FVD’ers komen voor het clubgevoel
Forum voor Democratie wil volop doorgaan als beweging tegen het establishment.
Forum voor Democratie is een vroempartij. De shuttlebussen die leden vervoeren vanaf treinstation Barneveld Centrum vullen zich traag, de parkeerplaats voor de congreshal staat vol. Binnen hebben zich zaterdag bijna tweeduizend bezoekers verzameld voor het vierde FVD-congres – het eerste zonder Henk Otten.
Over Otten, die deze zomer uit de partij werd gezet, gaat het nauwelijks. In de besloten ledenvergadering blikt de partijtop nog even formeel terug op de financiële onregelmatigheden van Otten – consequent aangeduid als „de penningmeester”. Die zou salarissen dubbel hebben uitgekeerd, de contante inkomsten uit de boekverkoop hebben verduisterd en de administratie tot een rommeltje hebben gemaakt.
Als een lid vraagt of de modus operandi van Otten niet veel weg heeft van een criminele organisatie, maken zijn opvolgers in het bestuur duidelijk dat de zaak met een royement gesloten is. Tot een aangifte tegen Otten komt het niet meer.
Formeel punt is ook de aanstelling van het nieuwe partijbestuur. Die benoeming was al in september aangekondigd, maar wordt nu door de leden bekrachtigd. Partijleider Thierry Baudet en secretaris Rob Rooken blijven ook in het nieuwe bestuur betrokken.
Is de schade van de botsing met Otten voor Forum permanent? De winstmarge van de Provinciale Statenverkiezingen is sindsdien verdampt, ook al blijft de prognose van 12 tot 16 zetels een enorme verbetering ten opzichte van de huidige twee Kamerzetels.
Lange Frans
Maar de meeste bezoekers komen niet voor peilingnieuws, moties, bestuurswissels en stemmingen per acclamatie. Het is een samenzijn, een hecht en zelfverzekerd clubgevoel. FVD mag dan niet de grootste partij van Nederland zijn, in de Barneveldse Midden Nederland Hallen voelt de wereld van Forum heel even alom aanwezig en onvermijdelijk.
„Het is niet alleen een partij, maar een culturele beweging”, zegt Paul Cliteur, de fractievoorzitter in de Eerste Kamer, in zijn toespraak. „Het gaat om niks anders dan de verandering van de cultuur.”
En dus rapt Lange Frans, met Baudet op de piano, in een herschreven versie van zijn hit ‘Het Land Van’ over nationale trots, het migratiedebat en de vermeende onbetrouwbaarheid van NOS-weerman Gerrit Hiemstra.
In de foyer keuvelt Jan Roos, ooit presentator voor PowNed en voorman van de gesneefde partij VNL. Even verderop flyeren Arnold Karskens
en Joost Niemöller voor hun nieuwe omroep Ongehoord Nederland. Baudet sprak eerder via Twitter zijn steun uit. Met veel succes, volgens Karskens, want zijn wervende folders raakt hij nauwelijks kwijt. „Iedereen hier is al lid.”
Op het podium in de grote zaal is het niet anders. Presentator Robert Jensen, die met een rechtse talkshow op YouTube een achterban van enkele tienduizenden kijkers bedient, trekt de champagne open terwijl hij partijidolen Annabel Nanninga en Theo Hiddema interviewt. Jenny Douwes, voorvrouw van de blokkeerfriezen, verschijnt in een videoboodschap om de ondernemersachterban van FVD aan te spreken.
Het internationale imago wordt gestut door speeches van de Belgische oud-staatssecretaris Theo Francken en de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra. Francken, die het Belgische kabinet hielp op te blazen door te weigeren het migratiepact van Marrakesh
Henk Otten, deze zomer uit de partij gezet, wordt ‘de penningmeester’ genoemd
te tekenen en zijn opmars maakt binnen de rechts-conservatieve N-VA, neemt het op tegen „activistische rechters”. Hoekstra oogst applaus als hij zich voorstelt als „vertegenwoordiger van Trump”.
Establishment
Zo weet Forum voor Democratie zich een dag lang omringd door gelijkgestemden in alle takken van de samenleving – een ecosysteem dat andere anti-establishmentpartijen nooit om zich heen wisten te creëren. Dat past bij de culturele omslag die Baudet zelf al langer zegt na te streven en de laatste maanden opnieuw benadrukt in buitenlandse optredens. In Los Angeles, op een conferentie van de American Freedom Alliance. In Stockholm, als gastspreker op het partijcongres van de Zwedendemocraten. Steeds was de boodschap hetzelfde: partijen als Forum kunnen alleen winnen als ze op alle fronten – politiek, media, cultuur – hun anti-establishmentgeluid vertolken en hun krachten bundelen.
Het is een allesomvattende kijk op politiek, waarin de politieke praktijk zelf vaker een obstakel dan een middel is. „Het parlementaire gebeuren is een theaterstuk”, zegt Baudet in zijn slottoespraak. „Het doet er allemaal niet toe, het besluit staat al vast.” Hij wil bestuurlijke vernieuwing. Daarna hijst hij alle FVD-vertegenwoordigers uit de provincies, de gemeenteraden en de senaat op het podium – precies wat Otten ooit zei te missen bij de verkiezingstoespraak van Baudet na de Provinciale Statenverkiezingen.