Via Rusland naar de Spelen
Koen Verweij maakte een omstreden overstap: hij traint dit seizoen met de Russische schaatsploeg.
Of Koen Verweij net zo veel drinkt als vroeger Ids Postma? „Meer”, zegt Kosta Poltavets lachend in de mixed zone onder het ijs van Thialf. Maar laat duidelijk zijn dat de coach van de Russische schaatsploeg een grapje maakt. Eerder onthulde Grigori Rodtsjenkov, voormalig directeur van het Russische antidopingagentschap Rusada, dat de Russen bij de Olympische Spelen van Sotsji 2014 doping maskeerden in een cocktail met whisky. „Geen cocktails in mijn groep”, voegt Poltavets dus snel toe. „We blijven nuchter.”
Verweij doet hem om een heel andere reden aan Postma denken, aldus Poltavets, die in de jaren negentig vluchtte uit Oekraïne, zich in Nederland vestigde en in 2001 begon als coach bij DSB. „Toen moest ik Ids Postma en Jan Bos proberen weer op de rails te krijgen.” Nu brengt hij opnieuw twee schaatsers terug naar de wereldtop op de middenafstand: zijn Russische kopman Denis Joeskov en de Nederlander Verweij, die zich dit olympische seizoen heeft aangesloten bij de Russische ploeg. „De geschiedenis herhaalt zich”, zegt Poltavets. Alleen de omstandigheden zijn totaal anders.
Het recept
Grandioze race van Joeskov, die zaterdag in Thialf de eerste wereldbekerwedstrijd op de 1.500 meter won met een toptijd van 1.44,42. Prima vierde plaats voor Verweij (1.46,08), misschien wat vermoeid na een reeks zware wedstrijden en een grootse comeback twee weken geleden bij de NK afstanden. Ook goede races van de twee zondag op de 1.000 meter, waar ploeggenoot Pavel Koelizjnikov schitterde met een baanrecord van 1.07,97. Het recept van
de succesvolle samenwerking? Twee toppers, één gedachte. „Ze respecteren elkaar”, zegt Poltavets. „Ze leren van elkaar, ze groeien samen.” Zoals Postma en Bos.
Maar de samenwerking van Verweij met Joeskov en de Russen roept grote weerstand op in het Nederlandse schaatsen. Coaches als Jac Orie en Gerard van Velde lieten zich meermaals uiterst kritisch uit over dopegebruik in de Russische sport. Kjeld Nuis, in Thialf ziekjes en slechts zevende op de 1.000 meter, viel Verweij openlijk aan. „Ik vind het kwalijk als je je bij een land aansluit dat zich met zulke praktijken bezighoudt. Onsportief.”
Verweij (27) antwoordt liever op de baan dan erbuiten. Bij de NK afstanden legde hij uit dat zijn medische begeleiding in handen is van oud-schaatscoach Ingrid Paul, arts bij de ploeg van zijn sponsor Plantina. Na twee zwakke jaren wil hij in Pyeongchang het goud op de 1.500 meter dat hij in Sotsji op 0,003 seconde miste. Een sterke trainingsgroep is een eerste voorwaarde. In Nederland kon Verweij die niet vinden, vandaar dat hij uitweek naar zijn oude TVM-coach Poltavets in Rusland.
Weigeren te praten over doping
De Russen weigeren ook in Heerenveen te praten over doping. „Het is niet alleen sport nu, het is veel meer”, stelt Poltavets. Neem Joeskov, die volgende week niet kan meedoen aan de tweede wereldbeker in het Noorse Stavanger. „Denis krijgt geen visum omdat hij dit half jaar al de maximale negentig dagen verbleven heeft in Schengen-landen.” Nederland maakte dit weekeinde een uitzondering voor enkele Russische schaatsers, Noorwegen doet dat niet. Vreemd? „Niet leuk voor de schaatsers”, zegt Poltavets. „Maar ik doe mijn werk en bemoei me er niet mee.” Kritiek op de samenwerking tussen een Nederlandse schaatser en de Russen? Onzin, vindt Poltavets. Er zou juist meer moeten worden samengewerkt in het internationale schaatsen. „Meer internatio- nale ploegen zoals in het wielrennen, dat zou de sport absoluut ten goede komen.” De wereldbeker met internationale sponsorteams, zoals Bart Veldkamp en Johann Olav Koss al dertig jaar opperden? Poltavets wijst op Nederlandse coaches die succesvol zijn in het buitenland: Johan de Wit in Japan, Peter Kolder in China, Bart Schouten in Canada, hijzelf in Rusland. „Je krijgt zo meer kennisoverdracht, meer professionalisme.”
Verweij en Joeskov vormen volgens hun coach het perfecte bewijs dat samenwerking over landsgrenzen heen loont. Hij wijst op de oproep die Joeskov vorig jaar op de Nederlandse tv deed aan Verweij om weer hard te gaan trainen. „Het idee komt van Denis. Ze zijn beiden vechters, dat is wat hen verenigt. Die twee sportmensen hebben een band.” En de drive om weer de beste te worden. „Dit is de wedergeboorte van Denis”, zegt Poltavets over Joeskov, die vorig jaar moeizaam presteerde. Verweij? „Koen komt van ver.”
Loodzware zomer
Van een loodzware zomer op hoogtestage in Font-Romeu tot snelle ‘tweetrapsraketten’ op het ijs van Inzell in oktober. En nu samen dominant op het koningsnummer 1.500 meter. „Dit is een interessante ervaring voor ons beiden”, zegt Joeskov na zijn winst in Thialf. „In het begin was hij beter”, geeft Verweij toe. „Nu is het meer om en om.” Nog gedold door zijn Russische ploeggenoot na de nederlaag? „Natuurlijk maakt hij een geintje. Laat mij dat volgende keer maar doen.”
Wereldrecord, straks op de snelle banen van Calgary en Salt Lake City? „Dat moet je overkomen”, zegt Poltavets. Maar kijk niet raar op als zijn twee topmilers elkaar naar een nieuwe dimensie stuwen. „Ik heb Koen net een interview met Ids Postma gestuurd, die in 2001 al sprak over 1.42 op een laaglandbaan. Dat kon toen niemand zich voorstellen.” Joeskov en Verweij komen in de buurt, ondanks alle weerstand.