Vlaams Belang groeit haast overal
Bart De Wever, partijleider van N-VA, kan hoogstwaarschijnlijk burgemeester van Antwerpen blijven. e centrum-rechtse, Vlaamsnationalistische partij N-VA heeft zondag geen doorbraak bij de gemeenteraadsverkiezingen in Vlaanderen weten te forceren. In Franstalig België lijken de sociaal-democraten van de PS de macht te behouden, zo bleek zondag uit de resultaten. Van één grote winnaar is niet te spreken, maar twee trends zijn duidelijk: het uiterst rechtse Vlaams Belang groeit weer, net als de groene partijen. De gemeentelijke en provinciale verkiezingen worden gezien als een belangrijke graadmeter voor de landelijke verkiezingen in mei volgend jaar.
In Vlaanderen werd met spanning gekeken naar de resultaten van de N-VA. Die partij was bij landelijke verkiezingen de laatste keren telkens de grootste. Maar bij lokale verkiezingen bleef de christen-democratische CD&V het beter doen. De N-VA hoopte dit keer haar groei van de vorige keren definitief door te zetten. Maar de ‘grote gele golf’, verwijzend naar de partijkleur, bleef uit. De N-VA haalt verspreid over Vlaanderen weliswaar goede resultaten, maar kreeg ook vaak met verlies te maken.
De Wever grootste in Antwerpen
Een sleutelplaats waar de N-VA wel de overwinning binnenhaalde: Antwerpen, waar de laatste maanden een behoorlijk vinnige verkiezingsstrijd plaatsvond. N-VA-leider Bart De Wever kreeg er na tachtig jaar socialistische burgemeesters zes jaar geleden de macht. Zondag kreeg zijn partij zo-
NRC CHECKT
Partijleider en Antwerpens burgemeester Bart De Wever (N-VA), viert de overwinning van zijn partij in Antwerpen. als verwacht opnieuw de meeste stemmen. De N-VA daalt licht, maar komt alsnog ruim boven de 30 procent die hij als doel had gesteld.
De Wever kan daardoor hoogstwaarschijnlijk weer aantreden als burgemeester. Alles hing er voor hem vanaf of hij de oude coalitie met christen-democraten en liberalen weer bij elkaar zou weten te krijgen. Daar zag het lang niet naar uit, maar zondag is een meerderheid behaald. Het is nu afwachten of de coalitie ook echt bijeen blijft, want de onderlinge verhou- dingen zijn na een scherpe campagne niet meer wat ze geweest zijn. Mocht het niet lukken, dan moet De Wever óf over rechts met het Vlaams Belang een coalitie vormen óf over links. Maar een coalitie met Vlaams Belang heeft de N-VA uitgesloten, en Groen wil niet met de N-VA samengaan.
Het belooft in meer Vlaamse steden een moeilijke coalitievorming te gaan worden. In veel gemeentes moeten de sociaal-democraten inleveren, terwijl de liberalen van Open VLD, Groen en Vlaams Belang groeien. Het Vlaams Belang groeit haast overal. In Ninove werd deze Vlaams-nationalistische partij – die in deze gemeente overigens een andere naam draagt – met een sterke anti-islam- en anti-migratiesignatuur zelfs veruit het grootst. De partij zou weleens haar eerste burgemeester kunnen gaan leveren. Daarmee wordt de partij weer een speler in het politieke veld. Zes jaar geleden raakte het Vlaams Belang bij de verkiezingen nog veel stemmen kwijt aan de N-VA. Voor het Vlaams Belang geldt een cordon sanitaire, het is de
Groenen winnen overal fors
De groene partijen maken overal in het land grote sprongen. In Antwerpen werd de partij meer dan twee keer zo groot, en in Brussel Stad kwam er bijna 5 procentpunt bij. In Vlaanderen neemt Groen de macht over van de sociaal-democraten van sp.a. Toch lijkt de macht van de sociaal-democraten van de PS in het Franstalige deel van het land vooralsnog niet te breken. De PS, al decennia de grootste in Wallonië en Brussel, kwam de afgelopen jaren meermaals in opspraak in verband met het ten onrechte opstrijken van hoge vergoedingen, bij een overheidsbedrijf in Luik en een daklozenorganisatie in Brussel. Groene partij Ecolo en de ultralinkse PTB leken in peilingen te gaan profiteren van de schandalen bij PS. Maar zondag bleef de PS op veel plekken de grootste.
Bij de provincies, waarvoor de Belgen zondag ook stemden, blijft de NVA wel de grootste Vlaamse partij. De provinciale uitslagen vormen een redelijk betrouwbare peiling om nationale verkiezingen te voorspellen. De N-VA en de PS zouden daar beide zetels verliezen, blijkt daaruit. Vlaams Belang, Groen, Ecolo en ultralinks zouden groeien. Niet alle regeringscoalities op regionaal en nationaal niveau zouden daardoor probleemloos voortgezet kunnen worden.
De verkiezingen verliepen niet altijd even soepel. Een deel van het land stemde met computers. Door problemen daarmee konden sommige stemlokalen niet op tijd open. In Gent moest een stemlokaal even gesloten worden omdat er verdacht wit poeder was gevonden.