NRC

Is het zo wél goed, Joni?

- Bertram Mourits

huck Mitchell was geen aardige man en talentvol als zanger was hij ook niet – een gebrek dat werd gecompense­erd door een hoge eigendunk. Hij deed denigreren­d tegen Joni Anderson, zijn vriendin, met wie hij later trouwde. Zij had veel meer talent en tot grote opluchting van iedereen in haar omgeving, werd de scheiding snel in gang gezet. Wat deed Joni? Ze hield de naam van deze onbenul.

Aan het begin van haar carrière, toen ze nog geen platencont­ract had maar al wel liedjes schreef, liet ze ‘ Both Sides, Now’ horen aan een gezelschap musici, onder wie sessiemuzi­kant Al Kooper. Die belde onmiddelli­jk zangeres Judy Collins op die een album aan het afronden was en nog wel een liedje kon gebruiken. De rest is geschieden­is: Joni Mitchell had een hit op haar naam, nog voor ze zelf een plaat had uitgebrach­t. Wat deed Joni? Aan wie het maar horen wilde, vertelde ze dat Judy Collins haar liedje niet begrepen had.

Aan het eind van haar carrière komt journalist David Yaffe langs voor een oeuvre-omvattend interview. Hij heeft zich grondig in haar verdiept. Het resultaat verschijnt in The New York Times; het is uiterst sympathiek en vol bewonderin­g en liefde geschreven. Wat doet Joni? Ze is woedend over een woord waarmee hij de inrichting had beschreven (‘aards’) en wil nooit meer iets met hem te maken hebben.

Met Chuck Mitchell en Judy Collins is het nooit meer goed gekomen, maar David Yaffe kreeg een herkansing, en mocht haar jaren later nog eens interviewe­n. Het resultaat is dit boek: Reckless Daughter, geen biografie maar een ‘portret’, aldus de ondertitel. Het ademt een aan ontzag grenzend respect op elke pagina. Onuitgespr­oken subtekst: ‘Is het zo wél goed, Joni?’

Heldenrol

Reckless Daughter volgt Mitchells carrière strikt chronologi­sch. Van het folkmuziek-metgitaar-in-koffiehuis-begin tot de eerste successen, de kritische waardering, de bescheiden hits, en de manier waarop ze zich beweegt in de decadente wereld van de Amerikaans­e popmuziek: Yaffe schrijft het keurig op, waarbij een heldenrol voor de onafhankel­ijke Joni is weggelegd. Dat Joni (Fort Macleod, Canada, 1943) ook onredelijk kon zijn, wordt niet verborgen (al worden de kritische opmerkinge­n bij voorkeur aan anderen overgelate­n: ‘Joni is net zo bescheiden als Mussolini’, wordt opgetekend uit de mond van David Crosby).

Die heldenrol is niet onterecht. Mitchells werk is aan alle kanten bijzonder en haar beste albums worden nog steeds beluisterd. Ze was bovendien niet bang voor veranderin­g. Contactvel met portretten van Joni Mitchell, very very fine house’.)

 ??  ?? 1968
1968

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands