Suorggahahtti olusat vajálduhttet jáddadit gintaliid
Suorggahahtti olusat vajálduhttet jáddadit gintaliid, čájeha ođđa iskkus.
– Ii dárbbat go unna gintalaš, dat lea doarvái álggahit stuora buollima. Dat go olusat vajálduhttet jáddadit gintaliid lea suorggahahtti, lohká Frende dáhkádusa buollináššedovdi Øystein Øren preassadieđáhusas.
1000 olbmo duššan buollimii 2000-logu rájes
Badjel 1000 olbmo leat Norggas duššan buollimis jahkeduhátmolsašumi rájes. Measta 15 proseantta sis leat duššan juovlamánus. Dan čájehit Direktoráhta servodatsihkkarvuođa ja gearggusvuođa logut.
– Lea dehálaš ahte bosádat buot gintaliid mat leat buollimin go guođát lanja, ja iskat vel dárkilit leat go gintalat buollimin ovdal go manat velledit, lohká Bergena buollindoaimmahaga ossodatjođiheaddji Janicke Larsen preassadieđáhusas.
Nuorra bearrašat vajálduhttet eanemusat
Frende-iskkus čájeha ahte leat eanaš nuorra bearrašat mat vajálduhttet jáddadit buolli gintaliid. 32 proseantta bearrašiin gos leat mánát gaskal 0 ja 6 jagi lohket sii leat dahkan dan.
– Mánnábearrašiin leat suige ollu doaimmat ja lihkadit ollu viesus. Bidjet dáhpin juo ahte juohke háve jáddadit gintaliid go manná olggos lanjas, lohká Larsen.
Juovlarávvagat buollindoaimmahusas
– Adveanta- ja juovllaidáigge lea hui dábálaš boaldit gintaliid, muhto ale goasse boaldde gintaliid dakkár diŋggaid lahka mat sáhttet buollát. Ale bija goasse buolli gintala lásegárpma ala, go láse lea rabas, lohká Larsen.
– Bija alo gintala dakkára ala mii gierdá alla temperatuvrra. Mii ávžžuhit maid olbmuid geavahit elektrihkalaš čuovgga. Dat sáhttet birra jándora leat alde.
Ávžžuhusat buollindoaimmahusas:
1. Ale bija goasse buolli gintala dahje juovlačiŋaid mat sáhttet buollát, lahka glássaliinniid.
2. Ale geavat ginttaljulggiid mat sáhttet buollát.
3. Ale guođe goassege lanja jus gintalat leat buollime.
4. Ale raba glása jus ginttal lea buollime lásegárpma alde. Biegga sáhttá njeaidit gintala ja dolla guoskat man nu njeaiga mii álkit buollá.
5. Dárkkis ahte dus lea lahkosis dollačáskadanávnnas mii doaibmá, jus buollin čuožžila.
6. Dárkkis alot ahte buot buolli gintalat leat jáddaduvvon ovdal go velledat nohkkat dahje guođát viesu.
Na olusat leat vajálduhttán gintaliid buollit:
18-29 jagi: 28 proseantta
30-39 jagi: 31 proseantta
40-49 jagi: 22 proseantta
50-59 jagi: 22 proseantta
60+ jagi: 15 proseantta
(Gáldu: Frende dáhkádusfitnodat)