Nieuwe regels tennis erkennen: een zwangerschap is geen blessure
Nieuwe regels moeten het makkelijker maken om na een bevalling terug te keren in de top. „Het hoeft niet het einde te zijn van je carrière.”
Brenda SchultzMcCarthy (48) dacht dat het niet kon: proftennis combineren met kinderen. „Als ik kinderen krijg, dan stop ik. Zo keek ik ernaar.” Met kinderen de wereld rondreizen voor toernooien leek haar onmogelijk. „Ik had al moeite om mijn planning te maken zonder kind.”
Toen ze bijna 38 was, beëindigde ze haar loopbaan. „Mijn zus zei: je wilt twee kinderen, you’re running out of time.” In de jaren daarna beviel ze van twee jongens. Schultz-McCarthy, voormalig nummer negen van de wereld, voelde nooit de „stress” van de tijd. Ze had geen haast dacht ze, haar moeder was al 48 toen ze van haar beviel. Ze vindt het „fantastisch” dat moeders die hun rentree maken in het profcircuit nu beter beschermd gaan worden.
Vrouwentennisorganisatie WTA heeft met ingang van dit seizoen nieuwe regels ingevoerd die de terugkeer van spelers na een bevalling moet vergemakkelijken. Dat volgde op een brede discussie na de rentree van topspelers Serena Williams (37) en Victoria Azarenka (29), die beiden bevielen van hun eerste kind. Zij voelden zich onvoldoende gesteund door de oude regels, waarbij geen onderscheid werd gemaakt tussen een blessure of zwangerschap.
Williams zakte door haar afwezigheid rond de geboorte van dochter Alexis Olympia van de eerste naar de 491ste plaats op de wereldranglijst. Williams, 23-voudig grandslamwin- naar, kon op basis van de oude (blessure)regels met een protected ranking vorige zomer meedoen aan Roland Garros, maar kreeg geen geplaatste status, een privilege voor de 32 beste spelers zodat zij elkaar in de eerste paar ronden niet kunnen treffen. Williams had zo in theorie in de eerste ronde een wereldtopper kunnen loten. ‘Zwangerschap is geen blessure’ Het lijkt een detail bij een comeback – maar het wordt als een sportief belangrijk en ook principieel punt gezien. „Als je een baby wilt krijgen en een paar maanden vrij neemt of een heel jaar en dan terugkomt, zou je daar niet voor moeten worden gestraft”, zei Williams in The New York Times. „Zwangerschap is geen blessure.”
Ze kreeg bijval van collega’s en toernooiorganisaties. Wimbledon en de US Open plaatsten haar wel, respectievelijk als 25ste en 17de, wat indirect ten koste ging van andere spelers die van de plaatsingslijst afvielen. Bij beide grand slams haalde Williams de finale.
In de nieuwe regels van de WTA is dit nu doorgevoerd: spelers die terugkeren na zwangerschap dan wel een blessure, krijgen bij de eerste acht toernooien waar ze in actie komen een geplaatste status, mits hun oude ranking daarvoor in aanmerking komt. Zo wordt het risico uitgesloten dat zij vroeg in het toernooi een topspeler kunnen treffen. Het gaat om een additional seed, een extra geplaatste speler. Waardoor anderen hun geplaatste status, waar ze op basis van hun ranking recht op hebben, niet verliezen.
Een ander belangrijk element in de nieuwe regels is dat moeders meer tijd krijgen om hun carrière te hervatten. Ze kunnen nu binnen drie jaar na de geboorte van hun kind een rentree maken waarbij ze gebruik mogen maken van hun oude ranking. Voorheen was dit twee jaar na de laatste wedstrijd.
Ook nieuw: deze ranking-bescherming geldt eveneens voor spelers die hun carrière onderbreken vanwege adoptie, draagmoederschap of voogdij – al krijgen zij een jaar minder de tijd.
„Dit is heel progressief”, vertelt Micky Lawler, president van de WTA, vanuit Melbourne, waar deze maandag de Australian Open is begonnen. De Nederlandse topbestuurder was betrokken bij de totstandkoming. „Er zijn niet veel plekken waar je in deze mate bescherming krijgt: dat je drie jaar weg kunt en dan kunt terugkeren.”
Moederschap in het tennis wordt op deze manier gestimuleerd, zegt Lawler. Tennis staat bekend als een sport die – onder aanvoering van icoon en WTA-oprichter Billie Jean King – altijd vooruitstrevend is geweest. De US Open betaalde in 1973 als eerste grand slam gelijk prijzen- geld uit aan mannen en vrouwen, de andere majors volgden later. Lawler zegt dat zij als vrouwentennisorganisatie met deze nieuwe regels „een voorbeeld” willen zijn voor „andere industrieën”.
