Gewoon vlot
Bij de grootste kapsalon van het dorp waren ze ook weer aan het werk, en hoe: ze hadden het drukker dan ooit, zei de eigenaresse die al zes dagen non-stop bezig was. „Mijn hele voicemail staat vol met klanten. ‘Ik zie er ondertussen uit als Sinterklaas’, zeggen ze dan, of als André Rieu. Vorige week dinsdag was het helemaal hectisch, want toen kwam mijn zoontje met zijn voetje tussen de spaken van zijn fiets. Die zit nu in het gips.”
Het concept dat het verschil maakt met alle andere kapperszaken in het dorp, de extra zorg die werd besteed aan de klanten ging nu bijna tegen ze werken.
Ik werd voor een spiegel gezet. Ik zag mezelf voor het eerst met mondkapje, de bril besloeg ervan.
Ik mocht zelf weten of ik het mondkapje omhield, de klanten hadden vrije keus, maar eerder die dag hadden ze wel tegen een hoestende bejaarde moeten zeggen dat het om moest blijven.
Normaal serveerden ze een kopje koffie, met een koekje erbij. Dat mocht vanwege de nieuwe hygiëneregels ook al niet meer. In koektrommels nestelden bacteriën zich veel makkelijker.
„Die springen echt van koekje naar koekje.”
Daarna ging het over haaraanzet en haarpunten, veel mensen in Wormer hadden meer dode haarpunten dan normaal. De hoofdhuid was ook niet altijd in topconditie omdat droogshampoo op den duur toch naar beneden zakt.
„Hoe wil-u het hebben?”
‘Je wordt uiteindelijk toch je ouders’, zei ik wijs. ‘Of je nu wilt of niet.’
Als ze de ‘t’ weglaten moet ik de neiging tot verbeteren onderdrukken. „Ja.., stuk eraf”, zei ik. „Gewoon vlot?”
Wat was gewoon vlot?
Voor het wassen van de haren werd ik naar een plastic tent gebracht.
Ze liet haar handen zien.
Vol rode plekken.
Ze zei: „Je kunt je handen ook te vaak wassen.” Daarna: „Dus ik doe handschoenen aan.”
Ze masseerde mijn hoofd, een gratis service.
Ze zei: „Laat ik het zo zeggen: ik zal blij zijn als alles weer normaal is.”
Haar opa had een kapsalon aan huis, haar ouders hadden het uitgebreid tot dit en nu was zij de eigenaresse, terwijl dat er in eerste instantie niet naar had uitgezien.
„Maar uiteindelijk gaat het toch van generatie op generatie.” „Je wordt uiteindelijk toch je ouders”, zei ik wijs. „Of je nu wilt of niet.”
Haar ouders stonden ondertussen even verderop te knippen of hun leven ervan afhing.
Moeder knikte vriendelijk, vader kaal.
Ze hield me een spiegel voor, ik was nu net als de rest: ‘gewoon vlot’.
In haar huis annex studio in Gent, valt het avondlicht uitzonderlijk mooi naar binnen. Zangeres Eefje de Visser noemt het „een explosie van kleur, juist voordat de avond begint”. Dat scharniermoment tussen licht en donker, helder en ondoordringbaar, actief en dromerig, was de inspiratie van De Vissers in januari verschenen album Bitterzoet. Binnenkort speelt het licht opnieuw een rol: als conceptueel kader van haar nieuwste project, een concertfilm.
Begin maart stonden Eefje de Visser (1986) en haar zes muzikanten en zangeressen klaar voor een uitgebreide tournee door Nederland en België, en een festivalzomer met optredens op onder andere Werchter en Lowlands. Dankzij het indrukwekkende Bitterzoet, en het voorproefje dat ze daarvan had gegeven op het Noorderslagfestival, waren de concerten goeddeels uitverkocht.
Toen alles werd afgelast, moest De Visser even „bekomen”. Daarna ging ze nadenken over een manier om haar voorstelling toch toegankelijk te maken voor publiek. Toen kwam ze op het idee van een film, zegt De Visser per telefoon vanuit Gent.
