De ‘buurvrouw’ kwam even binnen kijken
Soms worden vooroordelen ontkracht in de rechtbank. Als iemand van wie je denkt dat hij misschien verdachte is, advocaat blijkt te zijn. Veel vaker worden stereotypen bevestigd.
Vandaag staat een in Roemenië geboren vrouw terecht op verdenking van diefstal. Die is pas kortgeleden gepleegd. Juci (37) wordt door twee parketwachten de rechtszaal binnengebracht, ze zit sinds haar aanhouding in voorlopige hechtenis. Een kleine vrouw, in een grote zwarte omslagdoek met sliertjes. Ze is niet van plan een verklaring af te leggen, zegt ze: „Want ik heb hier niets mee te maken.”
De diefstal is gepleegd bij een 84jarige vrouw in Vianen. Op 10 oktober tussen twee en drie uur ’s middags werd bij haar aangebeld. Een vrouw, het Openbaar Ministerie denkt Juci, die zich voorstelde als ‘de buurvrouw van de hoek’ zei dat ze problemen had met de gootsteen. Of ze even mocht kijken hoe het in dit huis zat. De bewoonster liet haar binnen, maar het viel haar op dat de ‘buurvrouw’ de deur achter zich liet openstaan. Ze vroeg haar de deur te sluiten. Of dat gebeurde, heeft ze niet gezien. De ‘buurvrouw’ inspecteerde de gootsteen, praatte wat en vertrok weer. Wellicht omdat ze het niet vertrouwde, had de 84-jarige vrouw intussen een bekende gebeld die vlakbij woont. Toen hij aankwam zag hij twee „zigeunervrouwen” naar buiten lopen. Hij fotografeerde ze. Ook andere oplettende buren zagen meer dan één vrouw het huis verlaten. De rechter houdt een foto omhoog en vraagt: „Bent u dat?” Juci: „Zwijgrecht.” De politie werd gebeld en Juci werd iets later in de buurt aangehouden.
De 84-jarige vrouw kwam erachter dat ze een leren sieradendoosje miste in haar slaapkamer. Van de sieraden die ze kwijt is, heeft ze geen bonnetjes meer. En ook foto’s waarop te zien is dat zij de sieraden draagt, heeft ze nauwelijks. Met een juwelier heeft ze een schatting gemaakt van de waarde: 8.000 euro.
Haar dochter is naar de rechtszaak gekomen. Ze eist namens haar moeder het geld van de sieraden en 350 euro voor immateriële schade. Haar moeder, die alleen woont, durft „de deur niet meer open te doen”.
De verdachte heeft een uitge- breid strafblad, met diverse veroordelingen voor diefstal. „Wilt u wel iets over uw persoonlijke omstandigheden verklaren?” vraagt de rechter. Ja, dat wil ze wel. „Ik woon nog thuis. Sinds mijn moeder een TIA heeft gehad, zorg ik voor haar.”
„Waar leeft u van?”, wil de rechter weten. „Mijn moeder heeft een uitkering, daar leven we van.”
Officier van justitie V. van der Horst twijfelt niet. De vrouw op de foto ís Juci, die „schaamteloos” een 84-jaar oud slachtoffer heeft bestolen. Ze eist acht maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Omdat de waarde van de sieraden niet goed kan worden vastgesteld, gaat ze uit van 5.000 euro.
De advocaat van de verdachte vindt dat niet bewezen is dat het zijn cliënte was die de diefstal heeft gepleegd. „Uit het dossier valt op te maken dat die dag een grotere groep actief was in de buurt, van wisselende samenstelling.” Zijn cliënt is niet voor de woning van de 84-jarige aangehouden, maar elders in de buurt. Hij wil „niet generaliseren”, maar „veel zigeunervrouwen hebben lang, donker haar”. Zelf vindt hij de foto „helemaal niet lijken”. Hij vraagt zich af waarom de 84-jarige vrouw niet is gevraagd zijn cliënte aan te wijzen in een zogenoemde Oslo-confrontatie, tussen figuranten met hetzelfde signalement.
De politierechter zegt dat dat „mooi zou zijn geweest” maar hij is ervan overtuigd dat de vrouw die voor hem zit één van de daders is. „Getuigen hebben u gezien. Er is een foto van u gemaakt. Eén van de buren heeft gezegd: dit is de vrouw die in de woning is geweest.” Hij noemt het delict „laf ” en legt de geëiste acht maanden op. Ook moet Juci 5.350 euro betalen voor de sieraden en de immateriële schade. „U kunt hiertegen in beroep.”
„Dat ga ik sowieso doen”, zegt Juci. En terwijl ze wordt afgevoerd door de parketwachten, roept ze ineens naar de dochter van de bestolen vrouw: „Vuile vieze kankerhoer.”
Er zijn, zegt de advocaat, zoveel zigeunervrouwen met lang, donker haar