Goed nieuws voor zzp’ers en uitzendkrachten: het wordt voor hen steeds makkelijker om een huis te kopen.
en eigen huis kopen? Dat wordt heel lastig, zei de onafhankelijke hypotheekadviseur van Volkan Öztas (30) begin dit jaar. Öztas werkt als uitkeringsdeskundige bij het UWV, maar dan wel op uitzendbasis. Dat is een veel te onzekere baan voor banken, dacht de adviseur.
Öztas nam er geen genoegen mee. „Een adviseur kan zoveel zeggen.” Dus ging hij zelf op zoek, op internet. Na even googelen vond hij de oplossing: zijn uitzendbureau Manpower geeft sinds kort ‘perspectiefverklaringen’ uit voor uitzendkrachten die goede baankansen hebben. Banken hechten veel waarde aan die verklaring, omdat ze de eisen ervan mede hebben bedacht.
Voor mensen met flexibel werk wordt het steeds gemakkelijker een huis te kopen. De perspectiefverklaring voor uitzendkrachten is daar een voorbeeld van. Wie één jaar voor hetzelfde uitzendbureau heeft gewerkt, kan de verklaring aanvragen. Niet elke aanvrager krijgt zomaar een verklaring: uit een data-analyse moet blijken dat je goede arbeidsmarktkansen hebt. Er wordt gekeken naar de werkgelegenheid in je sector en regio en persoonlijke kenmerken: leeftijd, opleiding en werkervaring. En het uitzendbureau moet positief over je zijn.
Sinds de eerste experimenten met de perspectiefverklaring, begin 2014, hebben zo’n 3.100 uitzendkrachten de verklaring aangevraagd. Bij iets meer dan de helft van hen, 1.700 keer, werd die aanvraag gehonoreerd.
Vooruit in plaats van achteruit
Öztas vroeg zijn perspectiefverklaring afgelopen zomer aan. Bij de bank was hij toen al geweest. „Daar zei de adviseur: als je die verklaring krijgt, zie ik geen reden waarom je geen hypotheek kunt krijgen.” Hij kreeg de perspectiefverklaring, omdat zijn arbeidsmarktkansen positief werden ingeschat. Öztas is jong, heeft goede werkervaring met zijn uitzendbaan bij het UWV en zijn opdrachtgevers zijn tevreden over hem. Hij heeft een mbo-opleiding gevolgd tot juridisch medewerker, zegt Öztas. „Maar voor het werk dat ik doe bij het UWV zijn na mij alleen nog maar hbo’ers aangenomen.”
Banken en andere hypotheekverstrekkers zijn tevreden over de perspectiefverklaring. Het lijkt misschien onzeker om een lening te geven aan flexibele arbeidskrachten, maar het tegendeel is waar, zegt Lex Dupuits van Obvion Hypotheken. Die hypotheekverstrekker begon in 2014 als eerste te experimenteren met de verklaring. De traditionele werkgeversverklaring is volgens hem juist onzekerder voor banken: „Grote firma’s als het warenhuis V&D gaven vlak voor hun faillissement nog werkgeversverklaringen aan mensen met een vast contract. Van die kandidaten weten wij niet of zij in staat zijn snel een nieuwe baan te vinden met hetzelfde inkomen.”
De perspectiefverklaring kijkt vooruit, in plaats van achteruit. Uitzendkrachten die op deze manier een hypotheek hebben gekregen, blijken die lening daarom ook blijvend te kunnen financieren, zegt Dupuits. „Er zijn nog geen mensen op achterstand geraakt. Tot nu toe functioneert het heel goed.”
Ook voor startende zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) is een huis kopen gemakkelijker geworden. Voorheen moesten zij bij de bank goede bedrijfsresultaten laten zien van de afgelopen drie jaar. Wie pas net was gestart, kon dus pas na drie jaar een huis kopen.
Dat veranderde een jaar geleden. Wie nu minimaal een jaar goede resultaten heeft en aan een aantal andere eisen voldoet, komt in aanmerking voor de Nationale Hypotheekgarantie. Met die garantie staat een ‘waarborgfonds’ garant als je je hypotheek niet meer kunt afbetalen. Voor die garantie betaal je een eenmalige premie, maar die verdien je terug doordat de bank je een lager rentepercentage geeft. De bank heeft namelijk meer zekerheid bij klanten met zo’n hypotheekgarantie.
De Vereniging Eigen Huis is blij met al die ontwikkelingen. De belangenvereniging voor huizenbezitters was mede-initiatiefnemer van de perspectiefverklaring. „Maar we zijn nog niet waar we willen zijn”, zegt Nico Stolwijk van de vereniging. Hij zou willen dat de perspectiefverklaring door nóg meer mensen aangevraagd kan worden. Mensen met een jaarcontract, bijvoorbeeld.
Heeft de perspectiefverklaring de potentie om de klassieke werkgeversverklaring helemaal te verdringen? „Op lange termijn is daar wellicht iets voor te zeggen”, zegt Stolwijk. „Als je kijkt naar het risico is de perspectiefverklaring denk ik te verkiezen boven de werkgeversverkla- ring: vooruit kijken in plaats van achteruit kijken.”
Extra kostenpost
Dupuits van Obvion is voorzichtig in zijn voorspellingen, maar hij kan zich voorstellen dat de perspectiefverklaring aan terrein zal winnen, omdat het kredietverstrekkers zo’n „goed beeld” geeft. „In de Verenigde Staten heb je zelfs persoonlijke kredietscores. Wellicht zetten we in de toekomst een stap in deze richting. Voor Nederland zou dat wel een grote stap zijn.”
Op de kortere termijn zou Dupuits het mooi vinden als de perspectiefverklaring ook beschikbaar wordt gemaakt voor zzp’ers. Maar ook die uitbreiding is nog niet in zicht. „De grote vraag is dan: wat gaat dat kosten voor de zzp’er die de verklaring aanvraagt?” Nu worden de kosten voor de beoordelingsprocedure grotendeels betaald door de uitzendbureaus. Voor zzp’ers zou het een extra kostenpost worden.
Öztas heeft inmiddels de koopakte van zijn nieuwbouwhuis in de Doetinchemse wijk Vijverberg getekend. Hij hoopt dat de woning in juni of juli wordt opgeleverd. „Zonder zo’n verklaring zou je wel tien jaar als uitzendkracht kunnen werken zonder een keer een huis te kunnen kopen”, zegt hij. „Op deze manier is het gewoon goed geregeld.”