De Duitse auto-industrie beseft: elektrisch is de toekomst
Op de belangrijke autobeurs IAA presenteert de ene na de andere Duitse autofabrikant een elektrische auto in de strijd met Tesla. Zijn ze niet te laat?
Het kan verkeren. Op een voFRANKFURT. rige editie van de autobeurs IAA in Frankfurt, meer dan tien jaar geleden, was het BMW-paviljoen voorzien van de slogan ‘ Vernunft, jetzt aufregend’ – ‘verstand, nu opwindend’. Dat sloeg op een pakket van technische handigheidjes die benzine- en dieselmotoren zuiniger moesten maken. Wie had toen kunnen voorzien dat voor de auto-industrie van 2017 de verbrandingsmotor een blok aan het been is geworden?
Het grote thema van de IAA dit jaar is de overgang naar elektrisch rijden. En, meer specifiek, de ontwikkeling van elektrische auto’s met een volwaardige actieradius van meer dan 350 kilometer.
Die auto’s kwamen tot nu toe niet uit Duitsland. Op één na, de Opel Ampera-E, die 400 kilometer haalt als hij is opgeladen. Bij de overige modellen van Duitse makelij – BMW i3, de Volkswagen e-Up en
e-Golf, de Smart Fortwo en ForFour – houdt het na maximaal 300 kilometer en vaak veel eerder op. Uitstekende auto’s, maar met weinig uithoudingsvermogen.
Onderschatting elektrificatie
De Duitse autoconcerns onderschatten de signalen van de energietransitie die zich nu in volle vaart voltrekt. De semi-elektrische hybrides van Toyota waren een voorteken, de eerste elektrische modellen van Nissan en Tesla een genegeerd alarmsignaal.
Tot overmaat van ramp is de geslaagde Ampera-E nauwelijks leverbaar. Voormalig Opel-eigenaar General Motors, dat de wagen in de Verenigde Staten produceert, kan of wil niet voldoen aan de grote vraag. Die is er ook vanuit Nederland.
Terwijl de Duitsers op achterstand raakten, demonstreerde Tesla de afgelopen jaren met de dure Model S en Model X de levensvatbaarheid van elektrisch rijden, ook op lange afstanden. En de elektrificatie zet breed door. Tesla’s eerste middenklasser, de Model 3, is vanaf medio volgend jaar ook in Nederland te koop; met een actieradius van 350 kilometer of, met grotere en duurdere batterij, 500 kilometer.
Anderen volgen. Bij Nissan begint volgend jaar de productie van de nieuwe Leaf met een beloofde actieradius van 375 kilometer, 150 meer dan de voorganger. Volvo wil in de periode 2019-2021 vijf elektrische auto’s met volwassen bereik op de markt brengen. Jaguar komt al volgend jaar met een snelle elektrische SUV, de
i-Pace , die de eerste echte concurrent kan worden van de grote Tesla’s.
Op de IAA 2017, waar grote spelers in het transitieproces binnen de autobranche als Tesla, Nissan en Volvo ontbreken, proberen de Duitse merken massaal revanche te nemen. Bij de stand van het door sjoemeldieselleed geplaagde Volkswagen staan drie elektrische auto’s. Het concern pakt uit met de Golf-achtige I.D, de SUV-wagen
I.D. Crozz II en de I.D. Buzz, een hippe herinterpretatie van het Volkswagenbusje. De I.D. en de Crozz gaan in 2020 in productie, de Buzz twee jaar later. Dat Volkswagen elektrisch rijden omarmt, bewijst de aankondiging van topman Matthias Müller dat het concern 70 miljard euro zal investeren in de verdere ontwikkeling van elektrisch rijden. Daarvan is 50 miljard euro bestemd voor grootschalige batterijproductie, de rest voor de ontwikkeling van nieuwe modellen. In 2025 moet één op de vier Volkswagens op stroom rijden.
Er is ook elektrisch nieuws bij de andere merken van het VW-concern. Op de Skoda-stand wordt een nieuwe versie van de Vision E onthuld, de blauwdruk voor een SUV die in 2020 in productie gaat. Audi toont Elaine, een SUV-wagen die zelfstandig inparkeert en oplaadt. De nog futuristischer Audi Aicon is een volledig autonoom rijdende elektrische limousine zonder stuur en pedalen.
Bij BMW heet de elektrische toekomstdroom i Vision Dynamics. Een productierijpe variant met een actieradius van 600 kilometer zou er over vier jaar moeten zijn. BMW-dochter Mini toont een elektrische Mini, introductiejaar 2019. De in Frankfurt onthulde Mercedes EQA , een driedeurs hatchback met een actieradius van 400 kilometer, komt in 2020 als opmaat naar een complete, EQ genaamde modellenlijn van elektrische auto’s.
Ommezwaai liet op zich wachten
Tot nu toe gedroegen de Duitse autoconcerns zich als trendvolgers. Ze kwamen met hybrides en een enkele elektrische auto, haakten keurig aan bij de plug-inrage en experimenteerden uitputtend met waterstofauto’s, waarvan er anders dan bij Toyota, Hyundai en Honda niet één in productie ging. Aan langetermijnstrategieën geen gebrek, maar de brede ommezwaai liet op zich wachten.
Intussen bleven de Duitsers investeren in diesels die ze, zo zei BMW-chef Harald Krüger nog in mei, voorlopig hard nodig hebben om hun gemiddelde CO2-waarden omlaag te brengen. Benzine-auto’s hebben immers een veel hogere uitstoot.
Zo ontstond de ontwikkelingsachterstand die de Duitse bondskanselier Angela Merkel zeker na het sjoemeldieselschandaal onrustig maakt. Het tempo van de energietransitie moet omhoog, vindt ze.
Die bezorgdheid lijkt achterhaald na de nieuws-tsunami in Frankfurt. Met de kanttekening dat de eerste echte Duitse Tesla-concurrenten er pas over drie jaar zijn, terwijl met name de concurrentie uit Azië een voorsprong lijkt te nemen. Zo kondigde Hyundai aan te komen met een elektrische versie van de Kona, een kleine crossover met een naar verluidt aanzienlijke batterijcapaciteit – en al vanaf volgend jaar te koop. Het is de grote vraag of de Duitse auto-industrie de inhaalslag kan winnen.