Hoe Maurinho de tram op werd geduwd
M aurinho Jonathaan heeft de eerste achttien uur van zijn baan op de tram erop zitten. Hij laat een foto van zichzelf als conducteur zien. „Nog 732 uur, dan is mijn uniform afbetaald.” Nu zit hij in zijn grijze joggingpak in de namiddagzon naast het stadsdeelkantoor in Amsterdam-Oost. Bij hem aan tafel: de jongerenadviseur en de jobhunter van de gemeente.
De jeugdwerkloosheid daalt in Nederland en scherper nog in Amsterdam, zo blijkt uit nieuwe cijfers. Behalve onder een hardnekkige groep arme jongeren – zij volgen geen opleiding, werken niet en zijn ook niet actief op zoek naar werk. En ze hebben vaak een niet-westerse migratieachtergrond.
Wat zeg je als gemeente tegen mensen die niet in beweging komen: we komen je helpen? Of: val maar dood? Zoveel gemeenten, zoveel verschillende antwoorden. Die verschillen zijn politiek.
Maurinho Jonathaan hoorde tot die hardnekkige groep. Jongerenadviseur Anouar Yacoubi beschrijft hun ontmoeting aan de balie vier maanden geleden: langdurig werkloos, oplopende schulden, logeerde bij zijn zus. „Je was wantrouwig.”
Wat zeg je als gemeente tegen jonge werklozen: we komen je helpen? Of: val dood?
‘E erst had ik nog kleine drie maanden-baantjes”, zegt Maurinho. „Portier bij de RAI was het laatste, maar elke sollicitatie werd afgewezen.” „Je zat acht maanden op de bank”, zegt de jongerenadviseur. „Mijn gedachten verdwaalden”, zegt Maurinho. „Mijn zus zei: ‘Het is tijd. Zoek een doel in je leven’.”
Jongerenadviseur Yacoubi, die een paar jaar geleden nog leerplichtambtenaar was, sprak hem streng toe, maar hielp hem ook overzicht te krijgen over zijn schulden. „Ik vraag altijd: heb je het gevoel dat je gediscrimineerd wordt of word je gediscrimineerd? Vaak is het een gevoelskwestie.” Maurinho knikt.
Yacoubi kent iemand die in Rotterdam papier prikt in afwachting van een aanstelling. „Dat is het verplaatsen van het probleem naar de nieuwe generatie”, zegt hij. „Discipline kweken, noemen ze dat. Ik weet 100 procent zeker dat hij over twee maanden nog geen baan heeft.”
„Vernederend”, zegt Maurinho. „Ik ben 22, ik doe mijn werk met een lach. Neem me serieus.”
Dit is geen Amsterdam tegen Rotterdam, waar de jeugdwerkloosheid, hoewel nog altijd hoger dan in de hoofdstad, ook iets daalde. Feit is wel dat de begeleiding van hopeloze jongeren op twee plaatsen in Amsterdam het afgelopen jaar leidde tot 108 nieuwe „duurzame” arbeidsovereenkomsten.
De jobhunter ging met Maurinho Jonathaan zijn eigen netwerk na. Zijn moeder werkt al jaren bij het Gemeentelijk Vervoerbedrijf. Zouden ze hem daar ook willen? Hij slaagde voor de calamiteitentest. Tegen een passagier in paniek zei hij: „Als u rustig blijft, kan ik u beter helpen.” Hij hoopt op lijn 14 of 7 te komen. „Dan rijd ik elke dag van West naar Oost.” Jutta Chorus (j.chorus@nrc.nl) schrijft op deze plek een wisselcolumn met Tom-Jan Meeus.