Trouwe tandenpoetser heeft minder hartproblemen

Mensen met een goede mondhygiëne hebben minder hartziekten. Of het om een oorzakelijk verband gaat, moet nog blijken.

Mensen die regelmatig hun tanden poetsen krijgen minder vaak last van hartfalen of de hartritmestoornis atriumfibrilleren. In een grote groep mensen die hadden laten weten drie keer per dag – of vaker – hun tanden te poetsen kwam 10 procent minder atriumfibrilleren voor en 12 procent minder hartfalen, vergeleken met de groepen met minder frequente poetsroutines. Dat constateren Koreaanse onderzoekers in een analyse van de gegevens van meer dan 161.000 landgenoten die ze ruim tien jaar volgden. Ze beschreven hun bevindingen maandag in het wetenschappelijke tijdschrift European Journal of Preventive Cardiology. Onder mensen die meer dan 22 tanden misten of hun gebit niet professioneel lieten schoonmaken kwam hartfalen meer voor.

Tandplak op de tanden en kiezen bestaat vooral uit bacteriën en kan leiden tot een ontsteking van de rand van het tandvlees, gingivitis. Het tandvlees is dan rood en gevoelig en bloedt na het poetsen. Als het tandvlees loskomt van de tand kan de ontsteking zich in die ruimte uitbreiden en uiteindelijk het kaakbot afbreken. Dat heet parodontitis.

Schadelijke bacteriën

Bepaalde schadelijke bacteriën in de tandholte kunnen in de bloedbaan terechtkomen en daar de ontstekingsgraad in het bloed en het lichaam verhogen. Dat kan leiden tot aderverkalking, een voorloper van hartfalen.

Ook zijn er aanwijzingen dat dit samenhangt met atriumfibrilleren (ook wel boezemfibrilleren). Dat is een van de meeste voorkomende hartritmestoornissen, waarbij het hart onregelmatig en vaak te snel klopt. Daar kunnen bloedklonters door ontstaan die in de hersenen een beroerte kunnen veroorzaken. Bij hartfalen pompt het hart niet goed genoeg, meestal na een hartinfarct door dichtgeslibde kransslagaders.

Mensen die hun gebit minder goed schoonhouden, zorgen vaak ook op andere vlakken niet goed voor zichzelf. De onderzoekers corrigeerden daarom onder meer voor de invloed van leeftijd, levensstandaard, overgewicht, rookgedrag, bloeddruk en de aanwezigheid van ziektes. Die zaken droegen soms ook bij aan het gevonden verband met hartziekten.

Het bevolkingsonderzoek bewijst niet direct dat ziektes als boezemfibrilleren en hartfalen veroorzaakt worden door de aanwezigheid van bacteriën die tot parodontitis leiden. Een eerdere studie van dezelfde grote groep Koreanen eerder dit jaar liet ook al zien dat verbeterde mondhygiëne het risico op hart- en vaatziekte verlaagde.

De relatie tussen mondhygiëne en hartziekte is ook al eerder geconstateerd in een Schots bevolkingsonderzoek uit 2010, waar de auteurs een met 70 procent verhoogd risico op hartziekte zagen bij mensen die hun tanden slecht verzorgden, vergeleken met mensen die twee maal daags poetsten.

Een goede mondhygiëne adviseren artsen ook om endocarditis te voorkomen. Die ontsteking van het hart ontstaat doordat bacteriën in de bloedbaan de binnenkant en de kleppen van het hart infecteren. Ook die kunnen daar terechtkomen door tandvleesontstekingen.