Dehálaš gergehit sámi valáštallama ođasmahttima
Sámediggi berre dál bidjat ollu eambbo návccaid vai sámi ođđasit organiseren ollašuvvá, earret eará bidjat garra eavttuid vai dat barggut eai bisán.
FA Sápmi Jahkečoahkkimis mearriduvvui gieskat álggahit Sámi nissonriikkajoavkku. Dán háve sáhtii FA Sápmi iežaset bušeahtain ruhtadit nissonjoavkku álggaheame, muhto boahtteáiggis gal dárbbaha FA Sápmi doarjaga. Lea hui buorre go FA Sápmi lea válljen vuoruhit nissončiekčama, go dávjá han oaidnit ahte spábbačiekčamis ovdalii vuoruhit dievdduid. Lea maid hui buorre go FA Sámis leat doaimmat jođus, go dan bealis lea leamaš oalle jámas maŋemus áiggi. Liikká jáhkkit ahte sámi valáštallamat, nu maiddái FA Sápmi, eai sáhte dál vuos plánen maide beare stuorrát ovdal sámi ođđasit organiseren bargguid leat gergehan.
Sámediggi han lea bidjan johtui sámi valáštallama ođđasit organiserenbargguid. Sámediggi berre dál bidjat ollu eambbo návccaid vai sámi ođđasit organiseren ollašuvvá, earret eará bidjat garra eavttuid vai dat barggut eai bisán. Ođđasit organiserenbargu manná oalle mihá njozet. Dál lea dan láhkai, ahte ollu sámi valáštallanruđain manná hálddašit valáštallandoaimmaid, go dat ii dahkko ovtta dáhke vuolde.
Sámi valáštallan organiserema bargojoavkkus ledje máŋga jagi dás ovdal juo soahpan dan muddui, ahte SVL-N galgá doaibmat muhtun áiggi «sámi váldovaláštallanlihttun» man vuolde leat golbma sierra lihtu. Vuosttaš lihttu galggašii ovddastit čuoigamiid, njoarostemiid ja luođovaláštallamiid, nubbi fas spábbavaláštalliid, ja dasto dat goalmmát mii ovddasta heargevaláštalliid. Dasto evttohuvvo oktasaš stivra ja hálddahus. Lei ge evttohuvvon, ahte SVL-N galgá ge doaibmat váldolihttun dassážii go čielggaduvvo Svl-ruoŧa ja -Suoma rollat dan barggus. Das lea maid ságas ahte oažžut dán guovtti riikkas ruhtadeami sadjái.
Dan barggus ledje čielga áigemearit mii galggai goas gárvvis ođđa organiseremis, muhto das ii boahtán mihkke ge. Sámediggi lei dalle bidjan hui čavga áigemeriid, go plána mielde ođđa Sámi valáštallama organiserema ruhtadeapmi galggai leat sajis dán jagi Sámedikki bušeahtas ja ođđajagemánu 2019:s galggai sámi valáštallama ođđa organiseren leat čielggas, ja váldot atnui. Dađibahábut eai leat dat barggut ovdánan dan láhkai.
Dál ferte ge Sámediggi vaikke árvvoštallat goazastit sámi valáštallamiidda ruhtademiid dassái ođđasit organiseren bargu lea sajis. Dáid bargguid ii sáhte ii ge galggašii šat maŋidit ja goazadit jus sámi valáštallan ruđaid galgá buorebut sáhttit geavahit boahtteáiggis, namalassii ávkin sámi mánáide ja nuoraide.