Elektrische prikkeling helpt bij revalidatie dwarslaesie

Mensen met een complete dwarslaesie kunnen dankzij elektrische stimulatie toch weer een beetje controle over hun benen krijgen.

Wim Köhler

Sommige verlamde mensen met een complete dwarslaesie kunnen door implantatie van elektroden en een langdurig trainingsprogramma toch weer staan en enigszins lopen. Van vijf mensen die zo’n intensieve behandeling volgden, waren er drie die weer stappen konden zetten.

Amerikaanse artsen uit twee ver- The New Medicine. In het verhaal England Journal Nature Medicine over één patiënt.

Een dwarslaesie ontstaat meestal door een ongeluk waarbij het ruggenmerg geheel of deels doorscheurt. In Nederland overkomt het jaarlijks zo’n 240 mensen. Bij een complete dwarslaesie is het gebied beneden die laesie verlamd en gevoelloos.

Er wordt uiteenlopend onderzoek gedaan naar herstelmogelijkheden. Voorbeelden zijn trainen met door gedachten aangestuurde exoskeletten, zenuwherstel met groeifactoren en stamcellen, en elektrische stimulatie.

De vijf patiënten waar nu over is gepubliceerd kregen beneden hun of pen, met een snelheid van 1 km/uur.

De elektrische stimulatie is apart nauwkeurig ingeregeld, maar wordt niet door gedachten beïnvloed. Toch kunnen intentie en stimulatie niet zonder elkaar. Bewegen ging alleen als de mensen de bedoeling hadden om dat te doen.

Het mechanisme is onbekend. De intentie om te bewegen moet uit de hersenen beneden de dwarslaesie aankomen. „Nee, er is geen hergroei van zenuwweefsel in de laesie gezien”, zei een van de onderzoekers, neurochirurg Kendall Lee op een persconferentie. „De hypothese is dat ook bij een totale dwarslaesie enkele zenuwvezels intact zijn die door veel training toch de beweegintentie doorgeven.” Maar bewezen is er niets.

schillende ziekenhuizen beschrijven maandag vier patiënten in de staat dwarslaesie een klein implantaat met zestien elektroden. Dat implantaat is ontworpen om met elektrische signalen pijn te bestrijden die via het ruggenmerg wordt gevoeld. Het implantaat werd tijdens een operatie tegen het ruggenmerg aangelegd op een plaats waar elektrische prikkels beenspieren liet samentrekken.Na de operatie begon een revalidatieprogramma dat wel anderhalf jaar kon duren. Ongeveer drie keer per week kwamen de patiënten naar de kliniek om te oefenen. Hun eerste stappen konden ze alleen zetten met drie assistenten die ondersteunden, één been recht hielden en het andere been hielpen de stapzwaai te maken. Uiteindelijk lukte het een paar mensen om, met één assistent, 100 meter te lo-