Baudet heeft wel wat uit te leggen
Op het jaarcongres van Forum voor Democratie heeft het nieuwe partijbestuur enkele lastige kwesties te bespreken met de leden.
DEN HAAG. Aan het eind van een roerig jaar voor de partij houdt Forum voor Democratie deze zaterdag in Barneveld het jaarlijkse partijcongres, inclusief de niet voor media toegankelijke algemene ledenvergadering. Daar zal er voor de leden veel te bespreken zijn: de hoogopgelopen bestuursruzie tussen partijleider Thierry Baudet en penningmeester Henk Otten, de scheuring binnen de partijtop die volgde. En hoe zit het met de interne partijdemocratie? We zetten zes heikele kwesties op een rij.
Is Forum voor Democratie zelf wel zo democratisch?
Grote grief van de groep ‘dissidenten’ die begin 2018 in aanvaring kwam met het toenmalige bestuur, met Baudet als voorzitter en Henk Otten als penningmeester, was het gebrek aan interne partijdemocratie.
Dat zit hem vooral in de wijze waarop het bestuur wordt samengesteld. Artikel 28 van de statuten werpt een welhaast onmogelijke drempel op om als gewoon partijlid hierop invloed uit te oefenen. Het bestuur wordt weliswaar benoemd door de ledenvergadering maar „uit een bindende voordracht” van het zittende partijbestuur.
De vergadering kan die voordracht alleen naast zich neerleggen als twee derde van de leden daarbij aanwezig is en daarvan eveneens twee derde mee instemt. Dit betekent dat er bij Forum dan zo’n 25.000 leden moeten komen opdagen – de capaciteit van voetbalstadion Gelredome in Arnhem – en daarvan moeten dan ruim 16.000 het met elkaar eens zijn. De procedure voor het wegsturen van bestuurders is identiek.
Het partijbestuur stelt deze zaterdag wel een aantal statutenwijzigingen voor, maar nou net niet over artikel 28.
2
De ruzie tussen de twee oprichters van de partij ging gepaard met harde verwijten over en weer. Penningmeester Otten zou een „greep uit de kas” hebben gedaan, als ook een „poging tot fraude”. Partijleider Baudet dreigde met aangifte maar zag daar in de zomer van af. Het zou te veel tijd en geld kosten en het levert zelden wat op, was het argument. Begin september zei hij op een partijbijeenkomst alsnog aangifte te overwegen. Dus: wat wordt het nou?
Otten voegde daarentegen wel de daad bij het woord. Hij voelde zich door alle aantijgingen in zijn eer en goede naam aangetast en deed eind augustus aangifte wegens smaad en laster.
3 Waarom heeft het partijbestuur geen aangifte gedaan tegen Henk Otten? Waarom springt het bestuur zo luchthartig met subsidie (van de belastingbetaler) en contributie (van de leden) om?
De uitbetaling van penningmeester Otten aan zichzelf van 25.000 euro was niet de enige omstreden financiële transactie die dit voorjaar aan het licht kwam. Voormalig woordvoerder Jeroen de Vries kreeg een „mantelzorgbonus” van dezelfde omvang omdat hij eind vorig jaar goed voor Kamerlid Theo Hiddema had gezorgd, toen die herstelde van een heupoperatie. Het bestuur van het wetenschappelijk instituut van de partij – naast Otten waren dat Rob Rooken (nu Europarlementariër) en Paul Cliteur (fractievoorzitter Eerste Kamer) – verdeelde eind vorig jaar 17.500 euro. Reden, volgens Otten: „Zo ging dat. Er was nog subsidiegeld over.”
Vraag aan de nieuwe penningmeester: gaat dat nog steeds zo?
4
In een lang betoog probeerde Baudet deze zomer het beeld bij te stellen van wat hij de „negatieve stempels” noemt die door „de gevestigde machten” en „in de media” op zijn partij worden gedrukt. Eén van die zogenoemde frames luidt: ‘FVD is racistisch.’ „Flauwekul”, reageerde Baudet gepikeerd. „Kritiek op de massale immigratie is geen racisme.” In de afgelopen weken viel op dat Baudet op Twitter nogal wat berichten doorstuurt over relletjes en vechtpartijen waar mensen met niet-westerse achtergrond bij betrokken zijn. Tegelijkertijd haalde hij als een van de weinige politici zijn schouders op over het openlijk racisme in voetbalstadions. „FC Den Bosch?”, reageerde hij in NRC. „Wat is daar gebeurd dan?”
5 Waarom distantieert FVD zich niet consequent van racisme? Waarom heeft de partij een evidente Poetin-adept ingehuurd?
Een van de medewerkers van de driekoppige Fvd-fractie in het Europees Parlement is de pro-russische Brit John Laughland, die bekendstaat om zijn sympathie voor het Kremlin.
Laughland nam het op voor de Servische oud-president Slobodan Miloseviç toen die in Den Haag terechtstond voor oorlogsmisdaden in voormalig Joegoslavië en sprak zijn steun uit voor de Wit-russische dictator Aleksandr Loekasjenko. Hij ontkent dat in Srebrenica sprake is geweest van een genocide en beschouwt de Europese Unie als een door de CIA bedachte anti-russische oorlogsmachine. Laughland werkte jarenlang voor een vanuit Moskou gefinancierde denktank , voordat Baudet hem vroeg als nummer twee op de Europese lijst. Na verzet van Henk Otten ging die kandidatuur niet door. Nu werkt Laughland dus alsnog voor FVD in Brussel, maar dan als medewerker.
6 Heeft de partij vat op de fracties in de Provinciale Staten?
Groot was het succes dat Forum boekte bij de provinciale verkiezingen op 21 maart: van 0 naar 86 zetels, de grootste in Flevoland, Noord-holland en Zuid-holland. FVD wilde meebesturen, zei de partij, maar stond in de meeste formaties al snel buitenspel. Het dichtst bij de macht kwam de partij in Limburg, waar Fvd-lijsttrekker Ruud Burlet plaatsnam in een ‘extraparlementair’ – formeel partijloos – college.
Maar dit najaar stapte de vicefractievoorzitter daar op, naar eigen zeggen omdat de provinciale fractie te veel afweek van de landelijke koers.
Doordat elders meerdere Statenleden overstapten naar de nieuwe partij van Otten, is de partij in geen enkele provincie ondertussen nog de grootste. Schandalen bleven uit, maar greep houden op de provincies blijkt geen gemakkelijke opgave.