Kilometers dossiers van patiënten en veel vragen
De afwikkeling van het faillissement van het Slotervaartziekenhuis blijkt „vrij complex”. Veel is nog onduidelijk. Wie betaalt de langdurige opslag van patiëntendossiers? De curatoren zijn straks weg
Joris Kooiman Jeroen Wester
De patiënten zijn weg, het personeel grotendeels verdwenen. Maar de curatoren van het failliete Slotervaartziekenhuis kunnen het pand voorlopig niet sluiten. Grootste zorg: een oplossing vinden voor „kilometers” patiëntendossiers vol met foto’s, brieven en zelfs stukjes weefsel.
In een vrijwel verlaten ziekenhuisgebouw in Amsterdam Nieuw-West gaven curatoren Marc van Zanten en Marlous de Groot (CMS) woensdag uitleg over het eerste faillissementsverslag. Het is het resultaat van 2,5 maand werken. Namens de curatoren is nu al 4.329 uur en 52 minuten aan het bankroet besteed – dat tikt aan.
Op 23 oktober vroeg zowel het MC Slotervaart als de IJsselmeerziekenhuizen (Lelystad, Dronten, Emmeloord, Urk) uitstel van betaling aan. Zorgverzekeraars onder leiding van Zilveren Kruis hadden geweigerd een financieel ‘vangnet’ te creëren voor de ziekenhuizen die in acute geldnood verkeerden. Binnen minder dan twee dagen volgde het bankroet: hectische dagen waarin patiënten van het Slotervaartziekenhuis in allerijl werden verplaatst en de intensive care per direct dicht moest omdat uitzendbureaus hun tijdelijke personeel terugtrokken.
„Moet je dat niet proberen te voorkomen?”, vroeg Van Zanten zich woensdag af. Een chaotisch faillissement is volgens de curator altijd onwenselijk, maar bij een ziekenhuis geldt dat nog sterker. Van Zanten: „Voor een patiënt is het verschrikkelijk te horen dat de arts ontslagen wordt en het ziekenhuis failliet gaat.” Hij suggereerde dat een zogeheten pre-pack voor iedereen beter was geweest, waarbij al vóór het faillissement in stilte een doorstart of afbouw wordt voorbereid.
De verzekeraars weigerden eind vorig jaar 8 miljoen extra te betalen om een rigoureuze sanering mogelijk te maken. Dezelfde verzekeraars zijn nu al 7 miljoen kwijt aan een boedelkrediet, geld dat zij vrijwel zeker niet terugkrijgen.
De curatoren wezen geen schuldigen aan voor het drama, en lieten ook veel andere essentiële vragen nog onbeantwoord. Bijvoorbeeld: wat zijn de belangrijkste oorzaken van het debacle? En hoe zag de financiële situatie er precies uit?
Wie krijgt geld van wie?
Huisbank ING heeft nog 7,7 miljoen euro tegoed, de Belastingdienst 5,2 miljoen, en 440 partijen hebben voor in totaal bijna 27 miljoen aan vorderingen ingediend. Maar in hoeverre die claims legitiem zijn of overlappen is niet helder. Ook is onduidelijk of de zorgverzekeraars nog geld krijgen van het ziekenhuis, of het ziekenhuis juist geld van de verzekeraars. Dat laatste was een belangrijk twistpunt bij de rumoerige ondergang eind vorig jaar. Een „vrij complex” faillissement, noemt Van Zanten het. Vervolgonderzoek kan nog maanden duren.
De afwikkeling van het faillissement is extra ingewikkeld. Dat komt niet alleen door de patiëntendossiers, maar ook door een dispuut met de gemeente Amsterdam over het pand. Dat gebouw is veruit het meest waardevolle bezit in de boedel. De curatoren willen het verkopen aan de hoogste bieder en de opbrengst uitkeren aan schuldeisers. Maar op 6 november heeft de gemeente een zogeheten ‘voorkeursrecht’ op de stukken grond gevestigd waarop het ziekenhuis staat. Dat houdt in dat de curatoren de locatie éérst aan de gemeente moeten aanbieden tegen een ‘marktconforme’ prijs. Alleen: hoe stel je die vast? Volgens de curatoren drukt het voorkeursrecht de prijs. Ze hebben bezwaar gemaakt.
Dan de patiëntendossiers. De wet schrijft voor dat die ten minste 15 jaar bewaard moeten blijven. „Maar wij zijn er straks niet meer”, zei Van Zanten. In het ziekenhuis kwamen jaarlijks zo’n 55.000 patiënten. Hoeveel dossiers zijn dat niet? Alleen al het papieren archief is kilometers lang. De vraag is hoe die dossiers straks worden opgeslagen, gewaarborgd en toegankelijk gehouden, zonder dat de privacy van patiënten in het geding komt. En wie gaat dat betalen?
Van Zanten spreekt van een „maatschappelijke kostenpost”. Het is onontgonnen terrein volgens de curatoren. De rekening is niet voor de schuldeisers, vinden zij, maar het ligt ook niet voor de hand om de zorgverzekeraars te laten betalen. Die hebben al 7 miljoen premiegeld besteed aan de huidige afwikkeling.
Bij het MC Slotervaart worden de patiëntendossiers, fysiek en digitaal, bewaard op verschillende locaties. De komende maanden gaan de curatoren met data-experts en privacydeskundigen een plan maken.
Het volgende faillissementsverslag staat voor april op de agenda.