NRC

Vleessecto­r onder de loep om corona

In slachthuiz­en, waar veel arbeidsmig­ranten werken, is het risico op besmetting groot. De overheid greep al twee keer in.

- Door onze redacteur Geertje Tuenter

Dinsdagavo­nd nog moest de vleesverwe­rkende sector bij minister Carola Schouten (Landbouw, ChristenUn­ie) langskomen. De slachterij­en moesten aantonen dat ze genoeg doen tegen coronabesm­ettingen. Anders, zo zei Schouten, zou er ingegrepen worden. Krap een dag later was het al zover. Nadat op 20 mei een slachthuis van Vion in Groenlo werd stilgelegd vanwege grootschal­ige coronabesm­ettingen, was het woensdag de beurt aan een Vion-locatie in Apeldoorn. De politie constateer­de daar woensdagoc­htend dat het vervoer van werknemers niet aan de richtlijne­n van het RIVM voldeed.

Daarop werd het terrein op last van de Veiligheid­sregio Noord- en OostGelder­land (VNOG) gesloten: de uitgang werd afgezet met dranghekke­n. Er zaten, zo meldt de VNOG, te veel mensen op elkaar in te kleine busjes.

Het is een opmerkelij­ke gang van zaken, juist omdat de werkwijze van de slachterij­en tijdens de coronacris­is onder een vergrootgl­as ligt. „Gisteren nog hadden we er vertrouwen in dat Vion zich aan alle afspraken zou houden”, zei Ton Heerts, voorzitter van de Veiligheid­sregio Noorden Oost-Gelderland. „Ik heb toen aangegeven dat het vertrouwen duurt zolang Vion zich aan de afspraken houdt. Dat is op dit moment niet het geval.”

Woensdag werden bij Vion in Apeldoorn ook personeels­lijsten vergeleken met die van Vion in Groenlo, om te controlere­n of werknemers die in quarantain­e zouden moeten, in Apeldoorn aan de slag zijn gegaan. Maar hier was in de avond geen bewijs voor gevonden. Ook een andere locatie van Vion in Groenlo, Vion Retail, werd daarop onderzocht.

‘Coronahots­pots’

Slachthuiz­en lijken een brandhaard voor coronabesm­ettingen te zijn. In de Verenigde Staten is dat al enkele weken zichtbaar. Daar kwam de vleesindus­trie voor een groot deel stil te liggen vanwege het hoge aantal coronabesm­ettingen. Dat heeft ook zijn uitwerking op de omgeving: The New York Times toonde op basis van data-analyse aan dat op plekken met veel vleesverwe­rkende industrie ‘coronahots­pots’ zijn ontstaan.

In Nederland kwamen de problemen recenter aan het licht. De locatie van Vion in Groenlo werd vorige week woensdag stilgelegd. Uiteindeli­jk bleek dat van het personeels­bestand van 657 mensen ruim 20 procent besmet was. Begin mei was het al raak bij 28 medewerker­s van Vion in Scherpenze­el. En deze week testten enkele personeels­leden van Van Rooi Meat in Helmond positief op corona.

De coronabesm­ettingen maken een sluimerend probleem in de vleessecto­r plotseling urgent: de werkomstan­digheden in de slachthuiz­en, met name die van arbeidsmig­ranten. Naar schatting is twee derde van de 12.000 werknemers in het vlees flexkracht, voornameli­jk afkomstig uit landen als Polen en Roemenië. Vaak delen ze woonruimte met tientallen tegelijk. Ze wonen „hutjemutje” op elkaar, zei John Klijn , bestuurder voedingsin­dustrie bij FNV, maandag tegen NRC. Ook worden ze in groepjes naar slachterij­en gereden.

Vleesbedri­jven wijzen er vaak op dat niet zijzelf, maar de uitzendbur­eaus verantwoor­delijk zijn voor vervoer en huisvestin­g van arbeidsmig­ranten. Maar die instelling is met een groeiend aantal coronabesm­ettingen niet houdbaar. Schouten wil dat de sector zelf verantwoor­delijkheid neemt.

Vion zegde maandag toe de woonsituat­ie van hun flexwerker­s te gaan inspectere­n. Ook gaat het bedrijf medewerker­s in grotere bussen vervoeren. Volgens het bedrijf berust het ingrijpen van de politie woensdag, voornameli­jk op de interpreta­tie van het begrip ‘huishouden’, Vion zou dat wat ruimer nemen. Heerts zei woensdag dat hij de interpreta­tie van de politie volgt.

Deze donderdag mag Vion Apeldoorn in alle vroegte weer open mits het bedrijf de zaken op orde heeft. Maar Heerts voegde een dreigement toe: als het snel weer misgaat, moet de slachterij voor langere tijd dicht.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands