Zwevende puntjes moeten seksisme voorkomen
‘Inclusief schrijven’ is inzet van een fel debat: zo wordt men „gehersenspoeld”. Nieuw toetsenbord krijgt toets om „ chèr.e.s ami.e.s” te kunnen tikken
„Grâce aux agriculteur.rice.s, aux artisan.e.s et aux commerçant.e.s, la Gaule était un pays riche”: zó’n zin hadden Franse onderwijzers nog niet eerder gezien. Ze troffen hem in september in het schoolboek Questionner le monde, bedoeld voor 8- à 9-jarigen. Gallië, staat er, was een rijk land „dankzij boeren/boerinnen, ambachtsmannen/-vrouwen en handelaars/handelaarsters”. Uitgever Hatier had gekozen voor de „ écriture inclusive”, inclusief schrijven. In een voorwoord schrijft het bedrijf een advies uit 2015 op te volgen van de Franse ‘Hoge Raad voor Gelijkheid tussen Vrouwen en Mannen’ (in die volgorde). Namen van beroepen, titels, rangen en functies zijn zowel in de mannelijke als vrouwelijke variant weergegeven. De ver- schillende vormen van woorden staan op alfabet en niet meer met de mannelijke versie voorop. Na een artikel in Le Figaro („een schoolboek geschreven met een feministisch sausje”), waren de rapen gaar. Volgens leraren op Facebook werd de taal zo „onbegrijpelijk”. Filosoof Raphaël Enthoven sprak van een „aanval op de syntaxis” en van „ newspeak” als in George Orwells 1984 : leerlingen worden „gehersenspoeld als men de taal zuivert”. Bij een dergelijk debat ontkomt de Académie française, die waakt over het Frans, er niet aan advies te geven. Het werd, eind oktober, een „plechtige waarschuwing” in ongemeen felle bewoordingen. De Franse taal, oordeelde het instituut, is „in levensgevaar” door deze „inclusieve verdwazing”. Het Frans is al zo moeilijk en met nog meer regels is hoop op verbreiding van de francofonie, de Franse taal- en invloedssfeer, gering. Minister van Onderwijs JeanMichel Blanquer deelde dat standpunt. Zijn socialistische voorgangster had eerder van genderneutraliteit nog een speerpunt gemaakt en lag daarom in de conservatieve Fran- se onderwijswereld vaak onder vuur. De kritiek betreft nu vooral de „ point médian”, een zwevend puntje dat vrouwelijke en mannelijke woordvormen moet samenvoegen. In het schoolboek ligt de punt nog op de regel, maar op een binnenkort te presenteren nieuw Frans toetsenbord