Verwacht: veel nieuwe inbreng
Relatieve nieuwkomers Denk, PvdD en 50Plus kunnen nu meebesturen.
Een verbluffend resultaat voor Denk, dat in 14 gemeenten voor het eerst mee deed. De partij won vier zetels in Schiedam, drie zetels in Amsterdam en drie in Rotterdam. Twee zetels in Arnhem, Utrecht en Zaanstad. Een zetel in Amersfoort, Deventer, Eindhoven, Enschede, Lelystad, Roermond, Veenendaal. Alleen in Alkmaar komt de partij niet in de raad.
50Plus, debuterend op een enkele herindelingsverkiezing na, haalde van de twintig gemeenten waar de partij meedeed alleen geen zetels in Amsterdam en Maasgouw. In Apeldoorn, Assen, Helmond en Venlo kreeg de partij er drie.
De Partij voor de Dieren, woensdag deelnemer in 15 gemeenten, won overal zetels, drie zetels zelfs in Almere, Amsterdam en Leiden.
In verschillende gemeenten zijn misschien wel vijf of zes partijen nodig zijn voor een meerderheid. Door deze versplintering is het niet ondenkbaar dat deze relatief nieuwe partijen worden benaderd om mee te praten over coalitievorming.
In Amsterdam zouden zowel Denk als de PvdD voor een linkse meerderheid in het stadsbestuur kunnen zorgen. In Assen kan 50Plus samen met de grote ChristenUnie iets voor ouderen betekenen.
Of 50Plus, PvdD en Denk daadwerkelijk wethouders zullen leveren is nog niet te zeggen, maar het zou de jonge partijen de bestuurservaring geven die ze aan het Binnenhof voorlopig niet zullen krijgen. Het vraagt echter ook dat ze compromissen sluiten – wat in Den Haag minder voor de hand ligt.
50Plus heeft als partij geen bestuurlijke ervaring, maar lokale ouderenpartijen hebben dat wel. In Nijmegen fuseerde 50Plus met de Verenigde Senioren Partij. 50Plus-partijvoorzitter Jan Zoetelief is daar wethouder.
De Amsterdamse PvdD-lijsttrekker Johnas van Lammeren wil best praten met GroenLinks en D66. Maar hij zal niet toegeven „als het om dierenwelzijn of klimaatbeleid gaat”, zei hij woensdag.
Voor Denk, dat door veel partijen als te radicaal en te veel voor Turkse Nederlanders wordt gezien, lijken de bestuurskansen het kleinst.