PVV krijgt voet tussen de deur, maar te klein voor brede bestuursverantwoordelijkheid
Enzo van Steenbergen
PVV-leider Wilders kon de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen eigenlijk altijd claimen als een overwinning. En dat is precies wat hij deed, woensdagavond laat. Al bleef hij ingetogen. Wilders was „een tevreden mens”, zei hij tegen de pers in de Tweede Kamer. De PVV-leider was „trots” dat zijn partij in dertig gemeenten „een flinke voet tussen de deur” heeft gezet.
De PVV waagde deze verkiezingen de sprong van 2 (Den Haag en Almere) naar 30 gemeenten. De PVV koos voor gegarandeerd succes: het deed bijna alleen mee in gemeenten waar zij bij de laatste Kamerverkiezingen meer dan 15 procent van de stemmen haalde.
In al die dertig gemeenten komt de PVV in de raad, maar een echt succes zijn de verkiezingen niet voor de PVV. Vooral in de grote steden scoort de partij slecht. En in de gemeenten waar de PVV al in de raad zat, verliest zij (flink) terrein.
Wilders hoopte dat zijn partij in veel gemeenten gaat meebesturen, maar daarvoor lijkt zijn partij te klein geworden in de meeste gemeenten. Zo is de PVV in Enschede de zevende partij met drie zetels, in Zoetermeer de zesde met twee zetels.
Ronduit pijnlijk voor de PVV zijn de uitslagen in de grote steden. In Utrecht lijkt de PVV maar één zetel te halen. In Rotterdam worden dat er twee. In beide steden wordt Denk, ook een nieuwkomer, groter.
Van een echte strijd tussen Leefbaar Rotterdam en de PVV, groots aangekondigd door Wilders, kwam het niet. Tot opluchting van Leef- baar-lijsttrekker Joost Eerdmans (11 zetels): „Leefbaar–PVV: 3-0.”
In Almere zat de PVV al in de raad. Daar zakt zij van 9 naar 6 zetels. Inwoners van Den Haag lijken de partij af te straffen voor het voortdurende geruzie in de fractie en het opstappen van meerdere kandidaten uit de PVV-klas. De Haagse PVV gaat van 7 naar 2 zetels. Extra pijnlijk is de grote winst voor oud-PVV’er De Mos.
De verkiezingscampagne van de PVV kende incident na incident. Zo werd de lijsttrekker in Rotterdam al na een dag van de lijst gegooid vanwege racistische uitspraken.
Desondanks waren vooral lokale partijen bang voor de komst van de PVV naar de gemeenteraden. Maar juist zij zijn ervoor verantwoordelijk dat de PVV nu in veel gemeenten minder stemmen haalde dan bij landelijke verkiezingen.