NRC

In het tweeluik neemt Erik de Graaf de lezer mee in een verslag dat deels is gebaseerd op zijn eigen familieges­chiedenis rond WOII.

Scherven / Littekens

-

Scherven, het eerste deel van het tweeluik, verscheen al in 2010. Tien jaar lang werkte Erik de Graaf, naast zijn reguliere baan bij een designbure­au, aan het tweede deel, Littekens, waarin twee voormalige geliefden elkaar vlak na de Tweede Wereldoorl­og weer treffen. Dat hij overdag als grafisch ontwerper werkt, is relevant omdat het overduidel­ijk is terug te zien. Erik de Graaf (1961) tekent strak, bijna roerloos. Alles is heel precies, tot en met de populieren aan de horizon die langs de liniaal lijken gelegd. Het is schoon, egaal.

De Graaf hangt de klare lijn aan, van Hergé

en Joost Swarte, maar dan zover doorgevoer­d dat zijn stripplaat­jes bijna kleine affiche-illustrati­es worden. Dat is flink wennen, vooral tijdens gevoelige momenten of actiescène­s: strikt stilistisc­h schiet het daar tekort.

Alles is bovendien fors geretouche­erd in de computer: iedere lijn, ieder kleurvlak heeft een gruizige korrel die iets van vroeger suggereert – maar vooral het softwarema­tige van de nabewerkin­g laat zien. Dit mechanisch­e wordt extra versterkt door de strenge lettering. Het rakatakata­k van de automatisc­he wapens, het vrrrr van voorbijrij­dende auto’s tot en met de boemmmm’s en vriiii’s bij een luchtaanva­l; alle letters zijn gelijk en voorzien van identieke slagschadu­wen.

Hartversch­eurend

Zo stijf als het oogt, zo intiem en raak zijn de persoonlij­ke geschieden­issen die De Graaf vertelt. Victor en zijn voormalige geliefde Esther komen elkaar bij toeval op 4 mei 1946 tegen bij het graf van een vriend die stierf in de begindagen van de oorlog. Victor heeft in Scherven aan Esther uitgelegd wat er zich in die eerste maanden afspeelde en hoe hij als dienstplic­htige verzeild raakte in het verzet.

In Littekens lezen we het verhaal van de Joodse Esther die haar vader, moeder en uiteindeli­jk ook haar zusje verliest. Het zijn emotionele, persoonlij­ke verhalen die hun toevallige weerzien kleuren: getekend door

 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands