Go #metoo joavddai Sápmái
#timesup! De lea doarvái, dás rájes ii galgga dákkáriid šat dohkkehit.
Mannan čavčča vulggii #metoo kampánja johtui sosiála mediain ja nu leavai miehtá máilmmi. Miehtá máilmmi leat nisson neavttárat, journalisttat, musihkkárat ja earát muitalan mo leat vásihan seksuála trakasserema bargosajis. Sámis dattetge gal lea leamaš oalle jaskat dán dáfus, vaikke ii leat jáhkehahtti ahte dáppe Sámis maid eai leat nissonat vásihan dákkár dáhpáhusaid.
Dán birra lea leamaš nu jaskat ahte Árran julevsámeguovddáža direktevra Lars Magne Andreassen Studio Sámi prográmmas ávžžuhii nissonii muitalit iežaset vásáhusaid birra. Seksuála trakasseren ii leat mihkkege ođđasiid dien dáfus, nissonat leat vásihan dan áiggiid čađa ja jienajávohaga dohkkehan daid ja eallán daiguin. Dat moattis geat leat geahččalan dáid birra hállat leat hávkan eará ságaid sisa, iige fáddá leat ožžon dan fuomášumi man lei ánssášit. Muhto dál lea áigi láddan dasa, ja dasa leage #metoo kampánnjas leamaš ávki. Nissonat leat beassan čoahkkanit seamma fáddágilkora duohkái ja muitalan iežaset vásáhusaid ja dat gárte nu olu ahte šattai dego bárru mii bođii badjelii.
Dán ii leat vejolaš šat hávkadit, dát gullo. Ja nu álget ge váikkuhusat maid dovdogoahtit. Amerihkás, gos kampánnja vulggii johtui leat olu dovddus olbmot šaddan guođđit bargguideaset go lea boahtán ovdan mo sii leat láhtten earáid vuostá. Norggas ges lea earret eará ovtta Norgga stuorámus bellodagaid, Bargiidbellodaga, nubbijođiheaddji Trond Giske šaddan geassádit seksuála trakasseren čuoččuhusaid geažil.
Dál ođđajagemánus orro bárru olahan Sápmái, go Beaivváš Sámi Našunálateáhtera ovddeš neavttár lea muitalan maid son vásihii go doppe barggai. Muhto ii dát neavttár ge leat ožžon fuomášumi ovdal dál, vaikke lea máŋgii ovddidan dán ášši. Dása várra atnui maid #metoo, ovdal go gulle su. Go dákkár vásáhusaid birra lea dehálaš muitalit, ja ovddidit, jus daid galggaš nagodit eastadit ja jávkadit.
Dál sávvamis lea áigi láddan, nu ahte eambbo muitalusat bohtet albmosii maiddái dáppe. Aistton daid Hollywood nissonneavttáriid mat sotnabeaivve fas čoahkkanedje ođđa fáddágilkora duohkái, man leat gohčodan #timesup! De lea doarvái, dás rájes ii galgga dákkáriid šat dohkkehit.