George Clooney mixt cynisme en boze ernst in mislukte satire
Suburbicon Regie: George Clooney. Met: Matt Damon, Julianne Moore. In: 53 bioscopen
Oorlogsepos The Monuments Men (2014) was futloos en flopte. Nu ook zijn zwarte komedie Suburbicon mislukt, wordt het de vraag of George Clooney wel zo goed kan regisseren.
Clooneys opzet is bittere satire over racisme. Onder de indruk van ‘Black Lives Matter’ wilde Clooney een film maken over de rellen van 1957 in modelbuitenwijk Levittown, Pennsylvania. Daar ontketenden een zwart gezin en een stokende postbode in 1957 een orgie van haat.
Clooney kreeg de ingeving zijn Levittown-kroniek in een oud script van de gebroeders Coen uit 1986 te vouwen. Daarin ruimt de witte modelburger Gardner Lodge anno 1959 met hulp van twee sukkelige huurmoordenaars zijn invalide echtgenote uit de weg om met haar tweelingzus te kunnen trouwen. Zijn zoontje ruikt lont, een corrupte verzekeringsinspecteur eveneens.
Deze komedie van escalerend controleverlies lijkt een soort voorstudie voor Fargo ; Clooney regisseert dat deel van Suburbicon redelijk competent, als een wat bitter uitgevallen Coens-pastiche. Maar dat cynisme past in het geheel niet bij de bozige ernst van de tweede intrige die Clooney erdoorheen snijdt. Daarin worden de Mayers, een dapper zwart gezin, een straat verderop geterroriseerd door een lynchmeute. De buitenwijk is zo door deze ‘indringers’ geobsedeerd dat niemand merkt dat vlakbij een waar bloedbad wordt aangericht.
Troebele onderstromen onder Norman Rockwells Amerika, de hel die gaapt onder de jarenvijftigidylle: het zijn daverende clichés die Clooney hier verbeten serveert. Maar erger is dat het zwarte gezin uit brave slachtoffers bestaat: in zijn ijver het voor ze op te nemen vergeet Clooney ze karakter te geven. Waarschijnlijk had dit script überhaupt nooit het groene licht mogen krijgen: een slecht doordacht idee. Alleen de sterke cast houdt het een beetje dragelijk, met Matt Damon als lachwekkende autoriteit zonder autoriteit, Julianne Moore als gestresste tweeling en Oscar Isaac als flemende verzekeringsagent.