- als 64-bit versie. Desalniettemin kun je van de usb-stick booten met elke pc waarop dat ook werkt met een standaard Windows set-upstick.
We benadrukken het van tevoren nog even: als je een gewone Windows installatiestick wilt maken, is dit artikel niet helemaal geschikt voor je. Lees in dat geval onze instructies in [4], die wat sneller te implementeren zijn. Als je steeds iets anders van dezelfde stick wilt opstarten, raadpleeg dan ook onze instructies in [5]. De route naar een multi-bootstick die daar wordt beschreven bestaat in principe uit het telkens verplaatsen van de dataset die op dat moment nodig is naar de hoofdmap van de usb-stick. Dat is een beproefde, maar ook trage oplossing. Een addertje onder het gras is bovendien dat voor dat verplaatsen een computer nodig is die al draait. Als je de instructies in dit artikel volgt, is er iets meer moeite nodig om de stick te prepareren, maar hoef je niets te verplaatsen. Want daarmee stel je de stick zo in dat later een simpele toetsaanslag genoeg is om te selecteren wat er van de stick moet starten.
BENODIGDHEDEN
Kies een usb-stick die voldoende ruimte biedt om alles te bevatten wat je er op wilt hebben. Hij moet minstens 32 GB ruimte hebben, dergelijke sticks zijn al verkrijgbaar voor een paar euro. Een wat grotere stick kan geen kwaad – dan kun je hem ook gebruiken als locatie om gegevens op te slaan tijdens reparaties. Aanbiedingen van bijzonder grote sticks van een terabyte of meer voor een bijzonder lage prijs moet je met een korreltje zout nemen: soms worden er ook nep-sticks aangeboden. In geval van twijfel kun je de stick controleren met het c’t-programma h2testw. Dat zit ook in het Windows-rescuesysteem in de map ‘Alle programma’s / Hardware’.
Verder heb je nog de inhoud voor de stick nodig. Als je de onderstaande instructies volgt, krijg je een stick met de 32- en 64-bit versies van het Windows set-upprogramma, het c’t-Windows-rescuesysteem en Windows RE. Je kunt de voltooide stick later heel flexibel aanpassen aan je persoonlijke behoeften. Tips over hoe je dat doet, staan in dit artikel na de bouwinstructies.
Er zijn drie ISO-images nodig om de instructies uit te voeren. De eerste maak je met de Media Creation Tool (MCT), die je kunt downloaden bij de link op de laatste pagina van dit artikel. Als je dat doet, krijg je een bestand genaamd MediaCreationTool20H2. exe. Je kunt aan de 20H2 in de naam zien welke versie het is. Voer het bestand uit. Selecteer ‘Installatiemedia [...] voor een andere pc maken’. Let op: verwijder bij het volgende dialoogvenster het vinkje bij ‘Gebruik de aanbevolen opties...’, verander het menu-item Architectuur in Beide en kies bij de volgende stap ISObestand. Een bestand genaamd Windows.iso belandt dan op je schijf. Dat bevat zowel de installatiedatasets als Windows RE, elk in 32 en 64 bit.
Je hebt ook de 32-bit en 64-bit varianten van het Windows-rescuesysteem als ISO’s nodig. De instruc
ties voor het maken daarvan staan in [1]. Wat je tot slot nodig hebt is het opstartmenu. Je kunt dat zelf bouwen met bcdedit met Opdrachtprompt, maar het is handiger om gewoon onze kant-en-klare versie te gebruiken. Dat bevindt zich in een ziparchief, dat ook bij de link op de laatste pagina staat. Download het, maar bewaar het zipbestand even apart.
STICK PREPAREREN
De eerste stappen zijn de lastigste: het partitioneren en formatteren van de stick. Er zijn verschillende manieren om dat te doen, maar de hieronder beschreven manier heeft het voordeel dat hij universeel werkt met alle sticks, ongeacht hun huidige staat.
Sluit de stick aan op een draaiende Windows-computer. Geef hem een unieke naam in Verkenner, bijvoorbeeld Multiboot. Zorg ervoor dat er niets belangrijks meer op de stick staat, want hij staat op het punt om gewist te worden.
