Cultuurchristendom

V oorheen zou ik bij de term ‘cultuurchristen’ niet al te lang hebben stilgestaan. Iemand die niet naar de kerk gaat, maar nog wel de moeite neemt om naast de kerstboom een miniatuur kerststalletje te plaatsen halverwege december. Zoiets. Maar ‘cultuurchristen’ heeft er dezer dagen een ideologische lading bijgekregen.

Afgelopen vrijdagavond was ik bij een politiek debat in Gouda tussen SGP-leider Kees van der Staaij en FvD-voorman Thierry Baudet. Het zou onder meer gaan over de joodschristelijke traditie en het belang van de christelijke religie in de politiek. Het FvD presenteert zich weliswaar als een seculiere partij, maar Van der Staaij hoopt op thema’s als abortus en huwelijkstrouw toch een medestander te vinden in het rechts-conservatieve FvD.

Baudet noemt zichzelf ‘cultuurchristen’. Tijdens de bijeenkomst legt hij uit wat hij daaronder verstaat: „Van der Staaij gelooft dat ‘het’ echt waar is, en ik zie het meer metaforisch.” Van der Staaij laat zich daarmee niet afwimpelen en gebruikt op zijn beurt een metafoor: „Cultuurchristendom is als een mooie bos bloemen. Prachtig, en met wat water blijven ze een tijdje mooi, maar uiteindelijk ontbreekt het aan voeding.” Kortom, ‘cultuurchristendom’ is een lege huls. B audet erkent en waardeert de christelijke wortels van de westerse beschaving . Daar ziet Van der Staaij een opening: waarom dan niet net die ene stap over de kerkdrempel zetten? Hij nodigt Baudet uit om kerkdiensten te bezoeken en zich te laten inspireren door vurige preken.

Daar bedankt de FvD-leider voor, want vanaf de kansel zouden slechts „linkse zwetsverhalen” verkondigd worden. „Dat hele christendom is een links instituut geworden”, zegt Baudet. Ook de christelijke politiek is te links, vindt hij, want „het enige wat de ChristenUnie en het CDA nog van het christendom weten is naastenliefde en de andere wang toekeren.”

Liever cultuurchristendom dan links-christendom, voegt Baudet eraan toe.

Eerder zag ik een soortgelijke analyse voorbijkomen bij Baudets geestverwant Sid Lukkassen. Zo zag hij in de foto van paus Franciscus die op Witte Donderdag de voeten van islamitische vluchtelingen waste een voorbeeld van de onderwerping van het christendom aan de islam.

Het moet inderdaad niet gekker worden, de plaatsbekleder van Christus die zich ook nog eens als zodanig gaat gedragen.

Wat Baudet dan wil horen van christelijke predikers werd tijdens de avond in Gouda verder niet duidelijk. Minder barmhartigheid? Minder naastenliefde? Je gaat je toch stiekem afvragen wat een cultuurchristen als Baudet had gedaan als twee rondzwervende oosterlingen, van wie één gesluierd en zwanger, wanhopig bij hem hadden aangeklopt voor een slaapplek. Lotfi El Hamidi (L.elHamidi@nrc.nl @Lotfi_Hamid) schrijft op deze plek een wisselcolumn met Tom-Jan Meeus.

Het moet niet gekker worden, de paus die in de voetsporen wil treden van Jezus Christus