ASML is spil in de markt, dus blijft de koers stijgen

nalist Jos Versteeg moest deze zomer „echt stevig aan de knoppen draaien” om de aandelen van chipmachinebouwer ASML op waarde te kunnen schatten. Telkens als hij zijn rekenmodellen invulde, kwam de marktonderzoeker van zakenbank Insinger Gilissen voor zijn gevoel te laag uit. De gebruikelijke werkwijze was simpelweg te beperkt, merkte hij.

Pas toen Versteeg in zijn berekeningen meer aannames ging doen – uitging van heel optimistische scenario’s – slaagde de analist erin om er een bevredigend koersdoel uit te persen: 150 euro. Maar nog geen drie maanden later is de waardering van Versteeg alweer bijna achterhaald. Vrijdag sloot het aandeel ASML op ruim 148 euro, een dikke 20 procent hoger dan halverwege juli.

De explosieve stijging heeft twee oorzaken, legt de analist van het vroegere Theodoor Gilissen uit. Om te beginnen neemt de vraag naar chips enorm toe, nog sneller dan Versteeg en veel van zijn collega’s voor mogelijk hielden. En hoe meer chips er gemaakt moeten worden, hoe groter het aantal benodigde machines.

Minstens zo belangrijk is echter het groeiende vertrouwen in EUV (extreem ultraviolet laserlicht), een techniek waar ASML bijna twintig jaar aan gewerkt

Agenda

heeft. Door het gebruik van dat licht kunnen de machines van het Veldhovense bedrijf nog meer verbindingen op een chip kwijt. Het gevolg is dat chips kleiner, sneller en zuiniger zijn.

Lang werd volgens Versteeg getwijfeld of het ASML zou lukken om de nieuwe techniek werkzaam te krijgen. Bovendien was onduidelijk in hoeverre chipmakers überhaupt bereid waren om de prijs te betalen voor kleinere, betere chips. Elke EUV-machine kost namelijk zo’n 110 miljoen euro, ruim drie keer zo veel als de huidige machines die ASML verkoopt.

Het afgelopen jaar is volgens veel analisten duidelijk geworden dat die zorgen onterecht waren. De EUV-machines die ASML nu maakt, zijn het stadium van prototype voorbij en de orders stromen binnen. Bij de halfjaarcijfers had het bedrijf nog 27 bestellingen op de plank liggen. Daarmee zit het orderboek tot halverwege volgend jaar vol.

Voor veel analisten was die ontwikkeling aanleiding om de verwachtingen flink bij te stellen. Kort na publicatie van de halfjaarcijfers in juli verhoogden liefst zeven marktkenners hun koersdoel. In aanloop naar de kwartaalcijfers van woensdag volgden nog eens zeven anderen hun voorbeeld. De hoogste waardering kwam vrijdag van Exane BNP Paribas. De Franse bank denkt dat op termijn 200 euro per aandeel haalbaar moet zijn.

Analist Marc Hesselink van ABN Amro verhoogde zijn koersdoel vrijdag eveneens, naar 170 euro. „Maar als de cijfers van woensdag goed zijn, denk ik dat 170 euro niet het einde is”, aldus Hesselink. „Misschien kondigen ze wel aan dat ze voor volgend jaar helemaal vol zitten. In dat geval kan het nog iets hoger.”

Ook Jos Versteeg van Insinger Gilissen verwacht niet dat de koers bij de door hem voorspelde 150 euro zal stokken. Met EUV, een techniek die alleen ASML beheerst, heeft het bedrijf zich in een unieke positie weten te manoeuvreren, zegt hij. „Alles wijst erop dat de vraag naar chips nog wel even aanhoudt. Als jij de spil in die markt bent, dan wordt het heel moeilijk om negatief over je te zijn.” Joost Pijpker