‘Het zijn juist de kapitalisten van de VHP die het geld wegsluizen’
Voor- en tegenstanders van verliezer Desi Bouterse zijn in Nederland nog altijd verdeeld langs etnische lijnen. Terwijl de VHP juist won door zich te richten op álle Surinamers.
Onder de brug bij het Anton de Komplein in Amsterdam Zuidoost vinden dinsdag verhitte gesprekken plaats onder aanhangers van de regeringspartij NDP van de Surinaamse president Desi Bouterse. „Ik heb nog hoop”, zegt een man in paars NDPshirt, die zich voorstelt als Sloy Iwan. Vanuit Suriname wijzen de eerste uitslagen dan al een op een verkiezingsoverwinning voor de VHP van Chan Santokhi. „Het is pas 21 om 18”, zegt Iwan, verwijzend naar het aantal zetels dat beide partijen volgens hem op dat moment zouden behalen.
De in 1980 geboren Iwan voegde zich in 2003 bij zijn vrouw in Nederland. Hij zegt goede herinneringen te hebben aan het militaire bewind van Bouterse dat begon in zijn geboortejaar en eindigde in 1988. „Alle scholieren waren gelijk”, zegt hij over het onderwijs toentertijd in het multi-etnische Suriname. „Hij bouwde huizen”, voegt Iwan eraan toe.
Rodé, die alleen met haar voornaam in NRC wil, valt hem bij. „Bouterse heeft natuurlijk ook fouten gemaakt, maar we moeten niet steeds naar het verleden kijken”, zegt ze, verwijzend naar de Decembermoorden in 1982, toen vijftien tegenstanders van het regime van Bouterse werden vermoord.
De twee zijn het erover eens dat de economische problemen waar de regeringBouterse de voorbije jaren mee kampte, zijn veroorzaakt door zijn voorgangers. Rodé gaat daarbij helemaal terug tot de eerste premier van de Republiek Suriname, Henck Arron, die gesjoemeld zou hebben met de miljarden guldens aan ontwikkelingsgeld die Nederland betaalde. Ook voor de nu zegevierende VHP hebben de twee geen goed woord over. „De Hindostanen van de VHP verblinden jullie blanke ogen”, zegt Rodé fel. „Jullie hebben altijd kritiek op Bouterse, maar zij zijn de kapitalisten die het geld naar het buitenland sluizen.”
De beschuldigingen komen Henk Lalji, vicevoorzitter van de VHP in Nederland, bekend voor. Aanhangers van NDP en VHP zijn in Nederland nog grotendeels langs etnische scheidslijnen verdeeld, vertelt hij in zijn woning. Terwijl Lalji’s partij het succes juist alleen kon behalen doordat de belofte van hervormingen aansloeg onder álle bevolkingsgroepen. „In Suriname beginnen mensen honger te krijgen, waardoor ze openstaan voor verandering. Al bij zijn aantreden in 2011 heeft Santokhi gezegd dat de VHP een partij zou worden voor alle Surinamers.
In Nederland hebben Surinamers het heel goed, waardoor ze de etnische verzuiling die ze meenamen uit Paramaribo hier continueren”, zegt hij.
Vanwege het coronavirus viert Lalji de overwinning vandaag thuis, in zijn flatwoning in Zuidoost. Maandagavond was er in wijkcentrum Kormelink wel een bescheiden verkiezingsavond voor VHP-aanhangers. „Vanwege de coronamaatregelen konden we er veel minder uitnodigen dan we zouden willen”, zegt hij. Ergens past het ingetogen feest volgens Lalji wel bij deze overwinning. „We weten dat we een failliete boedel erven. Met het coronavirus erbovenop zal het heel moeilijk worden om snel weer uit het economische dal te klimmen.”
Dat is ook wat Norman zegt bij de ingang van metrostation Kraaiennest als hij na een bezoek aan de markt de verkiezingen bespreekt met een bekende op straat. „Voor de coalitie is dit de beste periode om verkiezingen te verliezen”, zegt hij. Zijn achternaam wil Norman niet geven. „Het blijft een derdewereldland hè. Dan krijg ik misschien problemen als ik weer naar Suriname ga.”
Erg positief is Norman niet over de toekomst van zijn geboorteland. Een regering met de VHP als grootste partij zal volgens hem niet lang aanblijven. „Bouterse heeft iedereen verwend en nu moeten zij de pijnlijke maatregelen gaan nemen.” Ook verwacht hij niet dat de VHP minder corrupt zal zijn dan de NDP. „Ze gaan allemaal knabbelen. Deze nieuwe mensen ook.”
We weten dat we een failliete boedel erven Henk Lalji Vicevoorzitter VHP Nederland