Druk op Windows+R en typ diskpart om het Opdrachtregelprogramma diskpart.exe te starten (een gedetailleerde inleiding in diskpart staat in [6]). Gebruik list disk om een overzicht te krijgen van de stations. Je kunt je stick meestal herkennen aan de grootte ervan. Als je stick bijvoorbeeld het schijfnummer 8 heeft, selecteer hem dan met select disk 8. Met detail disk kun je de volumes op de stick zien, inclusief de stationsletters en -namen.
Controleer die allebei, de naam die je de stick gaf, Multiboot, moet daar verschijnen! Als je het juiste station gevonden hebt, maak je de stick leeg met clean. Maak dan een partitie van 8000 MB op de stick met het commando create partition primary size=8000. Het commando active markeert die partitie als actief, en met het commando assign wijs je er een stationsletter aan toe.
Op dat moment zal Verkenner verschijnen en aanbieden om de nieuw gecreëerde partitie te formatteren – accepteer dat aanbod. Kies FAT32 als bestandssysteem en Multiboot opnieuw als volumenaam. Als Verkenner niet verschijnt, is dat niet erg.
De volgende stappen kunnen ook worden gedaan met diskpart, maar het is handiger om Schijfbeheer te gebruiken (zie de inleiding in [7]). Open dat via het Windows+X-menu. Zoek vervolgens de usb-stick in de onderste helft van het venster. Als Verkenner tegen de verwachting in niet is verschenen met het aanbod om te formatteren, zie je een partitie met de aanduiding RAW op de stick. Klik daar dan op en kies Formatteren in het snelmenu. Selecteer FAT32 als bestandssysteem en Multiboot als volumelabel.
Ga verder met Schijfbeheer: maak in de vrije ruimte achter de Multiboot-partitie via het snelmenu een ‘Nieuw eenvoudig volume’ aan. Laat in de wizard de standaardgrootte staan, maar verander het te gebruiken bestandssysteem in NTFS en geef bijvoorbeeld Multidata op als volumenaam. Daarmee is de voorbereiding van de usb-stick afgerond en heb je het moeilijkste deel achter de rug – wat nu volgt bestaat alleen nog maar uit kopiëren en plakken.
VULLEN 1: SET-UP
Dan is het tijd om de stick te vullen. Dubbelklik op het Windows.iso-bestand dat door de MCT is aangemaakt om het te mounten als een virtuele schijf in Verkenner. Ga verder: selecteer de mappen x64 en x86 op die virtuele schijf, klik in het lint Start op ‘Selectie omkeren’ en kopieer alles wat dan gemarkeerd is naar de partitie Multiboot.
Maak op de Multiboot-schijf handmatig een map met de naam x64 aan in de hoofdmap en daarin een submap met de naam sources. Kopieer het bestand x64\sources\boot.wim van de gemounte ISO in die map. Dat bestand bevat de Windows PE waaronder een Windows-installatie draait (details over het installatieproces van Windows staan in [8]).
Herhaal de stappen uit de laatste paragraaf voor x86: maak een map x86 op Multiboot, daarin sources en kopieer het bestand x86\sources\boot.wim van de ISO erin.
Ga verder met het station Multidata. Daar maak je ook een map x64 aan, inclusief een submap sources. Kopieer daar alles van de ISO uit de map x64\sources naartoe, behalve het boot.wim-bestand.
Herhaal de stappen uit de vorige alinea: maak op Multidata een map x86 aan met submap sources en kopieer vanuit de ISO alles van x86\sources naar die map, behalve boot.wim.
De stick is dan een werkende set-upstick, je kunt het gekoppelde station voor het ISO-bestand via het snelmenu uitwerpen.
VULLEN 2: C’T-RESCUESYSTEEM
Vervolgens komt het Windows-rescuesysteem op de usb-stick. Dubbelklik op het bestand Win10XPE_x64. ISO dat door de kit is aangemaakt om de 64-bit versie in Verkenner te koppelen.
Kopieer het bestand boot.wim vanuit de map sources direct naar de map x64 op het Multibootstation – maar niet in de submap sources!