Berit Oskal Eira lea ERETVÁDJOLAN
Berit Oskal Eira/oskal Unit Ánte Biret jámii 69 jahkásažžan ođđajagemánu 26. beaivvi 2021.
4 RIIKKA SÁPMELAČČAT: Norgga, Suoma, Ruoŧa beale Sámedikkit ja Ruošša beale sámiid ovddasteaddjit čoahkkinaste Roavvenjárggas 28.10.2008. Berit Oskal Eira čohkká nuppi ráiddus njealját olmmožin go lohká gurotbealde, gasku Nina Afanasjeva ja Klemetti Näkkäläjärvi. Vuorkágovva: Astrid Helander
Anders Oskal muitala ahte su oappá Bireha sáhttá gohčodit Tromssa sámeskuvlla eadnin. Lei Tromssa boazosápmelaččaid fylkkasearvi mii namuhii skuvlalávdegotti álggogeahčen 1960-logus mas Biret lei ovdaolmmái. Das maŋŋá válljejuvvui maid Tromssa boazosápmelaččaid fylkkasearvvi jođiheaddjin. Son muitala Biret áŋgirušai nu guhkká ahte loahpas ožžo Tromssa sámeskuvlla Málatvuopmái, vuos 1983:s láigoviesus ja 2000-álgogeahčen fas sámeskuvla ođđa viesus.
– Lean muitalan mánáide geat leat vázzán sámeskuvlla, ahte Biret lei Tromssa sámeskuvlla eadni. Okta stuorámus áššiin Tromssa beale sámiide, lei go ožžo iežaset skuvlla gos oahpahus lea sámegillii, muđui livčče mannan olu heajut sámegielain dáppe dážaid gaskkas, lohká Anders Oskal ja muitala su dieđu mielde, lea hávdádus guovvamánu viđát beaivvi.
Liekkus ja diđolaš olmmoš
Berit Oskal Eira / Oskal Unit Ánte Biret riegádii njukčamánu vuosttaš beaivvi 1951:s Gárasavvonis Ruoŧas. Son lei badjeolmmoš ja ásai bearrašiin Ruŋgugierragis Tromssas.
Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi (NBR) válljii su jođiheaddjin 1982:s. Son lea vuosttaš nissonolmmoš gean searvi válljii jođiheaddjin, 1982-1984 áigodahkii. Dasa lassin leamaš son várrelahttu sámi giellaráđis ja boazodoallostivrra nubbinjođiheaddjin.
– Moai letne Birehiin olu ságastallan ja deaivvadan iešguđet báikkiin. Sus leamaš buorit rávvagat ja cavgileamit, erenoamážit go válljejuvvojin NBR jođiheaddjin. Son lea movttiidahttán mu go lea leamaš lossa bargu. Son ii leamaš dušše jođiheaddji, muhto son leamaš maid stáhtačálli ja boazodoallostivrra nubbijođiheaddji. Mun lean hui giitevaš go mus lea leamaš Biret bagadallin sihke almmolaččat ja muđui, lohká NBR jođiheaddji Ellinor Marita Jåma geas leamaš dát doaibma 20142021 áigodagas.
Dan maid Jåma muitá buoremusat lea Bireha luonddu.
– Son lei jaskeslunddot ja liekkus olmmoš, gii álo attii munnje miela su buorrestit. Lei jierbmás nisu gii dál lea vádjolan eret, lohká Ellinor Marita Jåma.
Sámediggeáirras ja stáhtačálli
Berit Oskal Eira válljejuvvui Stoltenberga II ráđđehusa sámi áššiid stáhtačállin 2005-2007 áigodahkii. Bargosadji lei Bargo- ja searvadahttindepartemeanta maid stáhtaráđđi Bjarne Håkon Hansen jođihii. Eira válljejuvvui maid Bargiidbellodaga sámediggeáirrasin 2005-2009 áigodahkii. Aili Keskitalo lei Sámedikki presideanta 2005-2007 áigodagas go Norgga Sámiid Riikkasearvvis (NSR) lei