VS voeren druk op Saoediërs op
De Saoedische regering zoekt naar een manier om de zaak-Kashoggi op te lossen, zonder al te grote schade voor de kroonprins.
Nou, dan moet het zeer zwaar zijn. Het is slecht, slecht gedoe. President Trump over de gevolgen voor Saoedi-Arabië als dat land verantwoordelijk blijkt voor mogelijke moord op Kashoggi
De Amerikaanse regering voert de druk op Saoedi-Arabië op in verband met de verdwijning van de Saoedische journalist Jamal Khashoggi. President Trump gaf donderdag toe dat Khashoggi waarschijnlijk dood is en dreigde met „zeer zware” consequenties als blijkt dat het Saoedische koningshuis hem heeft vermoord. Maar Trump wil nog geen definitieve conclusies trekken voordat de Saoediërs hun onderzoek hebben afgerond.
„Ik zal toegeven dat hij dood is, tenzij het grootste wonder van alle wonderen plaatsvindt”, zei Trump in een kort gesprek met The New York Times. „Dat is gebaseerd op alles – inlichtingen die van alle kanten komen.” Toen Trump werd gevraagd naar de gevolgen als het Saoedische koningshuis verantwoordelijk blijkt te zijn voor de vermeende moord, verklaarde hij: „Nou, dan moet het zeer zwaar zijn. Ik bedoel, het is slecht, slecht gedoe.”
Trump veranderde van toon na een briefing van zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, die net terug is van een bezoek aan Saoedi-Arabië en Turkije voor overleg met koning Salman en president Erdogan. Na de briefing kondigde minister van Financiën Steven Mnuchin aan dat hij niet naar de investingsconferentie in Riad gaat die door kroonprins Mohammed bin Salman is georganiseerd. Eerder besloten bedrijven als Goldman Sachs, McKinsey, Uber en Virgin al om de conferentie te boycotten.
Bij terugkeer van zijn bezoek aan Riad en Ankara werd Pompeo gevraagd of de Saoediërs hadden gezegd of Khashoggi dood of levend is. „Ik wil het niet hebben over de feiten. Dat wilden zij ook niet. Ze wilden de kans hebben om grondig onderzoek te doen. Het is redelijk om hun die kans te geven. Daarna kunnen we allemaal onze conclusies trekken.”
Eerder leek Trump de Saoediërs een uitweg te bieden uit de crisis die wereldwijd voor grote verontwaardiging heeft gezorgd. Hij suggereerde dat ‘losgeslagen moordenaars’ binnen de Saoedische staat wellicht verantwoordelijk waren voor de verdwijning. Maar in de dagen daarna brachten Turkse en internationale media de zaak in verband met persoonlijke adviseurs van de kroonprins. Washington kan de aanhoudende stroom onthullingen moeilijk negeren.
Ook Amerikaanse inlichtingendiensten hebben steeds meer aanwijzingen dat de kroonprins betrokken was bij de verdwijning. Zo reisden diverse leden van zijn beveiligingsteam op de dag van de verdwijning naar het Saoedische consulaat in Istanbul. Eén van hen vergezelde de kroonprins onlangs op officiële bezoeken, waaronder aan de Verenigde Naties in New York. Ook hebben inlichtingendiensten communicatie onderschept van Saoedische functionarissen die een plan bespreken om Khashoggi gevangen te nemen.
Aangezien de kroonprins aan het hoofd staat van alle veiligheidsdiensten, is het onwaarschijnlijk dat zo’n operatie zou zijn uitgevoerd zonder zijn goedkeuring. Volgens The New York Times overweegt het Saoedische koningshuis nu om een hoge adviseur van de kroonprins, generaal Ahmet al-Assiri, de schuld te geven van de verdwijning. De krant baseert zich op twee anonieme bronnen die bekend zijn met de Saoedische plannen. Volgens deze lezing kreeg Assiri mondeling toestemming van de kroonprins om Khashoggi te ontvoeren voor ondervraging. Maar hij zou zijn boekje te buiten zijn gegaan en de journalist hebben vermoord. De vraag is of alle partijen daar genoegen mee nemen.
De Turken houden de druk op de ketel. Anonieme bronnen rond de Turkse regering blijven nieuwe, gruwelijke details lekken naar de pers. Ze baseren zich onder meer op geluidsopnames die van de moord zouden zijn gemaakt. En nadat de Turkse politie het Saoedische consulaat had doorzocht, verklaarde president Erdogan dat sommige delen opnieuw geschilderd waren. Hoopt Erdogan achter de schermen voordeel te kunnen halen uit de crisis?
De Turkse autoriteiten vermoeden dat Khashoggi is vermoord in het Saoedische consulaat en dat zijn lichaam in stukken is gehakt. Inmiddels heeft de Turkse politie het onderzoek uitgebreid. Volgens persbureau Reuters vermoeden Turkse rechercheurs dat Khashoggi’s stoffelijk overschot is gedumpt in een „boerderij of villa”. Ze zoeken in het Belgradobos aan de rand van Istanbul en in de stad Yalova, zo’n 90 kilometer met de veerboot vanaf Istanbul, aan de overzijde van de Zee van Marmara.
