Trist å høre at unge snakker engelsk til dansker
Den norske foreininga Norden vart stifta 2. april 1919, med det formål å styrke og utvikle eit folkeleg nordisk samarbeid. Tankane om eit slikt samarbeid har lange røter til m.a. dei første statsdanningane i Norden så tidleg som på 7-800- talet.
Og ein kan også nemne Kalmarunionen på 14-1500-talet. Alt var nok ikkje like vellukka, men det skapte likevel ein ide om noko felles nordisk, ein felles identitet.
På midten av 1800-talet var det mellom studentar ein tanke om å kjempe i Danmarks kamp mot Tyskland. Men mange vart skuffa over den norske regjeringa si hjelp i denne kampen.
Med den første verdskrigen og politisk radikalisering i fleire land, ikkje minst i Finland, med trusel frå aust og indre strid, såg mange behovet for at dei nordiske landa stod saman, kunne hjelpe kvarandre om det var behov for det.
Fleire kjende personar skreiv under stiftingsopprop, for ei nordisk foreining ,t.d. Fridtjof Nansen, Arne Garborg, Gustav Vigeland, og mange fleire. Men det var også ein del som stilte seg kritiske til ein slik organisasjon, sjølv om denne skulle vere politisk nøytral.
Foreiniga i Arendal vart stifta like før siste verdskrigen, men tysk okkupasjon i 5 år tillet ikkje slikt arbeid. Etter krigen vart dette meir organisert , ikkje minst retta mot nordiske venskapsbyar, med kontakt på mange plan, t.d. gjennom idrettslag, skuleklassar, osv., med faste utvekslingar. Slik skulle ein laere meir om språk og kultur i dei ulike landa.
Språka i Sverige, Danmark og Norge er såpass like at ein kan forstå kvarandre , og teksting av filmar frå våre naboland har vore eit omdiskutert tema.
Det er også litt trist å høyre at norsk ungdom grip til engelsk når dei skal tale med danskar. Derimot synest dei fleste at svensk er lettare å forstå. Men nordisk språkforståing bør ein nok arbeide meir med i åra som kjem. Mange Norden-foreiningar rundt om i landet vårt har alt hatt tilstellingar med 100-årsmarkering.
I Agder ventar ein med dette til ein får den sentrale utstillinga som skal gå på omgang mellom foreiningane . Ei bok er også under arbeid for markering av jubileet, og vil truleg kome i slutten av september.