Naar de film, om te zingen
De bioscoop is er al lang niet meer alleen om in stilte naar een film te kijken. Er zijn live-opnamen van opera’s te zien, voetbalwedstrijden en films om mee mee te zingen.
Waar normaal tijdens de eerste trailer een bioscoopzaal tot rust komt, neemt nu de spanning toe. Er wordt gewiebeld en gelachen, de stemmen worden verheven om boven de boxen uit te komen. Bij de eerste blik op John Travolta, samen met Olivia Newton-john op het strand, joelt het publiek. „It’s only the beginning”, zegt Danny Zuko.
Al bij het openingsnummer gaan de kelen open, er wordt niet geneuried, er wordt gezóngen. Tijdens de Sing-a-long van Grease in bioscoop Cinerama in Rotterdam is het allemaal toegestaan. Dit is een karaoke-avond in filmvorm.
Bioscopen leggen zich, naast het gewoonweg tonen van de nieuwste films, meer toe op wat ze uniek maakt. Want hoewel de bank comfortabel is en het abonnement van de streamingdienst al betaald, haalt thuis een film kijken via Netflix of Disney+ het niet bij de ervaring van de bioscoop.
Desondanks is het bezoekersaantal van bioscopen afgelopen jaar tóch een beetje teruggelopen. Maar of die terugloop alleen te wijten is aan de streamingdiensten, dat wil onderzoeker Koen de Groot van onderzoeksbureau Filmonderzoek Nederland niet zeggen. „Daarbij, de terugloop is minimaal”, zegt hij. In Nederland lag het aantal bioscoopbezoekers in 2017 op 36 miljoen, in 2018 liep dat terug naar 35,7 miljoen. Maar als je verder terugkijkt zie je dat het aantal juist enorm is gestegen, zegt De Groot. „Het is voor het eerst in tien jaar dat we een daling zien.” Terwijl Netflix al sinds 2013 beschikbaar is in Nederland.
De Groot kijkt naar een bredere vorm van concurrentie: „Nederland kent een sterke vrijetijdsindustrie”, zegt hij. Daarin is het vechten voor een plekje. „Bioscopen doen dat onder andere door event-cinema.” Dat is komen overwaaien uit het buitenland, vooral in Groot-brittannië is het populair. „Hier groeit het ook, maar het meeste geld wordt nog wel verdiend met gewone films.” Bioscopen investeren vooral in techniek, zoals bewegende stoelen en drie schermen naast elkaar, en mooie, verzorgde zalen en goede horeca in de buurt. „Maar er wordt ook geëxperimenteerd met dit soort cinema-evenementen.”
De Ladies-night is daarvan de bekendste, maar er zijn ondertussen meer bioscoop-avonden voor een specifieke doelgroep. Zo is er wekelijks in bioscopen in 14 steden een landelijke Gay Film Night. Ook evenementen die niet direct met films te maken hebben doen het goed op het grote scherm: finales van game- of voetbalwedstrijden, de finale van Expeditie Robinson en registraties van opera- en theatervoorstellingen.
En dus de Sing-a-long. Cinerama in Rotterdam is een van de bioscopen die dit aanbiedt. Eerder hadden ze al The Sound of Music en The Rocky Horror Picture Show op het programma.
Geen ondertiteling, wel karaoke-tekst
De films die voor zo’n karaoke-avond geselecteerd worden hebben geen ondertiteling, behalve de stukjes die meegezongen kunnen worden. Die zijn voorzien van een speciaal soort ondertiteling, waarbij verkleurt wat gezongen moet worden. Daarnaast zijn er grafische elementen toegevoegd. Zo is bij ‘The
Hand Jive’ – een nummer in Grease dat gepaard gaat met een dansje – linksonder in het scherm een instructie-filmpje te zien van wat er precies met die handen moet gebeuren.
Waar normaliter gêne mensen ervan weerhoudt in het openbaar te zingen, durven mensen hier, beschermd door het donker, uit volle borst mee te zingen. Ook de vier mannen in het publiek – verder zit de zaal vol vrouwen. Niemand maalt erom of het een zangpartij is voor de T-birds (mannen) of de Pink Ladies (vrouwen), iedereen zingt alles. Het kraken van de chips stoort niemand, niemand klaagt over de handen die het zicht op het beeld belemmeren als er gedanst wordt.
Voor theatermanager Arthur Flink (48) is het een feestje bezoekers zo blij te zien. „Dit is toch heerlijk”, zegt hij. Ook hij is druk bezig met de beleving in zijn bioscoop, probeert publiek meer samen te brengen. „We hebben spelletjes op de leestafel gelegd”, noemt hij als voorbeeld. Hij denkt dat het in een „sociale beweging” valt, en denkt te zien dat mensen weer meer samen willen doen. Zo’n meezingfilm werkt dan perfect. Het begon een beetje met de Spice Girls-film, zegt hij, die was uitverkocht en iedereen zong mee. Hij snapt het wel. „Dit is toch veel leuker dan meezingen vanaf de bank.”
De eerste scène van Grease, vol adolescente romantiek, kunnen de meeste aanwezigen woord voor woord meepraten. Ondanks dat ze het plot, de twist en het ze-leefden-nog-langen-gelukkig-moment allemaal kennen, zijn ze onverminderd enthousiast. Bijna niemand ziet de film voor het eerst, maar het is vaak wél voor het eerst dat ze die op groot scherm zien.
Of het is, in het geval van enkele bezoekers, voor het eerst in een hele lange tijd dat ze de klassieker op groot scherm zien. Op de voorste rij zitten na het laatste nummer
That I Want) zes vrouwen na te praten. Ze wonen alle zes in de buurt van Rotterdam, drie van hen zijn in Grease-stijl gekomen. Wendy van Egten (42), Naomi Seviren (39) en Nicole Seekels (66) hebben een petticoat aangetrokken. Het zachtroze satijnen Pink Ladies-jasje van Van Egten heeft ze speciaal voor deze avond aangeschaft. Caroline Woninck (58) is meer Sandy in de slotscène: strakke zwarte broek, strak zwart shirtje, stoere laarsjes. „Rode hakken werden het toch net niet.”
Voor Seekels is de outfit geen uitzondering. „Dit is mijn stijl, dit draag ik altijd, hoewel misschien niet altijd een petticoat onder mijn rok.” Zij zag Grease „heel lang geleden” in de bioscoop. Zij ging 42 jaar geleden met haar examenklas, toen de film net draaide. „Ik had tranen in mijn ogen, nu ik het voor eerst weer op een groot scherm zag.”
Het groepje, waarvan ook Inez Woninck (51) en Bernardine Folst (56) onderdeel zijn, is zeer gecharmeerd van de avond. Drie van de zes zitten bij een koor. „Zo vaak kunnen we niet lekker even zomaar ergens zingen, dus dit was heerlijk.” Zij hebben de volgende film waar ze samen naartoe gaan al gespot. De groepsapp ‘GREASE’ wordt omgedoopt naar ‘CATS’. Geen Sing-a-long, wel een musical. Hopelijk kunnen ze ook daarbij stiekem wel een béétje meezingen.