Anonieme bronnen rond de Turkse regering lekken elke dag nieuwe, gruwelijke details naar de pers
Kortgeleden bekeek ik online het rapport Freedom in the World (2018) van [democratiewaakhond] Freedom House en kwam daarbij tot een ernstig besef. Er is maar één land in de Arabische wereld dat als ‘vrij’ wordt aangemerkt. Dat land is Tunesië. Op de tweede plaats staan Jordanië, Marokko en Koeweit, met het stempel ‘gedeeltelijk vrij’. De rest van de landen in de Arabische wereld wordt als ‘onvrij’ aangemerkt.
De Arabieren in deze landen zijn daardoor niet of slecht geïnformeerd. Ze zijn niet in staat om zaken met betrekking tot hun regio en hun dagelijks leven doeltreffend te agenderen, laat staan ze in het openbaar ter discussie te stellen. De publieke psyche wordt beheerst door het verhaal van de overheid en ook al wordt dit door velen niet geloofd, toch is de overgrote meerderheid van de bevolking slachtoffer van dit sprookje. Helaas zal deze situatie vermoedelijk niet veranderen.
In het voorjaar van 2011 was de Arabische wereld vervuld van hoop. Journalisten, academici en hele bevolkingen liepen over van verwachting: ook hun land zou een rooskleurige en vrije Arabische samenleving krijgen. Ze verwachtten te worden verlost van hun oppermachtige regeringen en de stelselmatige inbreuk en censuur op informatie. Deze verwachtingen lagen al snel aan diggelen; hun samenlevingen vervielen weer in de oude status quo of erger.
Mijn dierbare vriend Saleh alShehi, de prominente Saoedische schrijver, schreef een van de beroemdste columns die ooit in de Saoedische pers zijn verschenen. Helaas zit hij nu een ongegronde gevangenisstraf van vijf jaar uit wegens vermeende uitspraken tegen de Saoedische gevestigde orde. De inbeslagname van de hele oplage van de krant Al-Masry
al-Youm doorr de Egyptische overheid leidde dde niet tot woede. Ook roepen en zulke acties geen verzet meer op van de internationale le gemeenschap. In plaats ats daarvan wordt een veroordeling eroordeling vaak weer gevolgd volgd door stilte.
Er was een n tijd dat journalisten meen- den dat het internet informatie zou bevrijden van de censuur en de controle die aan de gedrukte media verbonden waren. Maar deze regeringen, wier hele bestaan daarop berust, hebben het internet met al hun macht geblokkeerd. Lokale journalisten zijn gearresteerd en adverteerders onder druk gezet om de inkomsten van bepaalde publicaties te schaden.
Er zijn een paar oases die de geest van de Arabische Lente blijven belichamen. De regering van Qatar steunt nog altijd de internationale berichtgeving. Ook in Tunesië en Koeweit richten de media zich op binnenlandse thema’s. Ze aarzelen om een podium te bieden aan journalisten uit Saoedi-Arabië, Egypte en Jemen. Zelfs Libanon, kroonjuweel als het om de persvrijheid gaat, is ten prooi gevallen aan de polarisatie en de invloed van de pro-Iraanse Hezbollah.
In de Koude Oorlog werd de hoop op vrijheid in Oost-Europa in belangrijke mate gevoed en geschraagd door Radio Free Europe, dat tot een kritisch instituut uitgroeide. De Arabieren hebben ook zoiets nodig. In 1967 werden The New York Times en The Washington Post gezamenlijk eigenaar van The International Herald Tribune, die zo een podium voor stemmen uit de hele wereld werd.
Mijn krant, The Post, heeft het initiatief genomen om veel van mijn stukken te vertalen en ze in het Arabisch te publiceren. Daar ben ik dankbaar voor. Arabieren moeten dingen in hun eigen taal lezen, zodat ze de verschillende aspecten en complicaties van de democratie in de VS en het Westen kunnen begrijpen en bespreken. Als een Egyptenaar een artikel leest waarin de werkelijke kosten van een bouwproject in Washington worden onthuld, is hij of zij beter in staat de implicaties van zulke projecten in zijn of haar eigen gemeenschap te doorgronden.
De Arabische wereld heeft behoefte aan een moderne versie van de oude internationale media, zodat haar burgers geïnformeerd kunnen worden over de gebeurtenissen in de wereld. Nog belangrijker is Arábische stemmen een podium te bieden. Wij lijden onder armoede, wanbestuur en pover onderwijs. Door de oprichting van een onafhankelijk internationaal forum, gevrijwaar gevrijwaard van de invloed van nationalistische natio regeringen die via propaganda haat zaaien, zaa zouden gewone mensen m in de Arabische wereld wer de structurele problemen waar hun samenlevingen me mee kampen aan de orde k kunnen stellen.
In het Midden-Oosten ontlenen regeringen hun macht aan censuur en controle van het internet