Vuostáiválddii vuosttaš sámegielat vávvá

Sámedikki giellakonferánssas hirpmahuhtte ja njuorasmahtte sámediggepresideantta Aili Keskitalo. Sutnje skeŋkejedje vuosttaš sámegielat vávvá, mii galgá movttiidahttit mánáid sámástit.

Maŋŋel go sámediggepresideanta Aili Keskitalo lei ovdanbuktán Sámedikki áŋgiruššama giellaloktema ektui, de geigii sámediggeráđđi Mikkel Eskil Mikkelsen sutnje vuosttaš sámegielat vávvá.

Dát sihke hirpmahuhtii ja njuorasmahtii sámediggepresideantta.

– Mun in oba diehtán ge dán birra. Dihten ahte bargu lei jođus go Sámediggi han lea ruhtadan dan, muhto in diehtán ahte ledje gárvásat. Dát lei hui somá ja jurddašan dáid smávva nieiddažiid ja bártnážiid birra geat ožžot vásihit dákkár veahkkeresurssaid iežaset gillii. Dat lea stuora olahus, dadjá Keskitalo ganjalčalmmiiguin ja mojonjálmmiid Ávvirii.

Giellastimuleansa

Sámediggi lea ruhtadan gielladohkáid maid Statped Sámi erenoamáš pedagogalaš doarjalus (SEAD) lea buvttadan. Vávvát máhttet alfabehta ja loguid, sániid ja doahpagiid, lávlagiid ja hoahkamiid. Gielladohkkát hálddašit davvi-, julev- ja máttasámegiela.

– Gielladohkkát leat oahpponeavvoresurssat mat heivejit mánáidgárde- ja ovdaskuvlamánáide. Mun jáhkkán ahte sámi mánát váldet dohkká oba bures vuostá, go dá han lea vuosttaš sámi dohkká main lea jietna, musihkka ja luođit. Mii oaidnit dál jo man stuora beroštupmi dása lea. Midjiide lea buot deháleamos ahte boahtá ávkin mánáide, lohká SEAD seniorráđđeaddi Elle-máret Oskal Gaup ja joatká muitaleames vávvá ávkkálašvuođas.

– Mii diehtit ahte máná giellaovdáneapmi dáhpáhuvvá stoahkama bokte ja go lea lunddolaš dilálašvuođas. Mun jáhkkán ahte dohkká lea mielde láhččimin stoahkandili ja ahte dohkká movttiidahttá mánáid stoahkat eanet sámegillii, olu mánát han stohket dárogillii, dadjá son.

Váldet bures vuostá

Sámediggeráđđi Mikkel Eskil Mikkelsen čájeha vávvá, ja deattaša jitnaboaluid vai beassat oaidnit mo dat doaibmá. Son gal jáhkká sámi mánáid liikot dása.

– Mun jáhkkán ahte mánát liikojit dása, go mis leat unnán sámi stohkosat. Lei duođaid áigi ahte dát ilmmai. Mii diehtit ahte dákkár veahkkeneavvuide lea dárbu, lohká Mikkelsen.

Digitála ovdáneapmi

Sámediggepresideanta Aili Keskitalo maid jáhkká ođđa giella- dohkkáid ávkkálažžan, ja son dadjá dáid vávváid buorre ovdamearkan mo digitála ovdaneami sáhttá ávkkástallat.

– Mu stuora niehku lea ahte eat galggašii bázahallat teknologiija ovdaneamis. Mii galggašeimmet nagodit dan baicce geavahit veahkkin, go mis leat erenomáš dárbbut go sámegielat leat smávva gielat. Gielladohkkát govvidit mo sáhttit geavahit teknologiija ávkin, dadjá Keskitalo.

Buot govaid govven: Kila Anti ILLUDA: Sámediggepresideanta Aili Keskitalo lei movttet go oaččui sámegielat vávvá mii galgá mánáide giellaressursan. Son dadjá dán ovdamearkan man láhkai teknologiija sáhttá geavahit ávkin giellaovdáneapmái.

SÁMEGIELAGAT: Gielladohkkát sámástit ja hálddašit sihke davvi-, julev- ja máttasámegiela. Dat máhttet alfabehta ja loguid, sániid ja doahpagiid, lávlagiid ja hoahkamiid.

ÁVKIN: Statped Sámi erenoamáš pedagogalaš doarjalusa seniorráđđeaddi Elle-máret Oskal Gaup jáhkká mánáid váldit bures vuostá ođđa oahpponeavvoresurssa ja son sávvá ahte dát movttiidahttá eanet mánáid stoahkat sámegillii.