Om half één stopt tv er mee
Nederland Kiest at de eilanders zo lang werden genegeerd, kwam doordat de NOS de uitzending tussen negen en tien secuur had volgepland met de bekendmaking van een reeksje exit-polls: zes uit gemeenten en één over het referendum. Een beetje valsspelen was het wel: die peilingen waren natuurlijk allemaal al om 21.01 klaar.
Zo werden we meegesleept in de strijd tussen Weert Lokaal („Ik sta hier echt te trillen op mijn benen”), de Partij voor Weert en DUS Weert. We hoorden de analyse: „In Weert wordt heel vaak op personen gestemd.” Hoewel het niet uit te sluiten valt dat er ook elders op personen is gestemd, besloten we dadelijk dat we de volgende keer weer Weert willen.
Dat was al voordat de plaatselijke D66-leider (van 3 naar 1 zetel) aan het woord kwam en maar eens stevig besloot uit te varen tegen de partijleiding, die zo stom was geweest om zich tegen het referendum te keren.
Kennelijk was in Weert het WhatsAppje niet doorgedrongen waarin, zo meldde Het Parool , D66 zijn lokale medewerkers instrueerde om vooral „geen pijn/emotie te laten zien bij wat minder zetels dan in 2014”. Alexander Pechtold had het berichtje wel gekregen, zo op het oog. Hij hield zijn gehoor voor dat waar men eerder goud had, het nu zilver was geworden, maar dat dat toch nog wel een plaats op het podium was. Laat Sven Kramer het niet horen.
De andere verliezers waren trots op hun vrijwilligers, feliciteerden de lokale partijen en GroenLinks met hun overwinningen – en negeerden de opmars van Denk. Alleen Lodewijk Asscher had een felicitatie voor hen over. Ook in de analyses kwam dat veel te weinig aan de orde.
De analyse-tafels zaten vol. De NOS leek ten prooi gevallen aan kiesangst, en liet liefst vier eigen verslaggevers aanschuiven. Veel te veel natuurlijk; er zat één buitenstaander aan tafel: politiek geograaf Josse de Voogd. Die vertelde aardige dingen over zand- en veengronden en de representativiteit van bepaalde gemeenten.
Omdat er ook nog een verslaggever door Zuid-Holland zwierf, was er eigenlijk maar weinig tijd voor wat het hart van een verkiezingsavondje hoort te zijn: verkiezingsuitslagen. n dat terwijl een van de exit-polls ons een majeure cliffhanger hadden bezorgd, door de uitslag van het referendum op 48-49 te voorspellen. Het beloofde een lange nacht te worden.
Beloofde, ja – maar niet op tv. De NOS liet ons doodleuk bungelen. Om half één kondigde Rob Trip aan dat het tijd was om op te breken en zaten we ineens naar een journaal te kijken. Daarna volgde een herhaling van EenVandaag.
Alsof je op het moment dat op het veld de verlenging begint, men in de studio de voorbeschouwing gaat herhalen. Ze zouden bij NPO toch wel weten dat het programma er voor de verkiezingen is – en niet andersom? Arjen Fortuin