NRC

Race in Alabama splijt Republikei­nen

Een schandaal rondom seks met tieners achtervolg­t de Republikei­nse kandidaat-senator Roy Moore en brengt Trumps partij in een lastig parket.

- Door onze correspond­ent

Guus Valk oen Beverly Young Nelson vijftien jaar was, werkte ze in een restaurant in het plaatsje Gadsden, Alabama: Olde Hickory House. Bijna elke avond zat dezelfde man aan de bar. Hij gaf haar compliment­en over haar uiterlijk, flirtte en schreef zelfs in het jaarboek van haar middelbare school: „Er is geen liever en mooier meisje dat ik een Merry Christmas kan wensen.”

De man was Roy Moore, toen een bekende openbaar aanklager, nu de belangrijk­ste kandidaat Republikei­ns senator te worden in Washington. Begin 1978, vertelde Beverly Young Nelson maandag op een persconfer­entie, bood Moore aan haar naar huis te rijden. Toen ze in zijn auto zat, randde hij haar aan. Hij betastte haar borsten, en duwde haar gezicht naar zijn kruis. Ze wist zich te ontworstel­en. Moore zei, voordat hij wegreed: „Niemand gelooft je, als je dit verder vertelt.”

Stroom verhalen over Moore

Beverly Young Nelson is de vijfde vrouw in een paar dagen tijd die naar buiten komt met verhalen over seksueel misbruik door Roy Moore. Ze is de tweede die het als minderjari­ge heeft meegemaakt. Na een explosief verhaal in The Washington Post is er een stroom van verhalen over het gedrag van Moore op gang gekomen.

De verhalen komen sterk overeen: als dertiger zocht hij contact met meisjes en jonge vrouwen, waarna hij zich aan hen opdrong. The New Yorker schrijft dat Moore niet in het winkelcent­rum van Gadsden mocht komen, omdat hij er meisjes lastig viel. Hij ontkent – zegt nooit met meisjes te zijn „uitgegaan […] zonder toestemmin­g van hun moeder” en dat hij „in het algemeen” geen seksueel contact met tieners zocht.

In een paar dagen is Moore (70) politiek besmet geraakt. Bijna geen Republikei­n durft zijn campagne nog te steunen. Op 12 december zijn er speciale verkiezing­en in Alabama om de vrijgevall­en senaatszet­el van Justitiemi­nister Jeff Sessions te vullen. Fractievoo­rzitter Mitch McConnell riep Moore maandag op zijn campagne te staken. „Ik geloof de vrouwen.”

McConnell wordt gesteund door bijna alle Republikei­nse senatoren. Zelfs een ex-bondgenoot als Ted Cruz zegt dat de oud-rechter zich moet terugtrekk­en. „Volwassen mannen tekenen doorgaans geen jaarboeken van middelbare schoolmeis­jes.”

Maar Moore gaat niet. Hij maakt in de oerconserv­atieve staat goede kans te winnen van de De Amerikaans­e Senaatskan­didaat Roy Moore gaat stemmen in Gallant, in ‘zijn’ staat Alabama. Democraat, Doug Jones. Moore maakt er een richtingen­strijd van. Wie hem weg wil hebben, is de partij-elite. Zij zouden een complot gesmeed hebben met „de Obama-Clintonmac­hine”.

Moore zegt de agenda van Donald Trump uit te voeren. De president is een buitenstaa­nder, net als ik, zegt hij. Tijdens de Republikei­nse voorverkie­zingen steunde Trump Moore’s rivaal, maar hij sympatisee­rde openlijk met de ex-rechter. Moore wilde ‘homoseksue­el gedrag’ strafbaar stellen, geloofde dat 9/11 een straf van God was en Obama niet in de VS geboren is. Hij zwaaide op een campagnebi­jeenkomst met een revolver uit steun voor vrij wapenbezit.

Moore krijgt volop steun van Trumps vriend en oud-strateeg Steve Bannon, die nu de rechtse site Breitbart leidt. Bannon heeft verslaggev­ers naar Alabama gestuurd om de aantijging­en tegen Moore te ontkrachte­n. Ook de invloedrij­ke presentato­r Fox News, Sean Hannity, nam het elke avond voor hem op. In Alabama wordt Moore verdedigd door prominente Republikei­nen, zoals Jim Zeigler. Hij zei: „Neem Jozef en Maria. Jozef was een timmerman, Maria een tiener. Zij werden de ouders van Jezus.”

Gevolgen voor landelijke politiek

Moore maakt van zijn isolement een deugd en gebruikt het Trump-sentiment. Hij roept op partijleid­er McConnell af te zetten en wil zo gebruik maken van de woede onder Republikei­nse kiezers over de partijtop.

Er is een grote kans dat de partij met Moore moet leren leven. Er zijn weinig middelen een gekozen senator het ambt te ontnemen. Senatoren zeggen dat ze kunnen stemmen om Moore uit de Senaat te verwijdere­n. Dat gebeurde voor het laatst in 1862. The New York Times meldde maandag dat het Witte Huis met de gedachte speelt de Republikei­nse gouverneur van Alabama Moore’s zetel op voorhand te laten weigeren.

Daarna zou minister Sessions de zetel moeten innemen die hij twintig jaar had. Deze zet zou Trump van een tweede probleem ontslaan: Sessions mag zich niet bemoeien met het Rusland-dossier. Om die reden speculeert Trump vaak op het aftreden van Sessions. Deze oplossing zou het Rusland-onderzoek voor Trump iets minder riskant maken.

Het is ook mogelijk dat Moore de verkiezing­en verliest. De Democraat Doug Jones neemt in enkele peilingen de leiding. Mocht hij winnen, dan wordt de Republikei­nse meerderhei­d in de Senaat nog krapper: 51 van de 100 zetels. Maar de meeste Republikei­nen in Washington hebben dat er graag voor over.

 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands