Beassá Guovdageainnus Cannes filbmamárkaniidda
Buvttadeaddji Sara Beate Eira beassá oassálastit Marché du Film festival filbmamárkaniin Frankriikkas. Su mielas lea gudni go Internašunála Sámi Filbmainstituhtta lea bovden su mielde.
Miessemánu 14. beaivvis 22. beaivvi rádjái lágiduvvo Marché du Film festival filbmamárkkan Cannesis, Frankriikkas, mii lágiduvvo ovttas dovddus Cannes filbmafestiválain. Dohko lea Internašunála Sámi Filbmainstituhtta ovttas viđain earáin instituhtain bovdejuvvon impact Lab ovttasbargui.
IMPACT Lab lea ráhkaduvvon ovddidit riikkaidgaskasaš ovttasbargovejolašvuođaid ja bagadit buvttadeddjiid ráhkadit eanet ulbmillaš, ceavzilis ja váikkuhanfámolaš filmmaid.
Instituhtaid gaskkas leat maid logi buvttadeaddji mielde, geat leat válljejuvvon iežaset potensiála dihte dahkat erohusa filbmasuorggis. Buvttadeaddjit servet erenoamáš bargobájiide ja joavkobargguide main čalmmustahttet earret eará hutkás ruhtadanstrategiijaid, ceavzilis ovdáneami ja sosiála rievdama nannejeaddji muitalusaide.
Internašunála Sámi Filbmainstituhtta (ISFI) lea bovden mielde márkaniidda buvttadeaddji ja filbmadahkki Sara Beate Eira, gii bargá Screaming Fox Productionsas. Screaming Fox Productions ráhkada filmmaid sámi álbmoga várás – ja sisdoalu earáide geain lea álgoálbmotperspektiiva mielas.
– Leat logi oasseváldi dán prográmmas nu ahte lea hirbmat gudni go beasan mielde. Ii dušše sámi oktavuođas, muhto olles riikkaidgaskasaš filbmamáilmmis, dadjá Sara Beate Eira.
Erenomáš dovdu
Internašunála Sámi Filbmainstituhtas lei moatti mánu áigi almmuhus mas buvttadeaddjit sáhtte sáddet ohcamuša beassat mielde, masa Sara Beate Eira searvvai.
– Lea hui dehálaš ahte iežamet filbmainstituhtta oaidná ahte mun lean geahččaleamen lihkostuvvat barggus buvttadit filmmaid, ja ahte sii dorjot dan barggu maid barggan. Dat addá erenomáš dovddu ja čájeha maid ahte lea juoga mainna sáhtán bargat eambbo, muitala son.
Eira dadjá son lea leamašan moatti bargobájis mielde, muhto goitge dovdá ahte sus lea olu oahppat.
– Mun láven jurddašit iežan birra dego goikelivskun mii manan ain duohkut deike oažžut ođđa impulssaid ja oahpu, ja dovddan mus lea ain olu oahppat. Vuordámuš mus lea čatnat persovnnalaš oktavuođaid ja deaivvadit hui buriid, erenomáš olbmuiguin, muitala son.
Riggodahkan beassat mielde
Eira muitala ahte dakkár bargobájis mas filbmadahkkit leat mielde oažžu olu oahpu maid muđuid ii oaččo go ieš bargá. Dohko bohtet filbmačeahpit dollat logaldallamiid, ja sii besset ge gullat mo sáhttá bargat vai lihkostuvvá filbmabargguin.
– Oahppat dakkár diŋggaid maid it soaitte jurddašit go lea Sámis filmmaid ráhkadeamen, nu go mo nagodit váikkuhit máilmmi iežas filmmain. Mis han leat Sámis hui dehálaš muitalusat mat sáhttet váikkuhit dasa mo olbmot vásihit ja oidnet máilmmi. Jáhkán lea riggodahkan midjiide ahte beassat leat mielde dain doaluin, muitala son.
Geahččaladdat beroštumi prošektii
Eiras lea iežas filbmabuvttadanfitnodat, Screaming Fox Productions. Son čilge ahte lea dehálaš oažžut ođđa impulssaid filbmadahkkiid máilmmis, ja danin háliida leat mielde dakkár dáhpáhusain vai beassá loktet ja ovddidit iežas fitnodaga.
– Jáhkán fitnodatovddideapmái lea buorre, ja jáhkán dat veahkeha válljet makkár muitalusaid háliida Screaming Fox Productions ráhkadit. Mii galgá leat min iežamet dovdomearka, ahte juste daid filmmaid ráhkadit mii. Dat lea áibbas buorre midjiide, dadjá son.
Son áigu ge loktet «Keviselie» -prošeavtta, mii lea dokumentára Hans Ragnar Mathiesena ja sámi dáidaga birra.
– Mun áiggun iskkadit lea go doppe riikkaidgaskasaš beroštupmi dan filbmii ja min muitalussii. Mii diehtit dál háliidit eambbo sámi muitalusaid. Šaddá hui somán geahččaladdat makkár beroštupmi lea, orrot go mii rievttes geainnu alde filmmain.
Dasa lean ráhkadan digitála ovdanbuktima man sáhtán sáddet vejolaš ovttasbargoguimmiide, dadjá son.
Bonus rivierii vuolgit
Sara Beate Eira muitala ahte ii leat goassege leamašan Cannes filbmafestiválas. Son illuda beassat váldit oasi filbmamárkaniin ja deaivvadit eará buvttadeddjiiguin ja filbmadahkkiiguin. Sus lea maid jurdda doppe gávdnat ovttasbargoguimmiid.
– Beassat vuosttaš geardde Frankriikkas fitnat. Olbmos leat govat oaivvis ahte Cannes filbmafestivála lea hirbmat «glamorøsa» ja erenomáš, ja lea somá vásihit dan, dadjá son.
Sara Beate Eira dadjá ahte dat mii lea bonus dáinna mátkkiin lea dálki. Ieš son ássá Guovdageainnus, ja dadjá ahte miessemánu gaskamuttus ii leat vel geassi ollen ássanbáikái.
– Dieđusge mii lea bonus dás lea beassat vuolgit geassemáilbmái Fránskka rivierai, dasa gal maid illudan, dan ii ábut gal čiegadit, muitala son.