Maskerade

Vanaf 1 juni moeten we een mondkapje dragen in het openbaar vervoer. Wegwerp of herbruikbaar? Zelf maken of kopen? Dit zijn de mogelijkheden.

Met minimale ingrepen en vaak slechts een schaar als gereedschap kun je uit een sok, bh of stofzuigerzak zo een mondkapje maken. Hoe je het doet, maakt niet uit, als je maar zorgt dat je een mondkapje hebt. Daar kwam het in de persconferentie van premier Rutte begin mei op neer. „Zelf maken mag”, zei hij erbij.

We mogen vanaf maandag niet meer onbeschermd met trein, tram of bus: we moeten een mondkapje dragen. Maar wat gaan we eigenlijk over onze mond en neus binden? Medische mondkapjes zijn uitsluitend voor het personeel in de zorg bestemd, maar tussen niet-medische maskers zit wel degelijk verschil.

Er zijn twee categorieën: er is het intussen bekende lichtblauwe wegwerpmasker dat vrijwel overal – hoewel bol.com een maximum van 25 stuks per klant hanteert – online te bestellen is en ook te koop is bij apotheek en drogist. Bij de bouwmarkten zijn stofmaskers te krijgen. En er is het herbruikbare masker. Vooral in diecategorie zijn de opties eindeloos. Want een masker hoeft niet saai te zijn.

Je kan een standaard mondkapje maken met behulp van het patroon dat op rijksoverheid.nl wordt aangeboden – dan ben je klaar met twee lapjes textiel en een stuk elastiek. Maar dat is een vrij saai rechttoe, rechtaan model. Dat kan leuker, sneller en in sommige gevallen zelfs een beetje beter.

Vooral het sokmasker is populair. Onder andere Libelle TV heeft een tutorial waarin is te zien hoe je deze ‘lifehack’ onder de knie krijgt. Benodigdheden: een sok en een schaar, c’est tout. Knip de tenen en de boord aan de bovenkant van de sok af en knip het geheel langs de wreef open. Vouw vervolgens de sok om en knip aan beide zijden een opening, om een los deel te creëren voor achter de oren. Dat is het, klaar is je sokmasker.

Minimale middelen, maar geen maximale opbrengst. Een enkel laagje katoen beschermt namelijk wel wát, maar behaalt niet het beste resultaat, laat onderzoek van University of Cambridge zien. Daar werd al in 2013 de effectiviteit van zelfgemaakte gezichtsmaskers onderzocht om te kijken of er een variant was die voldoende zou beschermen tijdens een influenza-pandemie. Het oordeel: met katoen ga je die oorlog niet winnen.

Zeeman heeft geen mondkapjes in het assortiment, maar wel van alles waarmee je die kan maken: theedoeken, koffiefilters, elastiekjes, T-shirts en zakdoeken. Van deze opties biedt de theedoek de meeste bescherming, volgens het onderzoek van de University of Cambridge, maar het kan nog beter.

Stofzuigerzakmasker

Voor het beste masker grijp je naar de stofzuigerzak. Na chirurgische maskers komen stofzuigerzakken het beste uit de test als het aankomt op bescherming tegen een virus. Wat stof binnen kan houden, kan ook virussen buiten houden, zo blijkt. Bouw dus je eigen stofzuigzakmasker, bijvoorbeeld met behulp van een korte handleiding zoals wordt aangeboden op de site van Van Soest Woonwinkel. Mooi is het niet, constateert het bedrijf zelf, maar dat deert niet: „Maakt niet uit dat ze kijken, bescherm jezelf én een ander.” Voor de variant van Van Soest heb je alleen een zak, elastiek en een nietmachine nodig. Wel is het mondkapje maar één keer bruikbaar. Je kan de stofzuigerzak ook als vulling voor een stoffen mondkapje gebruiken, dat is nog mooier ook.