Live gespeeld
Sinds de opkomst van YouTube, waar vele liveopnamen te zien zijn, leek de concertfilm een uitstervend genre. Volgens De Visser is er nu reden voor eerherstel. Als alternatief voor de fysieke ervaring. „Met betere beeld- en audiokwaliteit dan de liveopnamen op YouTube doorgaans te bieden hebben”, zegt De Visser. „En met een concept dat richting geeft aan de uitvoering.”
De Visser had haar film kunnen opnemen in bijvoorbeeld een leeg Paradiso,
De concertfilm op YouTube leek een uitstervend genre
om te doen alsof het, weliswaar zonder publiek, een ‘gewoon’ concert was. Dat vond ze te voor de hand liggend. De situatie van nu moest op een of andere manier zichtbaar zijn.
Ze besloot te filmen in het huis/studio waar ze werkt en woont met haar vriend. Alles zal live worden gespeeld en in één keer opgenomen. De Visser en haar zangeressen wisselen hun zangpartijen af met flarden van in haar huis/studio waar de concertfilm zal worden opgenomen. choreografie, zoals die voor de oorspronkelijke tournee bedacht waren door choreografe Sandra Hilaerts.
„De ontwikkeling van het licht beschouw ik als de conceptuele omlijsting”, zegt De Visser. „We beginnen te spelen bij daglicht, dan krijg je het magische uur van de schemering en we gaan door tot het donker is.”
Nieuwe omstandigheden
Bij de uitvoering van de nieuwe nummers, blijkt een thuisconcert voordelen te hebben. „Voor het album gebruikten we een mengvorm van nieuwe digitale synthesizers en oude synthesizers. Die oude spullen kunnen we normaal niet meenemen naar een optreden, want ze zijn te zwaar of te gammel. Juist de Fender Rhodes, de akoestische piano en de synthesizers uit de jaren tachtig, kunnen we nu gewoon gebruiken. Dat geeft een meerwaarde.”
Voor het eerst sinds de lockdown voert ze straks de liedjes uit die ze de afgelopen jaren geschreven heeft. Hebben sommige nummers inmiddels een andere betekenis in deze veranderde omstandigheden? „De single ‘Stilstand’, die toevallig net verscheen in de eerste week van de lockdown, is in ieder geval een toepasselijk nummer gebleken, nu we met gedwongen stilstand te maken hebben.” Het lied gaat over passiviteit, zegt ze, als menselijke eigenschap. „Het gaat over mensen in mijn omgeving, en soms ook mezelf. Ik zie mensen die het leven aan zich voorbij laten gaan. Alsof ze een spanningsloze situatie prefereren boven actie.”
Hoe denkt ze inmiddels over passiviteit als eigenschap? „Ik denk nu dat passiviteit verschillende vormen heeft. Ook positieve. Niet dat we met zijn allen voortaan niks moeten doen, maar ik merk dat meer rust een voordeel is. Uiteindelijk heb ik zuurstof nodig rondom de dingen die ik doe.” Meer ‘niks-tijd’, noemt ze het. „Dat we die in het gewone leven doorgaans missen, komt me nu als beangstigend voor.”
De film is nog niet opgenomen. De realisatie van het project is afhankelijk van het publiek dat per vandaag een ‘kaartje’ kan kopen. Bij een minimum aantal van 1.500 aankopen, kunnen ze de film opnemen. „Muzikanten waren de laatste tijd gewend dat ze veel gratis weggaven. Wij vragen nu geld. In de nieuwe omstandigheden moeten we op nieuwe manieren inkomsten genereren.”
gaat 3/7 in première met vertoningen voor maximaal 100 mensen in Paradiso, Amsterdam; TivoliVredenburg, Utrecht; Oosterpoort, Groningen; Paard, Den Haag; Doornroosje, Nijmegen; Effenaar, Eindhoven. Vanaf 3/7 is Bitterzoet tegen betaling (vanaf 10 euro) ook thuis te bekijken.
Inl: eefjedevisser.com