INTERVIEW INTEGRATIEMINISTER SAKSEN De bitterheid over de hereniging is bij de Oost-Duitsers nooit verdwenen
-
Ook in het westen van Duitsland groeit het besef dat er veel is misgegaan bij de hereniging in 1990. Dat speelt een grote rol bij de opkomst van de AfD, zegt de Saksische minister Petra Köpping. Nachwendezeit ste graafinstallaties van de mijnbouw opgeblazen. De mensen stonden er met tranen in hun ogen bij. Ze zeiden: ‘Ik ken iedere schroef van dat ding. Dat is mijn levenswerk, wat ze nu kapotmaken.’”
Langzamerhand begint in heel Duitsland – nu ook in het westen en in Berlijn – het besef door te dringen dat er bij de Duitse eenwording veel is misgegaan. En dat het leed waartoe dat heeft geleid, nog altijd grote problemen veroorzaakt.
In de bioscoop draaien pakkende films over de moeilijke tijd na de Wende, zoals het ontroerende In den Gängen (in Nederlandse bioscopen te zien als Liebe in den Gängen), over het personeel van een hypermarkt in een troosteloos stuk OostDuitsland. Of de biopic Gundermann, over de gelijknamige liedjeszanger die overdag op een graafmachine in een bruinkoolmijn werkte en jarenlang zijn vrienden bespioneerde voor de Stasi. In de literatuur is de Nachwendezeit ook een thema, zoals in de recente roman Mit der Faust in die Welt schlagen van Lukas Rietzschel. En er verschijnen steeds meer non-fictie boeken die begrip vragen voor de klachten van de Oost-Duitsers. Zoals het pas verschenen pamflet van Köpping: Integriert doch erst mal uns! Eine Streitschrift für den Osten.
Pensioentje van 500 euro
alles verdween – en de mensen bleven zitten met het gevoel dat ze belazerd waren. Er werden in die dagen meerdere bedrijven gesloten om ze uit te schakelen als concurrenten van bedrijven in WestDuitsland. Dat ligt nog heel emotioneel.”
Köpping wil dat er waarheidscommissies komen, die alsnog moeten onderzoeken hoe dit soort bedrijfssluitingen precies zijn verlopen. „Het gaat mij niet om schuld of bestraffing. Maar de mensen in het oosten willen eindelijk erkenning van wat er gebeurd is. Veel te lang zijn ze als ‘Jammerossis’ of ‘verliezers van de Wende’ afgedaan als ze dit soort problemen