Dat de urine geel is

„De tijdwinst besteed ik aan de familie” van de patiënt.

Veel registraties hebben ook zin gehad, zegt Verhage. „Wij geven grote infusen, die soms weken blijven zitten. Het registreren van roodheid bij de ingangen van die lijnen in het lichaam heeft medewerkers bewuster gemaakt van het potentiële risico op infecties.” Een ander voorbeeld is pijn, dat was volgens Verhage De intensive care van het Radboudumc. Verpleegkundigen hoeven hier nog maar 16 ‘kwaliteitsindicatoren’ te registeren, in plaats van 122. „een ondergeschoven probleem. Niet bij de anesthesist, die ging over pijnmedicatie, maar bij de rest van het ziekenhuis. Door de registratie is kijken hoeveel pijn patiënten hebben nu een vast onderdeel van werk.”

Toch kunnen verpleegkundigen ook doorschieten met het van zich afschud- den van registraties. „We zagen laatst dat de registraties van ernstige pijn ineens daalden”, zegt Verhage. „Dan gaan we in gesprek. We hebben namelijk niet afgesproken dat we dát minder registreren.”

Uit eerste metingen blijkt dat verpleegkundigen door de registratieverlichting drie kwartier tot een uur hebben gewonnen, op diensten van acht uur. Tijd om bijvoorbeeld patiënten te helpen in een stoel te gaan zitten – zodat spieren niet verslappen.

De dienst van Meerman zit erop. Terwijl familieleden de bewusteloze hartpatiënte over haar voorhoofd aaien, neemt collega Hans Feijen (58) het over. „Ik begin met alles van A tot Z opnieuw controleren”, zegt Feijen tegen de familieleden. „Zodat ik weet waar we staan, ten goede of ten kwade.” Na de controle, heeft Feijen zijn handen vrij. „Ik ga proberen of ze al een beetje zelfstandig kan ademen”, zegt hij. Het lukt.

Later op de gang zegt Feijen: „Je hebt niet meer het gevoel dat je onzinnige dingen invult waarvan je weet: dit leest toch niemand. De tijdwinst besteed ik aan de familie, voor wie het een enorm bedreigende toestand is hier.”

zorg. Slechts iets meer dan een derde van die handelingen beschouwen ze als zinnig. De VvAA becijferde ook dat één minuut administratie per week voor alle ziekenhuisverpleegkundigen de maatschappij jaarlijks 1,9 miljoen euro kost.„Een verpleegkundige op de intensive care moet aan veel kwaliteiten voldoen”, zegt Meerman. „De patiënt vertegenwoordigen, ook als hij of zij niet meer zelf kan nadenken. Niet in paniek raken, ook als de dood om de hoek kijkt. Voor dat soort zaken ben ik aangenomen.” Meerman zegt weer trots te zijn op haar werk. „Dat ik op mijn vertrouwen, inschatting, kennis en kunde word gewaardeerd.” Eén van de andere registraties die de intensivecareafdeling schrapte is het intern melden van incidenten. Zoals een fout met medicatie, of een verkeerde sticker op een bed. In plaats van de interne meldingen moeten verpleegkundigen elkaar aanspreken, en hangt er een ‘verbeterbord’ met aanbevelingen in de lunchruimte. Elke vrijdag worden de verbeterpunten doorgenomen. Het gevoel dat problemen over de schutting worden gegooid is weg, zeggen verpleegkundigen. „We hopen de cultuur aan te wakkeren dat mensen zich de kwaliteit meer aantrekken”, zegt Rutger Verhage (41), arts op de intensive care.Niet iedereen is overtuigd. „Fouten moet je nu aan elkaar melden, maar soms zien we elkaar door onregelmatige werktijden een tijd niet”, zegt verpleegkundige Mira (45), die om privacyredenen niet met haar achternaam in de krant wil. Over het algemeen is ze blij met de proef. „In plaats van ‘goedemorgen’ zei het verpleegkundig afdelingshoofd vroeger soms ‘denk aan je scores’ (registraties, red.) als je ’s ochtends binnenkwam.” Mira loopt naar een computer naast een ziekenhuisbed ter demonstratie. „Ik stond dan met mijn rug naar de patiënt eindeloos naar de computer te turen.”