‘Geboren in 2018 = op je 81ste met pensioen’

Dit stelt de vakbond FNV.

De aanleiding

De leuze ‘Geboren in 2018 = op je 81ste met pensioen’ wordt meegevoerd op borden tijdens demonstraties van de vakbond FNV voor een beter pensioenstelsel. Het bord staat nu onder andere in de etalage van het FNV-kantoor aan de Haagse Herengracht. Een locatie die ligt langs de looproute van Tweede en Eerste Kamerleden van station Den Haag Centraal naar hun werkplekken aan het Binnenhof.

De FNV voert samen met andere bonden al geruime tijd tegen het op 1 januari 2013 ingevoerde vernieuwde wettelijke systeem waarin de AOW-leeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting. Hoe ouder iedereen gemiddeld wordt, hoe hoger de pensioenleeftijd.

Waar is het op gebaseerd?

De FNV wilde met een fictief voorbeeld de gevolgen van de wet laten zien en is gaan rekenen, legt senior beleidsmedewerker Chris Driessen uit. Wanneer kan iemand die dit jaar geboren wordt met pensioen als de gemiddelde levensverwachting als maatstaf wordt genomen? Daarvoor is de FNV volgens hem te rade gegaan bij de ramingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Koninklijk Actuarieel Genootschap. „We hebben de bovengrens van de levensverwachting genomen”, zegt hij. Dat bracht de FNV tot de conclusie dat mensen die in 2018 zijn geboren gemiddeld tegen de honderd jaar oud zullen worden. Uitgangspunt van de wet is dat het aantal jaren dat mensen recht hebben op AOW gemiddeld 18,5 jaar bedraagt. Dus als iemand die honderd jaar wordt zo’n 18,5 jaar van zijn of haar AOW mag genieten komt de pensioenleeftijd voor degenen die in 2018 zijn geboren uit op 100 min 18,5 is 81 jaar.

En, klopt het?

De instantie die zich in Nederland bezighoudt met de uitvoering van de AOW is de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Op de website van deze organisatie is een speciale ‘tool’ te vinden voor mensen die op zoek zijn naar hun AOW-leeftijd. Wie daar het geboortejaar 2018 invult, komt er een heel andere pensioenleeftijd uit

waar grotendeels waar

rollen: 71 jaar en 3 maanden.

„Wij gaan niet over voorspellingen”, zegt woordvoerder Nienke Sneller van de bank. In het rekenmodel van de SVB is de tot nu toe door het ministerie van Sociale Zaken gehanteerde levensverwachting verwerkt. Die loopt tot 2023. „De tool is geschikt als voorbeeld voor mensen die dicht tegen hun pensioengerechtigde leeftijd aan zitten”, aldus woordvoerder Sneller.

Dan maar naar de actuarissen waar de FNV zich op zegt te baseren – de tabellen van het CBS komen nagenoeg overeen met die van de actuarissen. Het Actuarieel Genootschap heeft in de prognosetabel 2018 hele reeksen met toekomstcijfers staan. Maar nergens valt uit te herleiden dat in 2018 geboren mensen honderd jaar worden. Uitgaande van levensverwachting bij geboorte worden dit jaar geboren mannen gemiddeld 80,3 en vrouwen 83,5 jaar. Als mannen die in 2018 geboren zijn de leeftijd van 65 jaar halen, dan hebben deze vanaf dat moment nog een gemiddelde levensverwachting van 18,6 jaar, waardoor de levensverwachting op 83,6 jaar uitkomt; voor in 2018 geboren vrouwen die de 65 halen is de gemiddelde levensverwachting vanaf dat moment 21,3 jaar, waardoor de levensverwachting op 86,3 jaar uitkomt.

De leeftijd van honderd jaar duikt wel op in een publicatie van het Nederlands Interdisciplinair Instituut uit 2013. Daarin stond dat, uitgaande van diverse aannames, de helft van de dat jaar geboren meisjes en één op de drie jongens ouder dan honderd zouden kunnen worden. Maar dat is dus niet de gemiddelde levensverwachting.

Conclusie

Het voorspellen van de levensverwachting over een langere periode blijft giswerk. Maar geen enkel cijfer wijst in de richting van een gemiddelde levensverwachting van honderd jaar voor in 2018 geboren mensen waardoor hun pensioenleeftijd op 81 jaar zal komen. Misschien later, maar niet voor de borelingen van dit jaar. We beoordelen deze bewering dan ook als onwaar. Mark Kranenburg

grotendeels onwaar