‘Laatste’ Da Vinci is nu te koop
Om zijn scheiding te betalen veilt de Russische miljardair Dmitri Rybolovlev woensdag ‘Christus als redder van de wereld’, het enige schilderij van Da Vinci in privébezit.
Paul Steenhuis
Filmster Leonardo DiCaprio is al even gaan kijken, net als duizenden andere nieuwsgierigen, aldus The New York Times, naar het schilderij dat als ‘De Laatste Da Vinci’ gemarket is door veilinghuis Christie’s in New York. Het sinds 2011 aan Leonardo da Vinci toegeschreven schilderij van Christus als redder van de wereld, Salvator Mundi, uit 1500, was op kijkdagen al te zien en wordt deze woensdag geveild bij Christie’s. Het moet ten minste 100 miljoen dollar (85,1 miljoen euro) opbrengen – en dat bod is al binnen. Van de ruim vijftien schilderijen die van Da Vinci bekend zijn, is dit het enige dat nog in privébezit is.
En omdat moderne meesters tegenwoordig veel meer opbrengen dan oude meesters, wordt dit oude schilderij van Leonrado da Vinci (1452-1519) geveild in een veiling van naoorlogse hedendaagse kunst, samen met werken van onder meer Andy Warhol en Jean-Michel Basquiat.
Opgelicht
Het olieverfpaneel, dat een zegenende Christus toont met een kristallen bol in zijn hand, is omgeven door controverse.
Om te beginnen is er de huidige eigenaar, de Russische miljardair Dmitri Rybolovlev. Hij kocht het paneel in 2013 van de Zwitserse zakenman en kunsthandelaar Yves Bouvier, naar eigen zeggen voor 127 miljoen dollar. Bouvier had er zelf echter slechts 80 miljoen voor betaald, waardoor de Rus en de Zwitser nu zijn verwikkeld in een reeks van rechtszaken. Rybolovlev stelt dat Bouvier hem met kunstverkopen voor 1 miljard dollar heeft opgelicht.
Rybolovlev verkoopt aan de lopende band kunstwerken, omdat hij zijn exvrouw Jelena ruim 700 miljoen euro moet betalen in wat wel de duurste scheiding ter wereld genoemd wordt.
Salvator Mundi werd in 2005 als een beschadigd werk, mogelijk een kopie van Da Vinci, door een consortium van kunsthandelaren gekocht. Het werd gereinigd en hersteld, en in 2011 in The National Gallery in Londen als een echte Da Vinci getoond. Het was een paneel dat tijden zoek was geweest, en oorspronkelijk in bezit zou zijn geweest van Henriëtta Maria, de vrouw van de 17de-eeuwse Britse koning Charles I.
Leonardo DiCaprio
De toeschrijving aan Da Vinci is niet onomstreden. De Nederlandse kunsthistoricus Michael Kwakkelstein bijvoorbeeld, denkt dat alleen de handen en het haar door Da Vinci geschilderd zijn, en de rest door leerlingen. En dan is er de kristallen bol in Christus’ hand. Normaal is het beeld in zo’n bol ondersteboven te zien. Maar dat is op het schilderij niet zo. In The Guardian wijst de Amerikaanse Da Vinci-biograaf Walter Isaacson erop dat het vreemd is dat de wetenschappelijk geïnteresseerde Da Vinci dat niet goed schilderde. Filmstudio Paramount heeft de rechten voor Isaacsons pas verschenen Leonardo-biografie al gekocht, aldus Variety. Leonardo wordt gespeeld door Leonardo DiCaprio.
Kon Da Vinci een kristallen bol schilderen waarin in het beeld niet ondersteboven te zien is?