Deze abortuspil past liberalen wel
Vorig jaar nog schrapten de coalitiepartijen het voorstel voor een abortuspil. PvdA en GroenLinks hebben nu een nieuw plan, dat lastig kan zijn voor de coalitie.
Enzo van Steenbergen
De abortuspil is terug in het Haagse debat. Oppositiepartijen GroenLinks en PvdA hebben woensdag een initiatiefwet ingediend die het huisartsen mogelijk maakt de abortuspil bij zwangerschappen tot negen weken voor te schrijven.
Tot nu toe is het de huisarts verboden een abortus uit te voeren. Alleen gespecialiseerde klinieken en de polikliniek gynaecologie van het ziekenhuis mogen dat doen.
VVD, CDA, D66 en ChristenUnie schrapten tijdens de kabinetsformatie juist een eerder plan voor de abortuspil. ChristenUnie en CDA zijn tegen het middel, van VVD en D66 is bekend dat ze in principe voorstander zijn. De liberale partijen zien het als versterking van de positie van de vrouw, terwijl critici vrezen dat de drempel voor abortus te laag wordt. Over zulke gevoelige medisch-ethische kwesties spraken de regeringspartijen af op „een respectvolle manier met verschillen om te gaan”.
Partijleiders Mark Rutte (VVD) en Alexander Pechtold (D66) verdedigden hun keuze om het oude plan te laten varen door te wijzen op extra administratieve rompslomp die de wet voor huisartsen met zich zou meebrengen.
Te veel administratie
Huisartsen zouden volgens het vorige wetsvoorstel, een jaar geleden ingediend door minister Edith Schippers Tegenstanders van abortus protesteerden in 2013 met foetuspoppetjes tegen de komst van een abortuskliniek in Houten. GroenLinks en PvdA hebben een nieuw plan voor verstrekking van de abortuspil via de huisarts. (Volksgezondheid, VVD), een vergunning moeten aanvragen om de abortuspil te mogen voorschrijven. Daar waren ook beroepsverenigingen van artsen en de Raad van State kritisch over, omdat zoiets te veel administratie met zich mee zou brengen.
GroenLinks en PvdA hebben hun initiatiefwet nu opgesteld zónder daarin een vergunningsplicht op te nemen. Ook hebben ze zich, vertellen indieners Corinne Ellemeet (GroenLinks) en Sharon Dijksma (PvdA), verzekerd van de steun van de landelijke huisartsenvereniging LHV.
Het idee van de twee linkse partijen: op deze manier kúnnen D66 en de VVD niet tegen zijn. Ellemeet: „Het is de bedoeling een politieke coup te plegen voor alle vrouwen in een kwetsbare positie. We hebben alle bezwaren van D66 en VVD weggenomen. Dit is een uitgestoken hand naar hen.”
Over de abortuspil wordt in Den Haag al tien jaar gesproken. Destijds vroeg artsenfederatie KNMG de poli-
‘Angst ongegrond’
Minister Schippers verdedigde haar wetsvoorstel vorig jaar ferm. Het stuitte toen op grote weerstand van christelijke partijen en de pro-lifebeweging. In december kwamen 10.000 mensen naar de Mars voor Leven, jaarlijks georganiseerd door de anti-abortusstichting Schreeuw om Leven. De christelijke politieke partijen zijn vooral bang dat de drempel om abortus te plegen lager is als de huisarts een pil mag voorschrijven.
PvdA-Kamerlid Sharon Dijksma vindt die angst ongegrond. „Laten we naar de feiten kijken. Zweden en Frankrijk hebben dit systeem al, en daar is het aantal abortussen niet gestegen. We weten dus al hoe het zit.”
Ellemeet: „Betere mogelijkheden en betere voorlichting leiden niet tot meer abortussen. Wel tot zorg die past bij de wensen van verschillende soorten vrouwen.”
Volgens de meest recente cijfers werden in 2016 ruim 30.000 abortussen uitgevoerd in Nederland. Dat is toegestaan tot 24 weken. Meer dan de helft ervan werd in de eerste zeven weken uitgevoerd.