Twitter for president
Lees hier de feiten. Dat zinnetje, toegevoegd aan een tweet van Donald Trump, ontketende vorige week een tornado op Twitter en daarbuiten. Dit ‘get the facts’-label was geen uitglijder van een algoritme of een slordigheidje van een stagiair. Het was de bewuste keuze van een netwerk dat al jaren in zijn maag zit met zijn beroemdste gebruiker; de huidige Amerikaanse president.
Met 81 miljoen volgers en - op goede dagen - 58 tweets per uur is @realDonaldTrump behalve de machtigste man ter wereld ook vaardig twitteraar. Via dat netwerk kan Trump de reguliere pers, „the Lamestream Media”, omzeilen.
Trumps berichten, controversieel, soms haatzaaiend of dreigend met geweld, druisen vaak in tegen Twitters moderatiebeleid. Tot nu toe bleven zulke tweets onaangetast, onder het mom van geschiedschrijving.
Vorige week verscheen het label ‘Get the facts’ bij een bericht waarin Trump het stemmen per post afdeed als stembusfraude. Kort daarna plaatste Twitter een waarschuwing bij een bericht waarin Trump suggereerde om te schieten op plunderaars (when the looting stars, the shooting starts).
Twitter besloot al in 2019 om berichten van hoogwaardigheidsbekleders op deze manier te factchecken en te markeren. Tot nu toe werd dat niet toegepast, uit angst voor de toorn van Trump. „We wisten dat de hel zou losbarsten”, zei Twitters communicatiemanager achteraf.
Die hel kwam in de vorm van een presidentieel decreet.
Trumps ‘oorlog’ tegen sociale media dreigt Facebook het hardst te raken
Trump probeert een wet te ontkrachten die online netwerken beschermt tegen datgene wat hun gebruikers plaatsen. Maar als netwerken geen ruimte hebben naar eigen inzicht te modereren, dan zullen ze alle omstreden meningen weren – ook die van de Amerikaanse president.
Trumps ‘oorlog’ tegen sociale media is gericht op Twitter maar dreigt Facebook het hardst te raken. Het was fascinerend om te zien hoe snel Mark Zuckerberg reageerde. Facebook zou het bericht van Trump over schieten op plunderaars nooit verwijderen, schreef Zuckerberg. „Als persoon ben ik het oneens met de president”, aldus de Facebook-oprichter. Maar als „de leider van een instituut dat toegewijd is aan vrijheid van meningsuiting” vindt hij dat discussies over gebruik van geweld door de overheid best door de beugel kunnen.
Zuckerbergs reactie is pragmatisch. Facebook (ook eigenaar van Instagram en WhatsApp) heeft in Washington meer te verliezen dan Twitter. Er loopt een onderzoek naar mogelijk machtsmisbruik. Facebook trekt bijna 60 procent van de online politieke advertenties tijdens de Amerikaanse verkiezingen (800 miljoen dollar) en weigert ze te factchecken. Zelfs Democratische kandidaten geven hun geld liever uit op Facebook dan op dan op Twitter.
In één ding heeft Trump gelijk; sociale media zijn niet de neutrale doorgeefluiken die ze ooit pretendeerden te zijn. Voor YouTube, Twitter of Facebook dekt het label 'techbedrijf’ de lading niet; het zijn machtige advertentie- en nieuwsdistributeurs, die beoordeeld moeten worden op hun inhoudelijke keuzes, niet alleen op de wow-factor van hun producten. Twitter gaf alvast het goede voorbeeld.