Volgens haar loopt tennis „voorop”, al ontbreekt een compleet beeld van regelgeving in andere sporten. Onlangs werd bekend dat in het wielrennen vrouwen vanaf 2020 betaald met zwangerschapsverlof kunnen. De huidige regels zijn niet toereikend. Nieuwsuur berichtte over een profcontract waarin de clausule was opgenomen dat de overeenkomst ontbonden werd bij zwangerschap. De internationale wielerunie UCI heeft nu bepaald dat ploegen vanaf volgend jaar een renster die zwanger is drie maanden volledig salaris doorbetalen en vervolgens vijf maanden de helft van het inkomen.
Tennissers zijn voor hun inkomen afhankelijk van prijzengeld en sponsors. Lawler was in het verleden spelersagent bij sportmanagementbureau Octagon en zegt nooit clausules in sponsorcontracten te hebben gezien met ontbindende voorwaarden in geval van zwangerschap. Wel is het volgens haar standaard dat er een bepaling is opgenomen over het minimum aantal toernooien dat gespeeld
Moeders krijgen nu drie jaar om terug te keren met hun oude ranking Topsporters voelden zich na zwangerschap mentaal sterker, blijkt uit onderzoek
moet worden, om de sponsor te beschermen wanneer een speler langdurig geblesseerd raakt.
Uit onderzoek van de Vrije Universiteit uit 2012 bleek dat vrouwen gemiddeld 1,4 jaar nodig hebben om na een bevalling terug te keren op hun niveau. Twaalf topsportmoeders uit verschillende sporten werden geïnterviewd, tien maakten een geslaagde terugkeer. De meeste vrouwen zeiden zich mentaal sterker te voelen na de zwangerschap. Een van hen vertelde: „Met zwanger zijn en bevallen leer je de pijngrens verleggen.”
De comeback van Kim Clijsters
De Belgische Kim Clijsters presteerde het in 2009 om anderhalf jaar na de bevalling van dochter Jada de US Open te winnen – later gevolgd door nog twee grand slams. En de Australische Margaret Court won in 1973 drie grand slams nadat ze het jaar ervoor was bevallen van haar eerste kind.
De realiteit op de tour was echter dat de meeste spelers direct definitief stopten zodra ze in verwachting raakten, zegt Lawler. „Het was vaak: nu ga ik trouwen en een gezin beginnen”, vertelt ze. „Wij willen een omgeving waarin het niet het einde van je carrière hoeft te zijn.”
Voormalig nummer één van de wereld en tweevoudig grandslamwinnaar Azarenka keerde in 2017 terug, na de geboorte van zoon Leo. De WitRussische stond zesde op het moment dat ze met zwangerschapsverlof ging, nu is ze 53ste. Ze kreeg volgens de oude regels een beschermde ranking bij haar terugkeer, maar werd in tegenstelling tot Serena Williams niet geplaatst bij toernooien.
De zwangerschap kwam op een „onverwacht” moment in haar loopbaan, vertelt haar manager Marijn Bal van IMG. Ze was destijds 26.
Mede door een conflict met haar exvriend over de voogdij van hun zoon verliep de rentree moeizaam. Een rechter oordeelde dat het ventje Californië niet uit mocht, waarop Azarenka haar comeback noodgedwongen een periode onderbrak.
Azarenka heeft nu gedeelde voogdij. Bal: „Ze reist acht maanden per jaar. Voor haar is het moeilijk om soms die keuze te moeten maken: blijft het kindje bij haar vader, terwijl ze hem zelf graag zou willen meenemen. Daar heeft ze mee moeten leren leven.”
Op dit moment is ze met haar zoon en moeder in Melbourne. „Je ziet dat dat heel fijn is voor haar”, zegt Bal. Hij vertelt dat alle grote toernooien een crèche hebben op het tennispark. „Het wordt heel erg gestimuleerd om speelsters met hun gezin te laten reizen, ook voor de mannelijke spelers.”
Als lid van de spelersraad van de WTA maakte Azarenka zich afgelopen jaar hard voor de nieuwe regels. Bal, die er op de achtergrond ook bij betrokken was: „Ze heeft die mogelijkheid aangepakt om een betere werkomgeving en toekomst te creëren voor de speelsters die na haar komen en dit ook gaan meemaken. Dit is een heel goede stap.”