Dat schrijft Women Inc. op zijn website.

De aanleiding

De rest van dit kalenderjaar werken Nederlandse vrouwen ‘voor niets’ – dat is tenminste het uitgangspunt van Equal Pay Day, een dag waarop aandacht wordt gevraagd voor de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Nederlandse vrouwen verdienen per uur gemiddeld 15,6 procent minder dan mannen, volgens cijfers van het Europese statistiekbureau Eurostat over 2016. (Dit percentage is niet gecorrigeerd voor zaken als opleiding en werkervaring.) Vanaf het moment dat er nog maar 15,6 procent van het jaar over was, afgelopen maandag 5 november, krijgen vrouwen dus niet meer betaald voor hun werk, zo luidt de redenering.

Rond Equal Pay Day lanceerde belangenorganisatie Women Inc. een campagne tegen de loonkloof. Aan de vrouwen ligt het niet, want „als ze goed zijn in onderhandelen maken vrouwen nog steeds minder kans om loonsverhoging te krijgen”. Dat schrijft Women Inc. op zijn website. We checken deze stelling.

Waar is het op gebaseerd?

Een woordvoerder van Women Inc. verwijst naar een Brits-Amerikaans onderzoek uit 2016, met de titel Do Women Ask? De onderzoekers zijn verbonden aan de University of Warwick, de City University Londen en de University of Wisconsin.

En, klopt het?

De onderzoekers testen twee veelgehoorde verklaringen voor de loonkloof tussen mannen en vrouwen. De eerste luidt: vrouwen vragen minder vaak om salarisverhoging. En de tweede: de reden is dat ze banger zijn de goede verhoudingen te verstoren.

Op basis van Australische data over 4.600 werknemers bij 840 verschillende werkgevers vinden de onderzoekers geen bewijs voor beide claims. Sterker nog: ze concluderen dat mannen en vrouwen even vaak vragen om meer loon.

Ook in Nederland lijkt dat het geval te zijn. Vorig jaar bleek uit een enquête door vakbond FNV dat mannen en vrouwen even vaak onderhandelen over hun salaris. FNV ondervroeg 1.002 respondenten, onder wie 865 vrouwen. Ruim de helft van zowel de mannen als vrouwen heeft onderhandeld. 31

waar grotendeels waar

procent van de mannen had met succes onderhandeld, tegenover 22 procent van de vrouwen.

Echter, het feit dat vrouwen even vaak onderhandelen is nog geen volledige onderbouwing voor de stelling van Women Inc. Vraag blijft of vrouwen die goed kunnen onderhandelen nog steeds minder kans maken op loonsverhoging. In een reactie zegt de woordvoerder van Women Inc.: „Wij hebben het over ‘goed’ en dat is natuurlijk subjectief.” Ze wijst erop dat in de studie Do Women Ask? wel gekeken wordt „naar de mate van assertiviteit” bij vrouwen en mannen. „Daar werd geen verschil in gevonden” – ze vragen er immers even vaak om.

We vragen genderwetenschappers of er aanvullende onderbouwing bestaat voor de stelling van Women Inc. „Mannen en vrouwen worden anders beoordeeld in een onderhandeling”, zegt sociaal- en organisatiepsycholoog Ruth van Veelen van de Universiteit Utrecht, die onderzoek doet naar de loonkloof in de wetenschap. „Als mannen assertief zijn en er met gestrekt been in gaan worden ze gezien als ambitieus en competent. Als vrouwen dat doen worden ze negatiever geëvalueerd. Zij worden eerder gezien als veeleisend en bitchy.”

Van Veelen verwijst naar een onderzoek van Harvard University uit 2006. Daaruit blijkt dat vrouwen negatiever worden beoordeeld bij het aangaan van salarisonderhandelingen dan mannen. De onderzoekers verklaren dit verschil door gender-stereotiepe rolverwachtingen: van vrouwen wordt eerder „aardigheid” verwacht, geen „veeleisendheid”.

Genderwetenschapper Inge Bleijenbergh, verbonden aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, bevestigt: „We weten in het algemeen uit onderzoek over het toekennen van beloning dat mensen geneigd zijn om mannen beter te belonen voor hetzelfde gedrag.”

Conclusie

Uit onderzoek blijkt dat vrouwen even vaak vragen om salarisverhoging als mannen. Volgens genderonderzoekers worden vrouwen daarbij echter anders beoordeeld dan mannen. Daarom beoordelen we deze stelling als waar. Teri van der Heijden

grotendeels onwaar onwaar